Week 50 – Technische analyse AEX

Jaartop verder verhoogd
In de afgelopen twee dagen wist de AEX zijn jaartop verder te verhogen tot een niveau van 604,20. Ondanks deze beperkte verhoging lijkt de AEX op zijn laatste benen te lopen van deze krachtige opgaande beweging.

Een week geleden vormde de AEX nog een intraday-bodem bij 581. Hiermee werd toen precies het oplopende 50-daags gemiddelde getest. Ook werd de sinds augustus stijgende bodemlijn twee dagen neerwaarts gebroken. Deze neerwaartse doorbraak kreeg echter geen vervolg, waarna de opwaartse beweging na deze mini-correctie weer werd ingezet. De euforie in de markt blijft zeer hoog, wat een contrair signaal is. Er zijn een groot aantal signalen in de markt dat de huidige en krachtige opgaande beweging sinds de bodem van eind vorig jaar (bij 472,20) op zijn laatste benen loopt. Toch moeten de definitieve signalen uit de grafiek zelf komen. Zolang deze signalen in de grafiek niet plaatsvinden en bevestigd worden, blijft de huidige opgaande beweging intact en blijven hogere toppen mogelijk in de komende tijd. We moeten echter zeer alert blijven op nieuwe topvormingssignalen en een neerwaartse bevestiging. De vanaf de bodem bij 472,20 stijgende trend kende in de afgelopen maanden meerdere versteilingen. Sinds eind vorig jaar is een stijgende middellangetermijnbodemlijn te zien die loopt langs de bodems van 472,20 en de augustus-bodem bij 528,70. Deze opgaande bodemlijn ligt momenteel alweer bij 558,10. Deze stijgende trendlijn moet worden gebroken om in het middellangetermijnbeeld een duidelijke verzwakking aan te geven. Vanaf deze augustus-bodem is de volgende en steilere opgaande bodemlijn te zien die loopt langs de oktoberbodem en vorige week kortstondig werd gebroken. Deze bodemlijn ligt momenteel bij 588,60. De meest steil opgaande bodemlijn vanaf de oktoberbodem werd eind november al gebroken en maakte tevens deel uit van een grote stijgende wig. De verhoging van de jaartop in de afgelopen twee dagen zorgde ook voor een precieze terugtest van deze voormalige oplopende steunlijn.

Ondanks kleine verhoging van de jaartop, blijven er veel topvormingsignalen
Visie technische analyse

Grafiek AEX-index op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 9 december 2019, Zie ook onze uitleg van technische begrippen

Laatste fase van de krachtige sinds december 2018 stijgende middellangetermijntrend
Er waren dus sinds december vorig jaar een drietal steeds steilere opgaande bodemlijnen te zien. De meest steile bodemlijn die ook onderdeel uitmaakte van een grote stijgende wig werd al gebroken en terugtest. Een stijgende wig is een potentieel toppatroon waarbij de bodems sneller oplopen dan de toppen. Verder test de AEX al sinds begin oktober de zware weerstandszone van 600 – 610. Deze zone wordt gevormd door de voormalige meervoudig geteste toppenzone uit de jaren 1999 – 2001. Dit was destijds de toppenzone van een tweetal schouders van een zeer groot hoofd-schouderpatroon. Ik zie geregeld analyses langskomen dat sinds begin 2018 de contouren zichtbaar waren van een zeer groot omgekeerd hoofd-schouderpatroon met een te berekenen koersdoel van rond de 700 punten voor de AEX. Qua vorm klopt dit patroon, maar er is echter één belangrijk punt dat zorgt dat dit patroon niet valide is. Een dergelijk patroon is een omkeerpatroon, een bodempatroon. Hierdoor is hij pas geldig na een langdurige en forsere daling. Het huidige patroon wordt juist gevormd na een jarenlange forse stijging waardoor hij aan de bovenkant van een krachtige langjarige trend wordt gevormd. Hierdoor is dit patroon niet geldig. Dit neemt overigens niet weg dat de jaartoppen in de komende periode niet verder kunnen worden verhoogd. Zolang er geen duidelijke verslechteringen vanuit de grafiek zelf komen, blijft een verdere stijging mogelijk. De bovenkant van de huidige weerstandszone is bij 610 te vinden. Kijken we naar de Fibonacci-projectieniveaus in het middellangetermijnbeeld dan zien we de eerste projectieniveaus liggen bij 610 en 635. Een test van het laatste niveau mag niet worden uitgesloten, maar ik verwacht een dergelijke voortzetting overigens niet. Mijn langetermijnvisie blijft onveranderd op Short staan. De voormalige bijna 10 jaar durende bullmarkt werd vorig jaar beëindigd. Hierdoor is er geen sprake van de voorzetting van deze voormalige trend. Ook acht ik de kans klein dat er sprake zal zijn van een nieuwe en langdurige opgaande trend.

Aanzienlijk aantal neerwaartse signalen
Als we overigens kijken naar het beeld sinds 2009 dan zien we een tweetal opgaande trendlijnen die eind vorig jaar werden gebroken. De huidige opleving zorgt momenteel voor een terugtest van een van deze voormalige opgaande bodemlijnen. Ruim een jaar geleden had ik een dergelijke opleving niet verwacht. Buiten de genoemde terugtesten zien we meer signalen die wijzen op het einde van de huidige opgaande middellangetermijntrend. De huidige opgaande beweging lijkt een klassieke blow-off fase te zijn, een overshoot boven de eerdere toppenzone. Verder zien we al meerdere maanden een situatie van negatieve divergentie. Dit betekent dat in de AEX zelf nog wel hogere toppen worden gemaakt, maar dat indicatoren als de RSI en de MACD lagere toppen vormen. De koopdruk droogt op. Als we verder kijken naar de intermarktindicatoren (rente, valuta, goud en olieprijs) dan zien we ook dat deze indicatoren niet wijzen op een krachtige en langdurige verdere stijging in de aandelenmarkten. Ook in de weekgrafiek werden de afgelopen weken meerdere toppatronen gevormd, zoals een bearish engulfing en een hanging man waarbij de huidige opleving een terugtest is naar de onderkant van de voormalige stijgende wig. Weerstand is nu te vinden bij 605,20, de 610 en de stijgende toppenlijn bij 612. Aan de onderkant hebben we de sinds augustus stijgende bodemlijn als eerste steunpunt. Deze is te vinden bij 588,20. Daaronder liggen verder nog de voormalige top bij 586,30, het 50-daags gemiddelde bij 584,90 en de vorige week gevormde bodem bij 581. Een structurele slotkoers onder de genoemde stijgende bodemlijn zou een duidelijke verzwakking betekenen die zou worden bevestigd onder de bodem van 581. Ik acht de kans nog steeds groot dat het huidige en langdurige topvormingsproces sinds begin 2018 in de eindfase zit en we zeer alert moeten zijn op verdere topvormingssignalen. Zolang dat niet gebeurt, blijft een verdere verhoging van de jaartoppen mogelijk.

Technische analyse maakt deel uit van de risicoanalyse van het ING Investment Office
Technische analyse²-
Topvormingssignalen blijven aanwezig

¹ Contra-indicator, zeer negatief sentiment kan beoordeeld worden als positief.
² Technische analyse (TA) is een manier om de koersontwikkeling op financiële markten te voorspellen en is één van de signalen die onze risicobarometer stuurt. Alle signalen (waaronder het TA-signaal) worden onafhankelijk van elkaar bepaald en opgeteld tot één (totaal) risicosignaal. Dit signaal is bepalend voor onze tactische assetallocatie.

Meer weten over technische analyse?
Zie onze uitleg van technische begrippen.

Disclaimer
Deze beleggingsaanbeveling is opgesteld door Bas Heijink, technisch analyst, en is en uitgebracht en voor het eerst verspreid op dinsdag 10 december 2019 om 13:22 door het ING Investment Office, onderdeel van ING Bank N.V. Voor het opstellen van deze beleggingsaanbeveling is gebruik gemaakt van de volgende wezenlijke informatiebronnen: BofA Securities, Goldman Sachs, Bloomberg, CreditSights, Standard & Poor’s, Moody’s, Fitch, ING FM, Citi, J.P. Morgan, Thomson Reuters Datastream, Sustainalytics, Credit Suisse en/of Reuters Metastock. Deze beleggingsaanbeveling is gebaseerd op de volgende waarderingsgrondslagen, methoden en aannames: koerswinstverhouding, koersboekwaardeverhouding en/of net asset value (NAV). Voor deze beleggingsaanbeveling zijn geen beschermde modellen gebruikt. Een beschrijving van het ING-beleid ten aanzien van informatiebarrières en belangenverstrengeling kunt u hier vinden. Tenzij anders vermeld, zal ING Bank N.V. de beleggingsaanbeveling niet actualiseren. Ontwikkelingen die zich na het opstellen van deze beleggingsaanbeveling hebben voorgedaan, kunnen van invloed zijn op de juistheid van de aannames waarop deze beleggingsaanbeveling is gebaseerd. Beleggingsaanbevelingen worden over het algemeen 2 tot 4 keer per jaar herzien. Deze beleggingsaanbeveling behelst geen individueel beleggingsadvies maar slechts een algemene aanbeveling waarop beleggers hun beleggingsbeslissingen mede kunnen baseren en vormt geen uitnodiging tot het aangaan van welke overeenkomst of verbintenis dan ook. Deze beleggingsaanbeveling is gebaseerd op aannames en vormt geen garantie voor een bepaalde ontwikkeling of resultaat. Aan deze beleggingsaanbeveling kunnen geen rechten worden ontleend. Beslissingen op basis van deze beleggingsaanbeveling zijn voor uw eigen rekening en risico. Noch ING Bank N.V. noch ING Groep N.V. noch enige andere rechtspersoon die tot de ING Groep behoort, aanvaardt aansprakelijkheid voor enige schade in welke mate dan ook die voortvloeit uit het gebruik van bovenstaande beleggingsaanbeveling of de daarin opgenomen informatie.

Beleggen brengt risico’s en kosten met zich mee. U kunt uw inleg of een deel ervan verliezen. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.
ING Bank N.V. is niet geregistreerd als broker-dealer en investment adviser zoals bedoeld in de Amerikaanse Securities Exchange Act van 1934, respectievelijk de Amerikaanse Investment Advisers Act van 1940, zoals van tijd tot tijd gewijzigd, en evenmin in de zin van andere toepasselijke wet- en regelgeving van de afzonderlijke staten van de Verenigde Staten van Amerika (hierna tezamen: ‘Amerikaanse beleggingswetgeving’). Deze beleggingsaanbeveling is niet gericht tot en niet bestemd voor ‘U.S. Persons’ in de zin van de Amerikaanse beleggingswetgeving. Kopieën hiervan mogen niet worden verzonden of worden meegebracht naar de Verenigde Staten van Amerika of worden verstrekt aan U.S. Persons.

ING Bank N.V. is statutair gevestigd te Amsterdam, handelsregister nr. 33031431 Amsterdam en staat onder toezicht van Autoriteit Financiële Markten AFM. ING Bank N.V. is onderdeel van ING Groep N.V.
Alle rechten voorbehouden. Deze beleggingsaanbeveling mag niet worden verveelvoudigd, gekopieerd, gepubliceerd, opgeslagen, aangepast of gebruikt in welke vorm dan ook, online of offline, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ING Bank N.V. ©2019 ING Bank N.V., Amsterdam.

Heeft u 5 minuten tijd? De redactie is achter de schermen druk bezig om u de beste ‘online’ ervaring te bieden. Vul dan even de enquete in. Dank! 

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)