Orsted en Sif: Tegenwind bij Windenergie
Dit artikel komt uit De Aandeelhouder Premium. Elke zaterdag een online beursmagazine en toegang tot alle Premium content.Nog geen lid? Ga naar www.deaandeelhouder.nl/ja
De energietransitie is in volle gang. Nieuwe energievormen nemen steeds meer de overhand. Zon, wind, kernenergie en waterstof rukken op terwijl de fossiele sector terug wordt gedrongen.
Of is dat niet zo? Recentelijk ziet het er eerder andersom uit: de renewables op de beurs doen het beroerd terwijl de olie- en gassector juist aan alle kanten de zakken vult.
Vooral windenergie heeft het zwaar. Het meest pregnante voorbeeld daarvan is hoe het Deense Orsted gevaren is in de Verenigde Staten.
De VS liep achter wat betreft windenergie maar Biden wilde daar wat aan doen. Het Deense Orsted, vroeger DONG geheten en actief in oliewinning, sprong al jaren geleden op de windenergietrein en is marktleider nu.
Orsted nam twee grote projecten aan voor de kust van New Jersey, Ocean Wind I en Ocean Wind II. Dat gebeurde al voor corona. Echter deze week werd bekend dat Orsted beide projecten afblaast.
Kosten: 4 miljard euro.
Op deze website zie je hoe het eruit had moeten komen te zien. Orsted zou een windpark ontwikkelen voor de kust van New Jersey met 98 windturbines.
De lokale gemeenschap zou profiteren, niet alleen 50% schone energie voor Atlantic City en omstreken maar ook banen, banen en banen voor de lokale economie. Orsted had zelfs 15 miljoen in een Pro New Jersey Trust gestopt om het lokale MKB te paaien.
Het windpark zou worden opgezet door Orsted, maar door de hoge rente én de hogere kosten voor de bouw en het feit dat Orsted maar weinig inflatie mag doorberekenen kan het voor Orsted helemaal niet meer uit. Ja, hogere stroomprijzen vragen, maar dat zit er niet in.
Daarom heeft Orsted woensdag bekendgemaakt dat het hele project niet doorgaat, althans, niet met Orsted. Kosten van het cancellen van dit park en Ocean Wind II: 28 miljard Deense Kronen oftewel 4 miljard euro.
Orsted woensdag: Sinds augustus hebben de Amerikaanse offshore windprojecten verdere negatieve ontwikkelingen doorgemaakt als gevolg van negatieve effecten op de toeleveringsketens, gestegen rentetarieven en het uitblijven van een OREC-aanpassing (Offshore Renewable Energy Certificate) voor Sunrise Wind.
Dat OREC certificaat is belangrijk, want daarmee wordt de toekomstige prijs voor stroom gezet. Daar zat bijvoorbeeld, voor Ocean Wind II, een inflatie percentage op van 2% vanaf 2029. Ook dat maakt huiverig, want als je de eindprijzen niet mag verhogen kan het nooit uit als de inflatie vanaf nu veel hardnekkiger is.
Een en ander heeft te maken met het business model dat Orsted gebruikt voor windenergie. In documenten uit 2019 zie je hoe Orsted het zich voorstelde:
Ørsted’s “develop, build, own, and operate model” means the company is vested in the long-term success of its wind farms. Ørsted’s track record demonstrates that it is careful not to overpromise and upholds its commitments.
Ørsted remains responsible for delivering on its obligations over the life of the asset. Unlike other developers, whose interests may be more short-term, Ørsted’s financial success is inextricably linked to the performance of generation assets over the useful life of the projects. This means that Ørsted’s interests are well-aligned with those of the ratepayers Ørsted serves.
Orsted neemt dus alles op haar schouders. Nu zie je ook waarom Orsted van deze projecten af wil: de verplichtingen die Orsted is aangegaan in 2018/19 hielden geen rekening met rentes van 5% en inflatiepercentages van 5-10% tussendoor.
En zo zie je dat de gehele situatie nu omgekeerd is. Olie-aandelen doen het goed, die bedrijven verdienen verschrikkelijk veel geld terwijl de good guys, de bedrijven die al in een vroeg stadium de oversteek hebben gemaakt, met de gebakken peren zitten.
Hoge rente, hoge inflatie, maar vooral tegenvallende eindvraag en een overheid die de stimulering van EV een beetje zat is. En als de subsidies opdrogen, zie je dat de verdienmodellen akelig dun zijn.
Sif ook slachtoffer
Ook het Nederlandse Sif dreigt slachtoffer te worden van deze ontwikkelingen. Sif gaat fors investeren op de Maasvlakte om grotere monopiles te kunnen maken. Het orderboek voor volgend jaar zit nog ramvol maar wat als de grotere projecten opeens niet meer doorgaan?
Per eind september stond er voor 2024 668 kiloton aan opdrachten in het boek, maar over 310 kiloton wordt nog exclusief onderhandeld.
De grote aannemers zetten de onderaannemers echter fors onder druk om goedkoper te leveren, om projecten alsnog rond te krijgen.
Vergelijkbaar met de situatie in 2015-16 bij de bouwbedrijven, die het mes op de keel kregen van de overheid om goedkoper te werken: goedkoper of geen werk. De keus is dan (te) snel gemaakt.
Je ziet hieronder dat Sif dit jaar al veel last heeft van hogere kosten. Het produceert (9 mnd) 12% méér, maar verdient 4% minder.
De gang van zaken in de VS is alarmerend wat dat betreft. Kan windenergie uberhaupt wel uit nu de aanschafkosten een stuk hoger zijn en de consument dus een hogere eindprijs zal moeten betalen?
Het gevaar voor Sif zit hem er in dat er heel veel geld (328 miljoen euro) geinvesteerd moet worden in iets wat straks niet rendabel te krijgen is. De financiering is weliswaar rond, maar Sif steekt zich daardoor behoorlijk in de schulden.
Na de euforie rond de gelukte aandelenemissie en verdere financiering is het aandeel Sif afgegleden van 15 naar nu 9 euro. Je kunt inderdaad zeggen dat de wind hier behoorlijk tegen zit. De schuld die het bedrijf op zich neemt is ongeveer even groot als de huidige market cap.
De mega-investering van Sif moet op termijn, in 2026, een ebitda opleveren van 160 miljoen euro voor het bedrijf.
Hier onder zie je hoe Sif die 328 miljoen gefinancierd heeft:
- 100 miljoen euro vooraf betaald door twee launching customers
- 50 miljoen euro preferred equity van Equinor
- 50 miljoen euro via claimemissie op 11,50 euro
- 40 miljoen euro in operational leases
- 81 miljoen euro van Invest-NL (64 mln) en een consortium banken
- Restant via cash van onderneming
Die twee launching customers hebben getekend voor de afname van 348 kiloton aan productie. Een flinke uitdaging dus voor Sif, sowieso om binnen budget te blijven met de bouwkosten maar ook om de malaise in de huidige windsector te kunnen doorstaan.
Dit artikel komt uit De Aandeelhouder Premium. Elke zaterdag een online beursmagazine en toegang tot alle Premium content.Nog geen lid? Ga naar www.deaandeelhouder.nl/ja
