AEX Top gezet?

Is de top in het kortetermijnbeeld gezet? Afgelopen vrijdag werd het hoogste punt tot op heden bij 515,50 op de borden gezet. Voor de komende dagen moeten we bezien of er duidelijke verzwakkingen zullen optreden.

5e test van de dalende toppenlijn. Belangrijke weerstandszone 513 – 517
Ondanks de zeer krachtige herstelbeweging bevindt de AEX zich nog steeds binnen de grenzen van het sinds juli aanwezige dalende trendkanaal. Mocht de top zijn gezet, dan werd eind vorige week opnieuw de dalende toppenlijn getest waarmee deze dalende trend intact is gebleven. Dit zou dan het 5e raakpunt langs deze dalende toppenlijn betreffen in 7 maanden tijd. De herstelbeweging sinds eind vorig jaar is de meest krachtige opwaartse beweging sinds juli van ongeveer 43 punten. Deze herstelbeweging startte bij de decemberbodem (en tevens jaarbodem van 2018) van 472,20. Deze decemberbodem werd gevormd tijdens een neerwaartse overshoot onder de dalende bodemlijn van dit neerwaarts gerichte trendkanaal. Hij leek destijds neerwaarts te gaan versteilen, maar deze doorbraak bleek vals en duurde slechts enkele dagen. De decembermaand kende een krachtige neerwaartse beweging van bijna 60 punten vanaf de top van 530 (begin december). Na een dergelijk krachtige neerwaartse beweging mag een krachtige tegenreactie worden verwacht. Ook zagen we in de maand december de contouren ontstaan van een dalende wig die in de eerste handelsdagen van januari opwaarts werd gebroken en het startsein betekende van deze herstelbeweging. Ook is deze herstelbeweging, net als in veel andere indices, te zien als normale terugtest. Een terugtest naar zowel de dalende toppenlijn evenals een terugtest naar de onderkant van het voormalige topvormingsproces bij 516 – 517. Dit topvormingsproces nam de eerste 9 maanden van 2018 in beslag. Als laatste is dit te zien als terugtest naar het 38,2%-Fibonacci-retracementniveau van de gehele daling in 2018. Dit niveau ligt bij 513.

Dalende trends zijn in bijna alle indices te zien
Het jaar 2018 is een klassiek overgangsjaar geworden van het einde van een lange bullmarkt naar een nieuwe bearmarkt. Een bearmarkt duurt over het algemeen aanzienlijk korter dan een bullmarkt, maar kan wel heftiger zijn. Dit zien we vaak terug in de snel oplopende volatiliteit. Een belangrijke bevestiging voor deze bearmarkt is dat hij zeer breed wordt gedragen. Bijna alle internationale aandelenindices bevinden zich in een dergelijk dalende trend, maar ook de sectoren bevinden zich in een brede dalende tendens. Het gaat dus niet om een slecht een paar sectoren die de aandelenmarkten hebben laten kantelen. Veel andere Europese indices hebben eerder dan de AEX hun sinds 2009 stijgende bodemlijn vorig jaar neerwaarts gebroken. De AEX brak deze lijn pas in de laatste 2 maanden van 2018. Wel zagen we al aan het begin van het 4e kwartaal de beëindiging van het grote topvormingsproces dat in januari 2018 werd gestart. De onderkant van dit proces lag namelijk bij de zone 516 – 517. Aan de bovenkant werd in het eerste half jaar van 2018 een drievoudige toppenzone gevormd rond de 574. Dit was destijds ongeveer 10 punten boven mijn langetermijndoel van 564, een doel dat ik enkele jaren daarvoor had afgegeven (voormalige top uit 2007). Elke top rond de 574 ging vorig jaar verder gepaard met de vorming van een belangrijk toppatroon in de maandgrafiek. Zo werden een bearish engulfing, een shooting star en een dark cloud cover gevormd. In augustus heb ik toen voor het eerst in jaren mijn langetermijnopinie verlaagd naar Neutral en deze werd in het laatste kwartaal verder verlaagd naar Short. Voor dit jaar houd ik een doelzone aan van 400-410. Wel kunnen de tussentijdse (net als in de afgelopen weken) herstelbeweging krachtig en fors zijn. Het is echter onmogelijk te zeggen tot waar en wanneer deze bearmarkt zal doorzetten, daarvoor moeten we onder andere omkeersignalen en de trends in de gaten houden. Een belangrijke bevestiging vond verder plaats met de dead cross in oktober. Daarbij zakte het 50-daags gemiddelde onder het dalende 200-daags gemiddelde. Beide gemiddelden zijn  nog steeds neerwaarts gericht.

De sinds eind december steil stijgende kortetermijnbodemlijn bij 510,10 staat onder druk
Ondanks de forse daling sinds juli vorig jaar is de euforie in de markten nog steeds niet verdwenen onder beleggers. Deze euforie zagen we in de afgelopen weken weer sterk toenemen. Ruim een jaar geleden gaf ik al aan dat de euforie onder beleggers en de te steile versnelling in het langetermijnbeeld forse risico’s waren voor het einde van de bullmarkt. De huidige euforie geeft naar mijn mening aan dat de bearmarkt nog zeker niet ten einde is gekomen. Een structureel slot boven de sinds juli dalende toppenlijn zou een eerste verbetering betekenen en opwaartse ruimte vrijmaken voor een eventuele hertest van de zone 530 – 534,20 (toppen van december en november). In dat scenario zal het aanzienlijk langer duren voordat de bodem van vorig jaar weer kan worden getest, maar ook is daarmee de bearmarkt nog zeker niet ten einde. Wel zal een minder steile dalende trend kunnen ontstaan in het middellangetermijnbeeld. De kans is echter reeel, zoals in de afgelopen dagen vermeld, dat de AEX bezig is met topvorming in de zone 513 – 517. Hier liggen zoals gezegd een Fibonacci-retracementniveau, de dalende toppenlijn en de onderkant van het voormalige topvormingsproces. De genoemde dalende toppenlijn is vandaag te vinden bij 515,30. Aan de onderkant ligt de zeer steil opgaande bodemlijn vanaf de 472,20. Deze loopt dagelijks ruim 1,5 punt op en ligt vandaag bij 510,10. Een slot hieronder zou een duidelijke eerste verzwakking betekenen. Daarbij werd gisteren ook de vorige week gevormde opwaartse gap alweer gesloten. Toch is een beweging onder de recent gevormde dubbele bodem (en tevens bovenkant van een eerdere opwaartse gap) bij 502,80 noodzakelijk voor de definitieve bevestiging van de top. Deze kans acht ik reeel in de komende week waarna de neerwaartse druk weer verder kan toenemen.

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)