Op weg naar lagere bodems AEX

Na de neerwaartse doorbraak onder zowel het 200-daags gemiddelde evenals de onderkant van de stijgende wig blijft de AEX momenteel hangen boven de 530. Ik verwacht echter een verder neerwaarts vervolg naar de 516 – 517.

De kans is naar mijn mening groot dat een dubbele lagere top is gevormd in de zone 539,75 – 540,70. In de afgelopen vier weken zagen we een tweetal bijna identieke herstelbewegingen. De 2e herstelbeweging vond echter in een korter tijdsbestek plaats dan de 1e herstelbeweging. Wel vormden beide herstelbewegingen een stijgende wig. Dit zijn potentiele toppatronen waarbij de bodems sneller oplopen dan de toppen. De AEX brak 3 dagen geleden de onderkant van deze stijgende wig, een zeer steile opgaande bodemlijn. Tezamen met de beweging onder het 200-daags gemiddelde, lijkt de lagere top in de AEX nu op de borden te zijn gezet. Hiermee is een dubbele top gevormd en daarmee mogelijk de 1e lagere top sinds de jaartop op 23 januari bij 572,80 werd geplaatst. Opvallend is dat er een dubbel toppatroon werd gevormd bij de 539,75. Afgelopen maandag werd nog een hanging man geplaatst die ook deel uitmaakte van een relatief zeldzaam en driedaags toppatroon, een ‘evening star’. Aan de andere kant is er aan de onderkant in de afgelopen vier weken een dubbele bodem ontstaan bij de 516 – 517. De 2e bodem van begin maart werd gevormd met een grote bullish engulfing. Dit betekende toen het startpunt van de 2e herstelbeweging in het korte- en middellangetermijnbeeld. Om een volgende krachtige neerwaartse fase te starten in het middellangetermijnbeeld is een beweging onder de dubbele bodem van 516 – 517 nodig. Dit verwacht ik overigens wel binnenkort.

Grafiek AEX-index op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 15 maart 2018

Aanstaande crossing tussen 200-daags en 50-daags gemiddelde
Tot op heden bedraagt de omvang van deze correctieve tegenreactie precies 10%. Hiermee is er sprake van een forsere correctie. Ik acht de kans groot dat deze terugval nog dieper verlopen in de komende periode. Als we kijken naar veel andere belangrijke indices zoals de DAX en de S&P 500, China en de Nasdaq 100, dan zagen we daar grotere correctieve tegenreacties van 12% tot 15% sinds de verhoogde jaartoppen van medio januari. Een ander opvallend punt is dat veel Europese indices, zoals de DAX en de STOXX Europe 600 op het punt staan een onvermijdelijke neerwaartse crossing te maken tussen het 50-daags en 200-daags gemiddelde. Deze kan in de komende handelsdagen plaatsvinden. De afstand tussen deze gemiddelden in de AEX is nog aanzienlijk groter, maar wordt ook dagelijks kleiner door het snel dalende 50-daags gemiddelde. Momenteel bedraagt deze afstand nog ongeveer 9 punten. Een dergelijke neerwaartse crossing geeft naar mijn mening aan dat de correctieve tegenreactie in de komende tijd nog verder door zal zetten. Deze correctie werd in januari gestart. In de eerste 3 weken van dit jaar zagen we nog een krachtige opwaartse kortetermijnbeweging. De AEX steeg van 540,40 naar een hogere top bij 572,80. Door de steilheid van deze beweging was er sprake van een klassieke blow-off beweging. Dit zijn vaak de laatste en zeer steile opgaande bewegingen in een stijgende middellangetermijntrend. Een dag na de vorming van de top werd de onderkant van deze blow-off beweging bij 569,50 neerwaarts gebroken en binnen een week werd ook de cruciale stijgende bodemlijn in het middellangetermijnbeeld gebroken bij 553 en met een neerwaartse gap. Dit was het signaal van een trendomkeer in de markt en bevestiging voor een diepere correctie. Vanaf de 572,80-jaartop ging de AEX in een zeer snel tempo naar de huidige bodem bij 516, een zogenoemde vrije val beweging van 10%. Een dergelijke beweging hebben we in de afgelopen 2 jaar niet meer gezien, zowiezo een tegenreactie groter dan 7% hebben we niet meer gezien sinds begin 2016.

Weinig steun tot aan de bodemzone 516 – 517
Een ander belangrijk signaal dat werd gevormd in de eerste twee maanden van dit jaar is de grote bearish engulfing op de maandgrafiek, een relatief zeldzaam patroon op de langetermijngrafiek. Dit geeft ook voor de komende tijd aan dat de kans op meer neerwaartse ruimte realistisch is. Verder zagen we natuurlijk de ontstane divergentie met de intermarktindicatoren (10-jaars rente en eurodollar) en de enorme euforie onder beleggers als belangrijke risicosignalen aan het begin van dit jaar. Ook is in de AEX nog een groot complex hoofd-schouderpatroon in ontwikkeling dat onder de zone 510 – 512 wordt geactiveerd. Mijn 1e doelzone blijft onveranderd liggen bij 505 – 510. Hier liggen de bodems van de 2 kleine correcties van 2017 maar ook de toppenzone uit 2015. Daaronder ligt bij 500 het 38,2% Fibonacci-retracementniveau van de gehele stijging van de afgelopen 2 jaar en mijn 2e doelzone ligt bij 475 -485, een zone die naar mijn mening behaald kan worden in het 2e kwartaal. Zodra de AEX boven de 540,70 breekt, ontstaat meer opwaartse ruimte. Mijn neerwaarts gerichte visie blijft dan intact, maar deze correctie zal dan minder steil verlopen. 1e weerstand ligt bij het 200-daags gemiddelde van 535,20 dat in de afgelopen 2 dagen werd getest. Steun is te vinden bij de 528 en de 519,50. Tot aan de bodemzone van 516 – 517 is dus maar weinig steun in de AEX te vinden.

Visie technische analyse:

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)