AEX: Steunzone nog te sterk

In tegenstelling tot de AEX verlaagden veel belangrijke Europese indices gisteren wel hun eerdere jaarbodems. De AEX vormde een intraday-dieptepunt bij 516,60 en bleef daarmee binnen de steunzone van 516 – 517.

In de komende tijd houd ik wel rekening met een structurele neerwaartse vervolgdoorbraak onder de steunzone van 516 – 517. De trend is nog steeds dalend in het middellangetermijnbeeld waarbij recentelijk een dubbele lagere top werd gevormd. We zien steeds meer individuele aandelen duidelijk verzwakken, waardoor de daling steeds breder wordt gedragen. Met de huidige 3e test van de zone 516 – 517 wordt deze steunzone wel steeds sterker. Deze zone is ontstaan doordat begin februari hier het dieptepunt van de eerdere vrije val beweging werd geplaatst. We zagen destijds in enkele weken een terugval van 10%, ofwel vanaf de jaartop bij 572,80 tot aan de 515,95. Hiermee testte hij destijds bijna de bovenkant van mijn 1e doelzone. Deze doelzone is te vinden bij 505 – 510 en wordt gekenmerkt door de toppenzone van 2015 en de bodems van de enige 2 kleine correcties van 2017. In 2015 was deze toppenzone het startpunt van een lange en zeer forse correctieve fase van ongeveer 25% daling. Aan het einde van deze fase vormde hij een zeer belangrijke langetermijnbodem bij 378 in februari 2016. Dit was toen het startpunt van een precies 2 jaar durende opgaande middellangetermijntrend, een trend die begin februari neerwaarts werd gebroken en daarmee ophield te bestaan. Ik verwacht dat de huidige correctieve fase in het 2e kwartaal van 2018 zal doorzetten naar lagere bodems die uiteindelijk ook moet leiden tot een volgende belangrijke langetermijnbodem.

Grafiek AEX-index op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 26 maart 2018

Beperkt herstel in de komende dagen?
Het krachtige herstel dat gisteren in de VS plaatsvond vanaf belangrijke steunzones zal vandaag zorgen voor een fors hogere opening in Europa ten opzichte van de slotkoers van gisteren. Toch zal een dergelijke beweging geen verandering aanbrengen in mijn visie voor de komende tijd. Ik houd op korte termijn rekening met een verder neerwaarts vervolg tot onder de zone van 516 – 517. In de afgelopen anderhalve maand hebben we al een tweetal forse herstelbewegingen gezien in de AEX. Deze waren bijna identiek qua grootte en qua patroon. Beiden zorgden voor een herstel vanaf de zone 516 – 517 tot aan de toppenzone 539,75 – 540,70. Zelfs een doorbraak hierboven zou mijn visie in het middellangetermijnbeeld niet doen veranderen. Beide herstelbewegingen hadden de contouren van een stijgende wig en zodra de opgaande bodemlijn van dit patroon werd gebroken, ontstond een krachtige en snelle neerwaartse beweging naar de zone 516 – 517. De vraag is nu tot hoever het nieuwe herstel zal reiken in de komende dagen/week. Ik acht de kans groot dat dit herstel beperkt zal blijven en opnieuw zal zorgen voor een lagere top. De vorige herstelbewegingen zorgden voor de 1e (dubbele) lagere toppenzone na de eerdere jaartop van 23 januari bij 572,80. Wat verder opvalt zijn de technische indicatoren. In de RSI zagen we in de afgelopen weken ook een herstelbeweging die beperkt bleef en de contouren van een stijgende wig had. Deze wig werd een week geleden neerwaarts gebroken en er is nog genoeg neerwaartse ruimte in deze indicator. Ook de MACD liet een (beperkt) herstel zien waarbij eind vorige week een neerwaartse crossing plaatsvond. Wat ook opvalt is het feit dat er in meerdere indices al een zogenoemde ‘dead cross’ heeft plaatsgevonden. Bij een dergelijke crossing zakt het 50-daags gemiddelde door het 200-daags gemiddelde. Deze crossing heeft in de AEX nog niet plaatsgevonden, maar lijkt onvermijdelijk door het snel dalende 50-daags gemiddelde. De afstand tussen deze gemiddelden is momenteel nog ongeveer 4,5 punt.

Neerwaarts vervolg onder de zone 516 – 517 realistisch
Alle seinen staan momenteel nog steeds op rood. Voor de komende weken verwacht ik een test van mijn 1e doelzone bij 505 – 510 tot een test van de 500 puntengrens. Hier ligt het 38,2% Fibonacci-retracementniveau van de gehele 2 jaar durende stijging vanaf de 378 tot aan de 572,80. Maar ook een verdere daling richting de 475 – 485 blijft in de komende periode een reële mogelijkheid tijdens deze correctieve fase. Als we verder kijken zagen we op de maandgrafiek een relatief zeldzaam toppatroon in de maanden januari en februari, een bearish engulfing. Tijdens de vorming van dit patroon werd zowel de klassieke blow-off fase (eerste drie weken van januari) neerwaarts afgerond evenals de sinds februari 2016 stijgende trend gebroken. Dergelijke blow-off beweging zien we vaak aan het einde van een langere stijgende trend. De 2e herstelbeweging in maart tot aan de 539,75 ging overigens ook gepaard met de vorming van een toppatroon, een zogenoemde ‘evening star’. Voor de komende dagen moeten we alert zijn op de vorming van nieuwe toppatronen die een volgende lagere top kunnen aangeven. Er zijn echter maar weinig weerstanden te vinden. Een eerste zone is te vinden tussen de 528 – 530. De 530 was tot vorige week de onderkant van een smalle tijdelijke consolidatiefase. Daarboven ligt bij 535,50 nog het 200-daags gemiddelde. Toch acht ik de kans groot dat hieronder al een volgende neerwaartse draai zal plaatsvinden. De nieuwe herstelbeweging zal dus naar mijn mening beperkter zijn en aanzienlijk korter kunnen duren, een springplank om kracht op te bouwen voor de verwachte neerwaartse doorbraak onder de zone 516 – 517.  Als laatste zien we nog steeds de contouren van een groot sinds november aanwezig toppatroon, een hoofd-schouderpatroon dat onder de dalende neklijn van 510 – 512 zal worden geactiveerd.

Eurodollar: krachtige opwaartse trend intact
Een van de belangrijke intermarktindicatoren is de eurodollar-koers. Dit valutapaar kan een aanzienlijke invloed hebben op de bewegingen en richting van de aandelenmarkten. Na een krachtige neerwaartse trend in 2014 waarbij de eurodollar terugviel vanaf ongeveer 1,40 naar 1,05 was er in de periode van 2015 tot en met augustus 2017 sprake van een zijwaartse trend tussen de 1,05 en 1,15. In augustus vorig jaar zagen we een krachtige opwaartse uitbraak in dit valutapaar boven de 1,15. In een kort tijdsbestek steeg hij toen naar mijn 1e opwaartse doel van 1,2050. Dit betekende zelfs een stijging van ruim 15% vanaf de bodem van zomermaanden (rond de 1,05). Na de test van mijn 1e doel vond een klassieke terugtest plaats naar het uitbraakniveau. Hij vormde toen een 1e duidelijke hogere bodem bij de 1,1550. Begin dit jaar vond de volgende opwaartse vervolgdoorbraak plaats boven de 1,2050 waarmee ruimte was gecreëerd naar mijn volgende doel bij 1,2750. Tot medio februari vormde hij echter een meervoudige toppenzone rond de 1,2550 waarna de volgende terugtest plaatsvond naar de 1,2150. Momenteel bevindt de eurodollar zich in een brede consolidatiefase. Kijkend naar de steil opgaande trend sinds de zomer van vorig jaar vanaf de 1,05, is deze opgaande bodemlijn nog steeds intact. Deze bodemlijn is momenteel te vinden bij 1,2180. Door zijn steilheid is hij uiteindelijk wel onhoudbaar. Een neerwaartse doorbraak zou echter geen verandering aanbrengen in mijn visie op de eurodollar. Ik verwacht in het 2e kwartaal een test en mogelijk al een opwaartse doorbraak van de 1,2750 waarna ruimte vrijkomt naar mijn 3e opwaartse doel van 1,40. De trend blijft dus krachtig en opwaarts gericht. Eerste belangrijke weerstand is overigens te vinden bij de meervoudige toppenzone rond de 1,2550. Een doorbraak hierboven zal direct de weg openzetten naar de 1,2750. Aan de onderkant ligt als eerste punt de genoemde stijgende bodemlijn bij 1,2180 en daaronder de eerdere bodems van de afgelopen twee maanden bij 1,2150 en de voormalige toppen bij 1,2050. Als we overigens kijken naar de gehele opgaande beweging vanaf de bodems van vorig jaar zomer, dan ligt het eerste (38,2%) Fibonacci-retracementniveau pas bij 1,17. Een beweging onder dit punt zou betekenen dat de krachtige opwaartse beweging voorlopig ten einde is gekomen. Dit verwacht ik echter niet. Zolang de genoemde stijgende bodemlijn van nu 1,2180 blijft de krachtige opgaande trend intact en mogen hogere jaartoppen binnenkort worden verwacht.

Grafiek eurodollar op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 26 maart 2018

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)