Column: De Bijna Beren markt
Nu denken de Boomers kijkende naar de titel mogelijk aan iets sexy’s uit de jaren 70 en mogelijk dus aan een sexy markt, maar BB is de afkorting van iets anders. Het is de afkorting van: Bijna Beren markt. Ja, althans als we de Amerikaanse media moet geloven want die zijn van mening dat we ondanks de al vijf maanden dalende koersen nog geen berenmarkt hebben.
Overigens als we hem hebben dan zijn de oorzaken van de al maanden slechte markt in willekeurige volgorde: oplopende rente, inflatie, hoge energie prijzen, hogere kosten (directe en indirecte gevolgen van de Oekraïne), corona effecten, Lockdowns in China, supply chain problemen, afschrijvingen in Rusland en tegenvallende bedrijfsresultaten. Voor de trouwe lezers geen verrassing en eigenlijk niks nieuws de afgelopen week.
Bijna Berenmarkt
Het gaat natuurlijk om de definitiekwestie van wat is een Berenmarkt? en als we het daar over eens zijn weten we of het er bijna is of we het al hebben? Als we Google vragen dan krijgen we: “Een Bull market is een markt waarin de koersen voornamelijk stijgen. Een Bear market is het tegenovergestelde: een markt waarin de aandelenprijzen vooral dalen.” Nu is dat net iets te algemeen, dus we zoeken verder in het Engels…
What Is a Bear Market?
“A bear market is when a market experiences prolonged price declines. It typically describes a condition in which securities prices fall 20% or more from recent highs amid widespread pessimism and negative investor sentiment. Bear markets are often associated with declines in an overall market or index like the S&P 500, but individual securities or commodities can also be considered to be in a bear market if they experience a decline of 20% or more over a sustained period of time—typically two months or more. Bear markets also may accompany general economic downturns such as a recession.”
Bron: Investopedia
Vrij vertaald met hetzelfde Google:
“Er is spraken van een Bearmarkt, wanneer een markt langdurige prijsdalingen ervaart. Het beschrijft typisch een toestand waarin effecten (aandelen prijzen) 20%, of meer dalen ten opzichte van recente hoogtepunten te midden van wijdverbreid pessimisme en negatief beleggerssentiment. Bearmarkten worden vaak geassocieerd met dalingen in een algemene markt of index zoals de S&P 500, maar individuele effecten of grondstoffen kunnen ook worden beschouwd als in een Bearmarkt als ze een daling van 20% of meer ervaren gedurende een aanhoudende periode— meestal twee maanden of langer. Berenmarkten kunnen ook gepaard gaan met algemene economische neergang, zoals een recessie.”
De discussie is dus of we al 20 procent gedaald zijn en ook is de vraag of we enorm pessimistisch zijn, zo pessimistisch dat we dit terug zien in consumptie en we zelfs een economische teruggang zien (recessie)…
Wijdverbreid pessimisme?
Op vrijdag 20 mei ’22 hadden we een klein berichtje op de voorpagina van de Telegraaf inzake de dalende koersen, maar de gevraagde experts waren allemaal nog niet in paniek. Dus om nu te zeggen dat er pessimisme is in de markt? Nee, dat kunnen we zeker niet zeggen. In eerdere correctie heb ik ook wel eens de vergelijk getrokken met een kikker in langzaam opwarmend water wat uiteindelijk gaat koken. Deze lugubere vergelijking geeft wel aan wat we met de kikker gebeurd. De Experts onderschatten vaak de spreekwoordelijke oplopende temperatuur van het water als het relatief langzaam gaat. Het pessimisme komt vaak te laat.
Daarnaast worstelen een aantal grote indices met die 20 procent dalings-grens. Nu zijn er grote indices die reeds 25 procent gedaald zijn zoals de Nasdaq. Maar nog niet alle grote indices zitten volgens dat deel van de definitie in een Berenmarkt. We lopen even langs een paar belangrijke indices.
Dot com 2.0
Eerste dus die Nasdaq die in 2000 in de Dot.com crisis ook helemaal terug ging naar niveaus van jaren daarvoor. Als we dit nu weer gaan zien hebben we nog de nodige punten te gaan. Dit is overigens ook iets wat Jeremy Grant ook verwacht. 7.000 is het niveau dat we in de corona dip nog even hebben gezien. Maar zelfs al zou je hier ook in geloven dan is er nog een korte en lange termijn verhaal. In een Berenmarkt heb je vaak heel scherpe en onverwachte rally’s. Dus als je dacht dat op de rug van een dol stier het gevaarlijk en moeilijk was op de rug van een beer is nog een niveau of tien moeilijker.
Twijfel kan twee kanten op gaan
Vrijdag zagen we een Doji achtig (twijfel) candle patroon in de Nasdaq. We zijn dus hoog en laag geweest maar per saldo werd er onveranderd gesloten. Dit zou als het hierna hoger gaat een tijdelijke bodem kunnen worden. Maar voor we weer long gaan zou je minimaal de Twindicator-lijn omhoog op 12.380,36 moeten passeren.
Als we de S&P500 op lange termijn bekijken dan zien we ook een uitbundig patroon wat ontstaan is begin 2020, waarna een acceleratie omhoog in december vorig jaar eindigde en sindsdien een correctie is gestart. Gezien de overdrijving omhoog zou je ook een overdrijving omlaag verwachten en dus pas in dat scenario rond de 2000 punten een steun zien.
We zijn er bijna….
Ook in de S&P 500 zien we een Doji (candle) en dat is dus gewoon twijfel pas na een bevestiging (omhoog of omlaag) weten we of de beweging van vrijdag tijdelijk een draai omhoog zal geven tot het Twindicator niveau? Maar sowieso moet je nog heel voorzichtig zijn met optimisme want alle signalen staan nog gewoon omlaag. De S&P 500 hikt tegen de Berenmarkt aan met iets meer dan 18 procent daling vanaf begin van het jaar. Bekeken vanaf te top zijn we wellicht reeds zo ver.
Volgens het idee loopt de Transport index vooruit
Een index als Dow Jones transport index kan soms extra signalen geven maar ook nu is daar weinig duidelijkheid uit te halen. Eerder zien we hier een bevestiging van het huidige negatieve verhaal dan een draai.
Spreiding helpt ook niet altijd
De Wilshire 5000 de zeer brede marktindex geeft ook geen enkel signaal van een bodem bel. Ook hier had in december net onder de 49.000 instappen pijnlijk geweest nu we onder de 38.000 zijn een verlies van meer dan 22 procent in een heel brede index.
Bodembel?
En ook de Small en Midkap index Russell2000 komt niet met heel veel licht in de duisternis. Ook de Russell heeft met bijna 22 procent daling (zijn 499,29 punten) vanaf begin dit jaar tot afgelopen vrijdag gemeten, ook volgens de definitie de Berenmarkt gehaald.
Waarheen leidt de weg
Op de lange termijn logaritmische grafiek van de Aex Index was er wel een daling te voorspellen. Maar de volgende vraag is natuurlijk stoppen we op 625, of gaan we naar het laagte punt van 2020 zijnde de 400 punten? Of nog lager? Sowieso ga je zelden in 1 streep omlaag… hoewel kijkende naar Netflix en naar andere grote aandelen wat daar is gebeurd sluit ik ook niks uit.
China koopsignaal na meltdown?
Hoewel veel partijen er niet meer mogen of willen beleggen is er in China een koopsignaal. China verlaagde de rente vorige week met 0,15 procent en gek genoeg zorgde deze marginale actie voor een beweging omhoog door de Twindicator lijn heen en dus zou je denken dat we goed nieuws gaan krijgen over corona besmettingen en lockdown? Overigens China heeft ook een behoorlijke rit omlaag achter de rug.
Het is de rente?
Doordat de rente eindelijk iets opgelopen is naar iets meer normalere niveaus zijn ook obligaties gedaald. En dus niet alleen de aandelenmarkt maar ook de obligatieposities zijn bij veel beleggers behoorlijk gedaald in waarde. Nu hebben we in de 30 jarige USA wel weer een koopsignaal nadat we van 195 naar 135 gedaald zijn geweest.
Rara hoe kan het?
En niet alleen in staatsleningen is er een beweging geweest, kijk ook eens naar de ‘veilige’ Rabobank leden certificaten van boven de 145 naar onder de 105. Grafisch steun pas rond de 95 maar kijkende naar de rente zou ik ze wel klein kopen.
Van de rente en rente producten gaan we naar aandelen.
Kwaliteit is ook pijnlijk
Los van de indices en dus ETF’s die flink gedaald zijn, had je ook gemakkelijk ‘verkeerde’ aandelen kunnen kopen. Nee ik doel niet op Meme stocks of andere gekke dingen maar gewoon op aandelen die altijd van goede kwaliteit waren. Dus de grote bekende namen van bedrijven die normaal gesproken goede winsten maken en goede bestuurders (leiders hebben). Ook goede aandelen maken vreemd genoeg ook grote duikelingen.
We gaan er even willekeurig een aantal langs die me zo opvielen.
Hoge toppen diepen dalen?
Neem Cisco, dat even van ruwweg 65 USD zo naar de 42,00 USD is gegaan en gaan ze door naar de 36 dollar? Technisch zou dat zeker kunnen.
Liever een Apple-tje voor de drost?
Apple ook lang een superstock dat nauwelijks corrigeerde ging recent ook behoorlijk onderuit. En dat allemaal terwijl er mega eigen aandelen inkoop programma’s lopen en gelopen hebben. Even voor het idee Apple kocht de afgelopen tien jaar 467 miljard dollar aan eigen aandelen in. Zie bijv. CNBC . Voor dit jaar alleen al is het 90 miljard dollar.
Nu ben ik geen fan van inkoop eigen aandelen. Alleen als een bedrijfsonderdeel verkocht is dan kan ik dit billijken anders vind ik het een brevet van onvermogen. Maar wat een effect heeft dit mega bedrag gehad…
Hoge bomen vangen veel wind?
Nvidia is een ander mooi voorbeeld van een aandeel dat altijd goed heeft gepresteerd en nu in korte tijd van 350 naar 160 dollar is gevallen meer dan een halvering dus.
Splitsingen maken optisch goedkoop en uiteindelijk duur
Maar als je naar de lange termijn kijkt en dus al de splitsingen mee neemt, dan zie je dat je in 2012 nog geen 3 dollar stond en in 2002 ver onder de 1 dollar. Dus wat is technisch een echt steun niveau?
Kill Your Darlings
Een lieveling van mij is Docusign, dit aandeel heb ik gelukkig niet op de top gekocht maar rond de 100 dollar vond ik het toch wel weer leuk. Maar ondertussen staan we rond de 76,75 USD procentueel is dat ook een hele klap… en waar is de steun?
We doen er nog een paar in de bonus.
Chip producent AMD. Dit omdat in Amsterdam Besi, ASMI, ASML etc. zo belangrijk zijn kijken we ook even naar dit aandeel. In de Twindicator hebben we op deze niveaus eindelijk weer een koop. Maar we zien ook dat er hier een enorme slachting is geweest. Koers bijna gehalveerd.
Logisch toch?
Adidas heeft last van productieproblemen door de Oekraïne, ook hebben ze problemen met de consumptie en de inflatie. Maar ondanks al die problemen ga je jezelf afvragen moeten we nog veel verder omlaag? Of zijn we zo voldoende gecorrigeerd? Helaas pas achteraf weten we het.
Musk en Tesla niet ESG?
De Tesla topman raakte afgelopen week in opspraak doordat hij volgens de media een “dick pick schandaal” had afgekocht met een betaling van een schadeloosstelling. Hoewel niet gelinkt werd Tesla de afgelopen week uit een ESG index (de S&P500 versie) verwijderd. Dit maakte Musk boos en hij noemde ESG een ‘scam’. Nu heeft hij tientallen jaren geprofiteerd van de ESG trend en allerlei subsidies dus je zou het niet verwachten…
(Source Bloomberg; Tesla CEO Elon Musk called ESG “an outrageous scam” after the electric vehicle maker lost its spot on an S&P Global index that tracks companies on their environmental, social and governance standards).
Daarnaast hadden we nog het hele circus rond een overname van Twitter die in mijn inschatting waarschijnlijk niet doorgaat.
Overigens Tesla zou ik nog lang niet durven te kopen ondanks de recente daling. Als je fundamenteel kijkt dan zijn er veel betere bedrijven zoals Volkswagen die slecht enkele keren de verwachte winst doen… Tesla staat nog steeds 90 keer de verwachte winst zo niet meer.
Een sterke merknaam en een goed product?
De afgelopen week hadden we in Nederland in plaats van beleidsbeslissingen en het nemen van stappen waar het land wat aan heeft, het weer eens over bijzaken. Het ging ondanks dat er geen fraudes of verdachtmakingen zijn, namelijk over SMS berichten op de Nokia van premier Rutten. Je gaat je afvragen of ze vroeger ook ieder spiekbriefje, post-it en ieder kattebelletje dat de premier kreeg toegestopt bewaard bleef voor later. Want zo gebruiken we toch SMS en Whatsapp! En even voor wie het niet weet ieder bericht wordt verplicht door je provider bewaard dus mocht je van plan zijn om fraude of een misdaad te begaan ….
Nokia kwam best goed uit de hele discussie, maar ondanks deze sterke naam die iedereen kent, zou ik technisch (dus kijkende naar de grafiek) uitkijken met aandelen Nokia. Persoonlijk zie ik er een hoofd schouder patroon in en zie ik ze daarom mogelijk zo naar de 32 gaan.
Komen we in de Crypto corner
De Bitcoin is na de paniek van twee weken terug nog redelijk blijven liggen. Dus daar nog niet de enorme val die vele hadden verwacht. Nu hebben we zeker nog geen koopsignalen, maar het beeld van de Bitcoin zien we ook terug in de andere belangrijke Crypto’s.
Gebeurd er? Gebeurd er?
Terra Luna eens een Stabble Coin en rond de 1 dollar staat nog steeds ver onder de cent. Nu kreeg ik, ondanks dat ik dacht dat ik redelijk uitgebreid was geweest, toch nog vragen over wat er nu precies bij Terra Luna is gebeurd. Dit was naar aanleiding van mijn column van vorige week Crashende Crypto omwille van de lengte zou ik daarvoor willen verwijzen naar Youtube en dan zoeken naar bijv.: “what happend in Luna”/ Dr. Do Kwon,
Als we nu de Crypto’s langs lopen was het dus een relatief rustig weekje in Ripple.
Cardano coin stuiterde even uit van de week ervoor, maar was per saldo dus redelijk rustig. Stilte voor de storm?
We gooien nog een muntje op
En de Ether grafiek deed ondanks angst aanjagend patroon ook betrekkelijk weinig (voor nu).
Wel zie ik om me heen een afbrokkeling van de populariteit van de Crypto’s in mijn vrienden en kennissen kring. Maar dit is normaal als er geen winst maar verlies wordt gemaakt door speculatie.
Totaal Conclusie (opsomming)
Het zou kijkende naar de beweging die we reeds achter de rug hebben, logisch zij dat we (tijdelijk) weer herstellen. Echter kijkende naar de lange termijn plaatjes (bijv. die van de Russell2000 hierboven) zouden we ook gemakkelijk nog veel dieper kunnen duiken.
We missen nog ingrediënten
Los van alle verkoopsignalen. Voor een echte bodem mis ik voorlopig de paniek bij de beleggers (sentiment). Ook mis ik de hoge volatility (huidige VIX net onder de 30) die je normaal bij een echte bodem zou moeten hebben (paniek VIX is boven de 80). Dus er blijft door het uitblijven van een paniek prikker veel risico omlaag en er is daarom maar 1 devies: voorzichtig en wellicht is een Bearfund best een idee om te diversifiëren in de brede portfolio.
Tot slot de vraag die mij ook werd gesteld:
Heeft het stoppen van Kees de Kort bij BNR iets met de start van de Berenmarkt te maken? Nee, dat lijkt me toch echt toeval. 🙂
Disclaimer:
Deze Column/blog is op persoonlijke titel geschreven door: Cees Smit en wordt mede in het licht van zijn Actief Offensief portefeuille (ook wel de Guardian strategie) gepubliceerd op de Today’s Group website en verschijnt ook op andere websites.
Deze absolute return strategie is geheel onafhankelijk van de andere portefeuilles/strategieën van de Today’s Group en speelt ook indien noodzakelijk in op dalingen (correcties). Daarmee is deze strategie niet voor iedere belegger geschikt. Deze column is geen persoonlijk advies en ook niet geschreven als een beleggingsadvies.
