AEX test cruciale steunlijn

Opnieuw werd de jaarbodem verder verlaagd naar een niveau van 500,45. Hiermee werd ook bijna de sinds 2009 stijgende bodemlijn getest bij 497. De neerwaartse druk blijft intact, maar een kortstondig herstel is mogelijk.  

Eind vorige week gaf ik aan dat voor 2019 een krachtig neerwaarts vervolg mag worden verwacht. Belangrijk voor dit scenario is een doorbraak onder de belangrijke stijgende langetermijnbodemlijn bij 497. Deze bodemlijn startte bij het dieptepunt onder de 200 punten in 2009 en heeft enkele raakpunten die werden gevormd tijdens de forsere en langdurige terugvallen in de afgelopen. Het laatste raakpunt werd begin 2016 geplaatst bij 378. Dit dieptepunt volgde op een langdurige correctieve beweging vanaf de 510 van april 2015, een daling van ongeveer 25%. Destijds werd door velen aangegeven dat er sprake was van een bearmarkt aangezien de daling meer dan 20% bedroeg. In mijn optiek moeten we kijken naar de trend en deze was destijds in het langetermijnbeeld opwaarts gericht en zorgde voor een belangrijke hogere bodem. De kans dat in de komende weken een doorbraak plaatsvindt wat het einde van de bullmarkt betekent, acht ik groot. Dat zou betekenen dat een bearmarkt is ingegaan voordat de daling groter is dan 20%. De trends zijn dus aanzienlijk belangrijker dan het percentage. De huidige terugval bedraagt nu ruim 76 punten vanaf de juli-top van 576,90. Zodra de genoemde stijgende bodemlijn neerwaarts wordt gebroken, ligt een belangrijk richtpunt voor 2019 bij de langetermijnsteunzone van 400 – 410. Bovenliggende steunpunten zijn dan verder nog te vinden bij 475, 457 en 435. We zien overigens dat de meeste Europese indices deze sinds 2009 stijgende bodemlijnen al neerwaarts hebben gebroken in de afgelopen weken.

Grafiek AEX-index op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 26 oktober 2018

Eerst beperkt herstel voordat de sinds 2009 stijgende bodemlijn wordt gebroken?
Het jaar 2018 is een overgangsjaar gebleken waarbij sinds begin dit jaar sprake was van een groot topvormingsproces. Dit proces is te vergelijken met de bewegingen die we in 2015 zagen. Destijds werd echter een dubbele top gevormd bij 510 en duurde het topvormingsproces ongeveer 2 maanden korter dan dit jaar. Dit jaar duurde het proces van januari tot begin oktober. Begin dit jaar zagen we een klassieke blow-off beweging tot ongeveer de 573-574 waarna de 2 jaar durende opgaande bodemlijn werd gebroken. Deze startte bij de 378 bodem in 2016 en zorgde voor een krachtige opgaande beweging van ruim 50% in 2 jaar tijd. Tijdens deze opgaande beweging werd de markt steeds euforischer waarbij de kleine terugvallen van 5% en 6% steeds werden gezien als ‘zware’ correcties. De eerste correctie van dit jaar zorgde voor een daling van 10% waarna een meervoudige bodemzone in het eerste kwartaal bij 516 – 517 werd gevormd. Dit bleek de onderkant van het grotere topvormingsproces. Vanaf deze laatste maartbodem werd een krachtige opgaande beweging gestart die uiteindelijk zorgde voor een drievoudige toppenzone rond de 574. Elke top rond de 574 ging overigens gepaard met de vorming van een toppatroon. Zo werd begin dit jaar een bearish engulfing gevormd, in mei een shooting star en augustus werd afgesloten met een dark cloud cover. Daarna werd in augustus de nieuwe stijgende middellangetermijnbodemlijn gebroken. Deze liep langs de bodems van 516 en 544. Destijds heb ik al voor het eerst in jaren mijn langetermijnopinie verlaagd naar Neutral en de kans op een verdere verlaging acht ik groot binnenkort. In het kortetermijnbeeld werd vrijdag al bijna de belangrijke 497 getest met een dieptepunt van 500,45. Uiteindelijk werd een hammer gevormd die mogelijk in de komende dagen voor een herstel kan zorgen. De neerwaartse druk blijft echter aanwezig wat we al zagen met de opheffing van een eerdere bullish engulfing op de daggrafiek. Toch is het doorbreken van een belangrijke opgaande langetermijnbodemlijn een proces dat enige tijd in beslag kan nemen. De eerste weerstand ligt bij de recente eerdere bodem van 512,70. Daarboven is nog de brede openstaande gap tussen de 515,50 en 518,70 te vinden. Ook ligt er bij 518,40 nog de dalende toppenlijn van een versteilingsfase. Deze startte bij de laatste lagere top van 554,30 eind september. Zolang de gap niet wordt gesloten, blijft de neerwaartse druk intact en is de kans op een doorbraak onder de 497 realistisch in de komende 2 weken. Boven de gap blijft de neerwaartse druk intact, maar mag eerst een verder herstel worden verwacht voor de vorming van een volgende lagere top. Ik acht de kans op een dergelijk scenario minder waarschijnlijk in de komende tijd. Opvallend is overigens ook dat net boven de 500 punten het 38,2%-Fibonacci retracementniveau is te vinden van de gehele voorgaande stijging vanaf de 378 tot aan de 576,90. Een belangrijk kantelpunt dus in de zone 497 – 501. Een doorbraak acht ik waarschijnlijk in de komende weken.

SOX: terugval van 22% tot op heden, maar er zit nog aanzienlijk meer in het vat
De Amerikaanse Semiconductor Index SOX is meestal een van de voorlopende indices qua draaimomenten, net als de DJ Transport Index. Eerder dan veel andere Amerikaanse indices brak de SOX al in april dit jaar zijn langere en steil stijgende bodemlijn. Als we naar de grafiek kijken, zagen we eigenlijk sinds begin dit jaar een meer zijwaartse ontwikkeling in de SOX. Daarbij werd in maart dit jaar de jaartop bij 1.465 geplaatst waarna zowel de langere stijgende bodemlijn werd gebroken evenals een patroon van lagere toppen ontstond. Ruim 2 weken geleden werd de 1.295 bodemzone neerwaarts gebroken, waarna ook een dead cross optrad tussen het 50-daags en 200-daags gemiddelde. Dit was het signaal voor een verder neerwaarts vervolg en afronding van een zijwaartse topformatie. Inmiddels heeft de SOX krachtig neerwaarts doorgezet tot een dieptepunt eind vorige week tot op heden bij 1.134. Vanaf de jaartop betekent dit een daling van 330 punten, ofwel ruim 22%. Een van de eerste belangrijke richtpunten is bij 1.020 te vinden, een bodem die begin 2017 op de borden werd gezet. Echter een verdere daling in deze zeer volatiele index in het komende jaar richting de 750 – 770 sluit ik ook niet uit. Eerste weerstand ligt nu bij 1.205 en daarboven bij 1.225 en 1.295. Aan de onderkant ligt verder nog een eerste steunpunt bij 1.120. Ik verwacht een voorzetting van de neerwaartse trend in de komende maanden waarbij de tussenliggende herstelbewegingen wel krachtiger kunnen zijn dan in veel andere indices.

Grafiek SOX op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 26 oktober 2018

Visie technische analyse:

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)