AEX Toppenzone 539,75 – 541

Afgelopen donderdag vond de krachtigste opgaande dagbeweging van dit jaar plaats. Vrijdag bleef de AEX rond de belangrijke toppenzone 539,75 – 541 hangen. Ik acht de kans op een neerwaartse omkeer nog steeds realistisch.

Zolang er geen structurele slotbeweging boven de 541 plaatsvindt, is de kans op een neerwaartse draai in de AEX groot. Eind vorige week vond een dubbele test plaats van de bovenkant van deze weerstandszone. Zowel op donderdag als vrijdag werd een intraday-top geplaatst bij 541,10. Hierdoor is een toppatroon ontstaan, een zogenaamde ‘tweezers top’. Dit toppatroon wordt boven de 541 opgeheven. De kans op een neerwaartse omkeer is naar mijn mening groot begin deze week waarna de neerwaartse druk weer snel kan toenemen richting de meervoudige bodemzone bij 516 – 517. Als we kijken naar de bewegingen over de afgelopen maanden dan zien we een drietal bijna identieke herstelbewegingen. De eerste herstelbeweging startte na de krachtige vrije val beweging die eind januari werd gestart na de vorming van een hogere jaartop bij 572,80. Deze vrije val beweging zorgde voor een daling in een zeer kort tijdsbestek van precies 10% tot aan de 515,90. In de eerste drie weken van januari zagen we een klassieke blow-off beweging in de AEX. Daarbij vond een zeer steile opgaande beweging plaats vanaf de 540,40 tot aan de 572,80 in slechts drie weken tijd. Deze blow-off beweging had ook de vorm van een stijgende wig. Een dag na de plaatsing van de jaartop werd de onderkant van deze blow-off beweging gebroken waarna een week later het definitieve correctie signaal werd bevestigd. Begin februari brak de AEX met een forse neerwaartse gap door zijn sinds februari 2016 stijgende bodemlijn rond de 553.

Grafiek AEX-index op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 6 april 2018

Op zoek naar een volgende top
Deze klassieke blow-off bewegingen zagen we in de meeste aandelenindices. Sinds begin 2016 zagen we namelijk in veel indices een steeds verdere opwaartse versteiling. Tezamen met de toenemende divergentie met de intermarktindicatoren (goud, olie, eurodollar en de 10-jaars rente) werden de risico’s in de aandelenmarkten steeds groter. Ik verwacht dat deze correctieve fase in het 2e kwartaal zal doorzetten naar lagere niveaus. We zien dat deze correctie breed wordt gedragen door alle sectoren. De terugval van precies 10% in de AEX bleef daarbij beperkter dan de correcties in veel andere indices, daar zien we tot op heden terugvallen van 13% tot 15% in veel markten. Na de vrije val beweging waarbij veelal de 1e neerwaartse koersdoelen (bijna) werden behaald, was de kans op een herstelbeweging groot. Inmiddels zijn we 2 maanden verder en zagen we in de AEX een drietal bijna identieke herstelbewegingen. Daarbij startte elke herstelbeweging na een test van de nieuwe en steeds sterker wordende steunzone bij 516 – 517. Daarbij werd tot op heden ook een drievoudige toppenzone gevormd bij 539,75 – 541. Deze brede consolidatiefase betekent naar mijn mening nog steeds dat de AEX op zoek is naar de 1e lagere top. Vorige week werd een potentiele dalende toppenlijn vanaf de jaartop opwaarts gebroken met een forse gap. Deze toppenlijn had echter beperkte waarde door het kleine aantal raakpunten. Met deze hertest van de zone 539,75 – 541 zal de uiteindelijk dalende toppenlijn wel minder steil gaan verlopen. Mijn eerste doelzone voor een diepere correctieve beweging blijft onveranderd liggen bij 505 – 510. Hier liggen de bodems van de 2 kleine zomercorrecties van vorig jaar maar ook de zware toppenzone uit 2015. Dit was destijds de startzone van een zeer forse correctie van ongeveer 25% die eindigde bij de belangrijke langetermijnsteun van 378 in februari 2016. Verder ligt bij 500 nog het 38,2% Fibonacci-retracementniveau van de gehele 2 jaar durende opgaande beweging van bijna 200 punten. Maar een terugval tot aan de zone 475 – 485 acht ik nog steeds mogelijk in de komende tijd.

Neerwaartse middellangetermijntrend blijft intact
Deze herstelbewegingen zorgen er ook voor dat er een dalende driehoek aanwezig is in de AEX. Daarbij is er sprake van een patroon van lagere toppen vanaf de jaartop en gelijke bodems in de zone 516 – 517. Dit patroon wordt geactiveerd zodra de AEX structureel onder de zone 516 – 517 zakt. Vanuit dit patroon is een koersdoel voor de komende maanden van ongeveer 460 te berekenen. Ook zien we nog steeds de contouren van een groot maar complex (meerdere rechterschouders) hoofd-schouderpatroon sinds november vorig jaar. Een andere bevestiging van een voortzetting van deze correctieve fase is de gevormde ‘death cross’ tussen het 50-daags en 200-daags gemiddelde. Deze death cross in de AEX werd eind vorige week bewerkstelligd. We zagen deze signalen al eerder ontstaan in andere Europese indices als de Xetra DAX en de STOXX Europe 600. Deze indices lieten in de afgelopen maanden in tegenstelling tot de AEX nog steeds patroon van lagere toppen en lagere bodems zien. Momenteel ligt het vlakke 200-daags gemiddelde bij 535,80 en het 50-daags bij 535. Dit zijn momenteel in het zeerkortetermijnbeeld de eerste steunpunten. Ik verwacht echter dat deze steunpunten zeer beperkt zullen zijn betreffende hun waarde. Om de top te bevestigen moet de AEX zijn eind vorige week gevormde opwaartse gap sluiten. Deze is te vinden tussen de 529,40 en 533,65. Deze kans acht ik deze week realistisch waarna de neerwaartse druk richting opnieuw de zone 516 – 517 weer snel kan toenemen. Weerstand is nu te vinden in de zone 539,75 – 541,10. Een slotkoers hierboven zou het kortetermijnbeeld verbeteren maar in dat scenario blijft mijn neerwaartse gerichte middellangetermijnvisie wel intact. Wel zal het in dat scenario langer duren voordat de zone 516 – 517 opnieuw onder druk wordt gezet. Boven de 541,10 ligt de 1e neerwaartse gap van de vrije val beweging tussen de 545,15 en 549,95. Deze herstelbewegingen zijn ook te zien als terugtest richting de voormalige stijgende middellangetermijnbodemlijn en de uiteindelijke vorming van een 1e lagere toppenzone.

Nasdaq 100: druk op belangrijke steunpunten opvoeren
De Nasdaq 100 was vanaf de dubbele bodem van begin 2016 bij 3.800 punten in 2 jaar tijd opgelopen tot bijna de 7.200. Een zeer krachtige en steeds steiler verlopende opgaande beweging. In de afgelopen 2 jaar zagen we bijna geen grotere tegenreacties dan 5% tijdens deze krachtige opwaartse bewegingen. Ook zagen we steeds meer versteilingen. Na de vorming van een top medio januari werden in een zeer kort tijdsbestek meerdere opgaande bodemlijnen gebroken. Ook in de Nasdaq 100 was er sprake van een zeer steile en klassieke blow-off beweging in de eerste weken van januari, de 5e versteiling in 2 jaar tijd. Tijdens de 1e vrije val beweging eind januari viel de Nasdaq 100 terug vanaf de 7.022 tot aan de 6.164, een daling van 12%. Hij bleef toen net boven zijn oplopende 200-daags gemiddelde en een langere stijgende bodemlijn. De herstelbeweging die hierop volgde was ook krachtiger dan in veel andere indices. Als een van de weinige indices wist de Nasdaq 100 zijn jaartop hierna te verhogen in maart dit jaar tot aan de 7.186. Als we echter kijken naar de gevormde patronen bij deze verhoogde jaartop dan zien we de vorming van een bearish engulfing en een zeldzaam island reversal toppatroon. Bij een dergelijk patroon is er zowel een opwaartse als een neerwaartse gap te vinden die elkaar deels overlappen. De neerwaartse gap van dit patroon zorgde ook voor een neerwaartse doorbraak van de opgaande bodemlijn van deze herstelbeweging. Dit zorgde voor de 2e vrije val beweging vanaf de 7.186. Tot op heden werd een bodem gevormd bij 6.322. Hiermee bleef de Nasdaq 100 opnieuw nipt boven zowel zijn 200-daags gemiddelde evenals zijn langere stijgende bodemlijn. Ik acht de kans groot dat deze belangrijke steunpunten in het middellangetermijnbeeld in de komende tijd neerwaarts zullen worden gebroken, waarna de correctieve fase naar lagere bodems kan worden vervolgd. Het 200-daag gemiddelde is momenteel bij 6.322 te vinden. De opgaande bodemlijn ligt nu bij 6.240. Weerstand in het kortetermijnbeeld is te vinden bij de recent lagere zeerkortetermijntop van 6.632 en het dalende 50-daags gemiddelde van 6.767. Steunpunten onder de genoemde stijgende middellangetermijnbodemlijn zijn daarna nog te vinden bij 6.164 en 6.010, maar een diepere terugval tot (ruim) onder de 6.000 punten acht ik zeker mogelijk.

Grafiek Nasdaq 100 Index op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 6 april 2018

Visie technische analyse:

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)