Beperkt opwaarts potentieel AEX Index

De verzwakking in het kortetermijnbeeld van begin deze week werd in de afgelopen dagen weer opgeheven. Ondanks deze kracht lijkt het opwaarts potentieel beperkt en moeten we alert zijn op nieuwe topvormingsignalen.

Begin deze week werd een bearish engulfing gevormd in de AEX. Tesamen met de doorbraak onder de zeer steil opgaande bodemlijn in het kortetermijnbeeld leek een top te zijn gezet onder de 572. Deze verzwakking duurde slechts 1 dag waarna de opwaartse kracht weer toenam en de AEX boven de 572 brak. Hiermee ontstond meer opwaartse ruimte. Toch is deze ruimte naar mijn mening beperkt en blijft een proces van topvorming realistisch. De AEX bevindt zich momenteel in de zware weerstandszone van 572 – 577 waarbij gisteren een kortstondige doorbraak tot aan de 578 plaatsvond. Uiteindelijk werd de dag afgesloten met een zeer forse doji-candlestick. Dit betekent dat er twijfel in de markt is over het verloop voor de komende week. Bij een dergelijke candlestick is de slotkoers nagenoeg gelijk aan de openingskoers. Een structureel slot boven de 577 zou de weg vrijmaken voor een hertest van de eerdere jaartop die in juli werd gevormd bij 586,30. Deze uitschieter bleek destijds een valse doorbraak te zijn boven de zware en meervoudige toppenzone van 572 – 577 die al sinds begin 2018 boven de markt hangt. De maand juli werd uiteindelijk afgesloten met een grote shooting star als toppatroon in de maandgrafiek. Vanuit het langere technische beeld zijn nog steeds de contouren zichtbaar van een groot toppatroon dat sinds maart dit jaar in ontwikkeling is. Het betreft een groot hoofd-schoudertoppatroon. De eerste schouder ligt bij 572, de top van het hoofd bij 586,30 en momenteel zou de top van de 2^e schouder in ontwikkeling zijn. De neklijn van dit grote toppatroon ligt bij 534,50. Pas daaronder wordt dit toppatroon geactiveerd. Dit verwacht ik overigens wel in de komende 1 tot 2 maanden.

Grafiek AEX-index op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 12 september 2019, Zie ook onze uitleg van technische begrippen

Het grote toppatroon is nog steeds in ontwikkeling
Als we verder uitzoomen naar het langetermijnbeeld dan zien we dat er als sinds begin 2018 sprake is van een groot topvormingsproces. De belangrijkste beweging vond daarbij plaats in het laatste kwartaal van 2018. Destijds werd de sinds begin 2009 stijgende bodemlijn op de logaritmische maandgrafiek gebroken. Dit zorgde toen voor het definitieve eindsignaal van de bijna 10 jaar durende bullmarkt. Sinds begin 2018 is er ook een meervoudige toppenzone gevormd tussen de 572 – 577. De recente valse doorbraak hierboven van slechts enkele dagen valt ook nog binnen deze grenzen. Dit jaar wordt vooral gekenmerkt door de zeer krachtige opwaartse beweging na de vorming van een bodem eind december bij 472,20. Ook hebben er dit jaar pas 2 normale correcties plaatsgevonden. De eerste zorgde in mei voor een daling vanaf de 572 naar de 534,50 waarmee toen precies het 200-daags gemiddelde werd getest. De krachtige terugval in augustus bleef beperkt tot een daling van 9,9% waarmee al kortstondig de 534,50 steunlijn werd gebroken. Voor de komende week is het dus de vraag of de contouren van een groot toppatroon verder worden verduidelijkt, of dat er mogelijk een dubbele top rond de 586 gevormd kan worden. Hierboven ontstaat meer ruimte naar de zone 600 – 610. Ondanks dat we dit scenario niet mogen uitsluiten, verwacht ik in de komende week meer signalen van topvorming. Ook in het scenario van een verdere verhoging van de jaartop tot boven de 586,30 blijft mijn langetermijnvisie ongewijzigd, maar zal het aanzienlijk langer duren voordat een beweging naar lagere niveaus tot onder de 534,50 zal plaatsvinden.

Steil oplopende kortetermijnbodemlijn bij 573, bevestiging van een top onder de bodem van 566
Na de doorbraak boven de recente top van 570,70 is een nieuwe en nog steeds zeer steil opgaande kortetermijnbodemlijn te trekken. Deze startte eind juli en loopt dagelijks ongeveer 2,5 indexpunt op. Hierdoor is hij onhoudbaar in de komende week. Vandaag ligt deze opgaande kortetermijnbodemlijn alweer bij 573. We moeten in de komende dagen dan ook alert zijn op de vorming van nieuwe toppatronen en een doorbraak onder deze opgaande steunlijn, die overigens een groot aantal raakpunten kent. Daaronder treedt een eerste verzwakking op. Meer bevestiging van de vorming van een top treedt op onder de meest recente bodem van deze week bij 566,20. Deze bodem zorgde er overigens ook voor dat de 2^e opwaartse gap tussen de 565 en 566 open bleef staan. Buiten de kansrijke vorming van een lagere top (onder de 586,30) en de potentiele verdere ontwikkeling van een groot hoofd-schoudertoppatroon, is deze opgaande beweging ook te zien als terugtest naar de voormalige stijgende bodemlijn in het middellangetermijnbeeld. Deze opgaande bodemlijn startte bij de 472,20 van december en liep langs de bodem bij 534,50, de bodem die werd gevormd ten tijde van de 1^e correctie van dit jaar. Gisteren werd deze voormalige stijgende bodemlijn precies teruggetest. Weerstand is nu te vinden bij de zone 577 – 577 waarboven ruimte ontstaat naar de jaartop van 586,30. Aan de onderkant liggen nu de 573 en de zone 565 – 566,30 als eerste steunpunten. Ik acht de kans realistisch dat de AEX in de komende dagen een neerwaartse draai kan gaan maken waarmee deze opgaande kortetermijnbeweging in zijn laatste fase is aanbeland.

Technische analyse maakt deel uit van de risicoanalyse van het ING Investment Office

¹ Contra-indicator, zeer negatief sentiment kan beoordeeld worden als positief.
² Technische analyse (TA) is een manier om de koersontwikkeling op financiële markten te voorspellen en is één van de signalen die onze risicobarometer stuurt. Alle signalen (waaronder het TA-signaal) worden onafhankelijk van elkaar bepaald en opgeteld tot één (totaal) risicosignaal. Dit signaal is bepalend voor onze tactische assetallocatie.

Meer weten over technische analyse?
Zie uitleg van technische begrippen

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)