AEX – Lagere top gevormd?

In het kortetermijnbeeld lijkt afgelopen week een lagere top te zijn gevormd bij 566. Om de correctieve beweging te bevestigen en de volgende fase te starten, is  nog wel een slotbeweging onder de 550,40 nodig.

In het middellange tot langere technische beeld lijkt de AEX nog steeds bezig te zijn met een groot topvormingsproces. In januari dit jaar werd de jaartop verder verhoogd naar een niveau van 572,80. Hiermee werd mijn volgende langetermijndoel van 564 gebroken. Deze top werd echter gevormd tijdens een blow-off beweging. Deze bewegingen zagen we in bijna alle indices. Dit zijn vaak zeer steile opwaartse kortetermijnbewegingen die enkele weken duren en plaatsvinden aan het einde van een stijgende langere trend. Na de vorming van deze jaartop werd de blow-off fase neerwaarts gebroken waarna ook de opgaande trend sinds begin 2016 (vanaf de 378) werd gebroken. Deze 2 jaar durende opgaande trend kende slechts een klein aantal zeer beperkte correctieve tegenreacties. Elke tegenreactie bedroeg maximaal 5% tot 6%. In 2017 vonden zelfs slechts twee van deze tegenreacties plaats. In totaal zorgde deze 2 jaar durende opgaande beweging voor een stijging van ruim 50% (bijna 200 punten). Daarbij zagen we vooral in andere indices steeds meer opwaartse versteilingen. Na de afronding van deze 2 jaar durende stijging vond een vrije val van precies 10% plaats terwijl in veel andere indices een tegenreactie van 13% tot 15% plaatsvond. De herstelbewegingen die hierna plaatsvonden waren in eerste instantie nog beperkt, maar in de afgelopen twee maanden vond een zeer krachtige herstelbeweging plaats.

Grafiek AEX-index op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 8 juni 2018

Cocktail aan topvormingssignalen
De herstelbeweging in de maanden april en mei (vanaf de bodem bij 516 op 23 maart) zorgde uiteindelijk voor een precieze hertest van de jaartop bij 572,80. Deze herstelbeweging was aanzienlijk krachtiger dan ik 2 maanden geleden had verwacht. De eerste 2 herstelbewegingen zorgden namelijk voor de vorming van een dubbele lagere top in de zone 539,75 – 541. Toch valt deze herstelbeweging in een andere technische situatie dan de vorming van de jaartop in januari. De stijgende middellangetermijntrend is gebroken en de recente herstelbeweging is te zien als (bijna) hertest van deze voormalige stijgende middellangetermijnbodemlijn. Ook zien we een cocktail aan topvormingssignalen. Buiten de gevormde dubbele top in het middellangetermijnbeeld werden er ook veel toppatronen gevormd. Zo werd op de maandgrafiek begin dit jaar een bearish engulfing gevormd. De recente hertest van de jaartop zorgde voor een shooting star op de maandgrafiek. Verder werd een dark cloud cover op de weekgrafiek gevormd. Als we verder kijken naar de technische indicatoren dan zagen we recent een hertest van de toppen van het afgelopen jaar. Hierna volgde een neerwaartse crossing in de MACD en een doorbraak onder de stijgende bodemlijn in de RSI. Ook de intermarktindicatoren wijzen nog steeds op het risicogevaar van een verder neerwaarts vervolg in de aandelenmarkten. De langere trends in onder andere de 10-jaars rente en de euro-dollar zijn opwaarts gericht, maar in de afgelopen periode was er sprake van een forse correctie tot aan belangrijke horizontale steunniveaus. Daar lijkt inmiddels de opwaartse weg weer te zijn hervat. Het grote topvormingsproces is dus nog steeds intact waarbij het huidige proces sterk lijkt op het proces in 2015. Destijds werd ook een dubbele top gevormd bij 505 – 510 waartussen ongeveer 5 maanden zat met een tussentijdse correctieve beweging. Daarna viel de AEX uiteindelijk ongeveer 25% terug tot aan de belangrijke langetermijnbodem bij 378 in februari 2016, destijds het startpunt van de in januari gebroken stijgende middellangetermijntrend.

Beweging onder de 550,40 is nodig voor bevestiging van een lagere top in het kortetermijnbeeld
Hoe ziet het technische beeld er in het kortetermijnbeeld nu uit? De 3e herstelbeweging vanaf de maartbodem bij 516 tot aan de mei-top van 572,90 lijkt te zijn afgerond. De steil opgaande bodemlijn werd neerwaarts gebroken waarna in de afgelopen week een lagere top lijkt te zijn gevormd. Deze top bij 566 ging gepaard met de vorming van een dubbel toppatroon, een shooting star en een hanging man op de daggrafiek. Een beweging boven de 566 zet de weg open richting een hertest van de dubbele 572,80 top. Pas een structureel slot hierboven, met bevestiging vanuit andere indices, zou meer opwaartse ruimte vrijmaken. In dat scenario bestaat nog steeds de kans dat het slechts gaat om een volledige terugtest naar de voormalige (sinds begin 2016) stijgende bodemlijn die momenteel rond de 585 ligt. Toch acht ik deze kans beperkt. Ik verwacht na de neerwaartse afronding van de stijgende kortetermijntrend dat de neerwaartse weg in de komende tijd wordt hervat en de druk naar lagere jaarbodems (onder de zone 516 – 517) nog steeds realistisch is in de 2e helft van 2018. Om de toppatronen verder te bevestigen is een beweging in de komende week onder de meest recente bodem van 550,40 nodig. Daaronder wordt tevens een hoofd-schouderpatroon afgerond met een te berekenen koersdoel van 528. Eerste steun ligt momenteel bij het oplopende 50-daags gemiddelde van nu 554,30. Zolang de AEX in de komende week boven de 550,40 weet te blijven, blijft de kans op een volgende hertest van de jaartop bij 572,80 mogelijk. Toch moeten we alert blijven om meer signalen van verzwakking in het kortetermijnbeeld en een krachtig neerwaarts vervolg in de komende tijd.

Visie technische analyse:

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)