AEX neerwaarts vervolg

De neerwaartse druk in het kortetermijnbeeld van de AEX is nog steeds intact. Hij bevindt zich momenteel in de afrondende fase van een topvormingsproces. Ik verwacht op zeer korte termijn een neerwaartse vervolgfase.

Het eerste half jaar van 2018 zit er alweer op. In deze periode zijn duidelijke signalen gegeven van een groot topvormingsproces dat in de 2e helft van 2018 naar mijn mening een neerwaarts vervolg zal krijgen. Het jaar startte met een krachtige opwaartse beweging in de eerste 3 weken van januari. Daarbij steeg de AEX vanaf de 540,40 naar een hogere jaartop bij 572,80. Dit was echter een klassieke blow-off beweging die we in bijna alle indices zagen. Dit is een versteiling van de kortetermijntrend die vaak aan het einde van een langere stijgende trend optreedt. In de afgelopen 2 jaar zagen we in veel Amerikaanse indices zelfs minimaal een viertal steeds verdere versteilingen van de opgaande trend. Eind januari werd deze blow-off beweging neerwaarts afgerond waarna ook de sinds februari 2016 stijgende trend neerwaarts werd gebroken. Dit betekende een trendomkeer in het middellangetermijnbeeld. Tot medio januari 2018 had een krachtige opgaande trend plaatsgevonden waarbij de koersen ruim 50% waren gestegen in 2 jaar tijd. In deze periode vonden slechts een klein aantal correctieve tegenreacties plaats die beperkt bleven tot ongeveer 5%. De neerwaartse doorbraak van deze stijgende langere stijgende trend zorgde eind januari direct voor een vrije val beweging van 10%. In veel andere indices was de terugval aanzienlijk forser. De AEX vormde in de maanden februari-maart uiteindelijk een drievoudige bodemzone bij 516 – 517.

Grafiek AEX-index op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 28 juni 2018, Zie ook onze uitleg van technische begrippen

Vergelijking met 2015, eindfase bullmarkt?
Na de twee herstelbewegingen in februari en maart tot ongeveer de 541, zorgde de 3e herstelbeweging voor een zeer krachtige opwaartse beweging. Vanaf de maart-bodem van 516 steeg de AEX tot de 572,80. Deze stijging ging gepaard zonder tegenreacties. Er vond een hertest plaats van de jaartop in mei waardoor een dubbele top is ontstaan bij 572,80. Tussen deze toppen vond een forse correctie plaats en de vorming van deze dubbele top duurde uiteindelijk ongeveer 5 maanden. Hiermee is een duidelijke vergelijking te maken met het grote topvormingsproces in 2015 die uiteindelijk uitmondde in een correctieve fase van 25% daling. Tijdens de vorming van de 1e jaartop bij 572,80 was de langere trend nog stijgend. De hertest in mei zorgde voor een terugtest in een andere technische situatie. Ook zijn er duidelijke toppatronen gevormd. De 1e jaartop zorgde voor een bearish engulfing op de maandgrafiek. De mei-top ging gepaard met een shooting star op de maandgrafiek en een dark cloud cover op de weekgrafiek. De maand juni werd afgelopen vrijdag afgerond met de vorming van een doji, een twijfel-candlestick. Ik verwacht echter dat de neerwaartse trend in juli een verder vervolg zal krijgen en er in de zomer een nieuwe test en mogelijke doorbraak zal plaatsvinden van de drievoudige steunzone bij 516 – 517. De grote vraag naar mijn mening voor de komende maanden is of de sinds 2009 aanwezige bullmarkt ten einde zal komen. Deze trend startte begin 2009 net onder de 200 puntengrens. De stijgende bodemlijn sinds 2009 is nog een eind verwijderd van de huidige stand, maar in indices als de DAX en de STOXX Europe 600 is hij relatief dichtbij en daarbij is de kans aanwezig dat hij in de komende weken al onder druk gezet zal worden. In de HangSeng China Enterprises Index is deze bodemlijn al gebroken en daar bedraagt de terugval al ruim 20% tot op heden. Het is nog te vroeg om te concluderen dat de langere stijgende trend ten einde is gekomen, maar de signalen geven wel aan dat de kans aanwezig is dat deze trend in de komende maanden gebroken kan worden en de bullmarkt wordt beëindigd.

Neerwaartse versteiling tot onder de 541 realistisch komende tijd
Als we kijken naar het kortetermijnbeeld dan zien we de contouren van een groot toppatroon over de afgelopen 2 maanden. De eerste signalen van activatie van dit toppatroon werden vorige week al gegeven met de bewegingen onder de neklijn bij 550,40, maar tot op heden bleek het nog oplopende 200-daags gemiddelde telkens voor steun te zorgen. Toch acht ik de kans groot dat dit gemiddelde in de komende dagen uiteindelijk wordt gebroken. Het 50-daags gemiddelde werd recent al gebroken en opnieuw teruggetest. We moeten terug naar april dit jaar om een stand van de AEX onder deze gemiddelden te zien. Inmiddels is het 50-daags gemiddelde alweer dalende en zal mogelijk ook in de komende maand voor een volgende dead cross met het 200-daags gemiddelde kunnen zorgen. Aan de bovenkant zien we een patroon van lagere toppen waarbij vorige week bij 554,90 een dubbele en volgende lagere top werd gevormd. Daarboven werden eerdere lagere toppen gevormd bij 560,35 en 569,20. Vandaag zal de AEX met een forse neerwaartse gap openen. Hierdoor is de bodem van vrijdag bij 551,70 (bovenkant gap) een weerstand, met daaronder nog de 550,40 weerstand. Daarboven ligt de vorige week gevormde dubbele top bij 554,90. Een structurele slotkoers onder de 550,40 tesamen met een slotkoers onder het 200-daags gemiddelde bij 546,80 zal de bevestiging opleveren voor de start van een volgende neerwaartse versnelling. De bodem tijdens deze correctieve beweging is tot op heden geplaatst bij 543,90 waaronder de voormalige dubbele (lagere) top bij 541 als volgend richtpunt is te vinden. Ik houd in de komende weken rekening met een verder neerwaartse vervolg tot onder deze niveaus.

Visie technische analyse:

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)