AEX Krachtig neerwaarts vervolg

Na de recente en kortstondige opleving medio vorige week tot aan de onderkant van de neerwaartse gap bij 511 is een volgende neerwaartse versteiling gestart. De AEX is op weg naar de onderkant van het dalende trendkanaal bij 481,90.

Neerwaartse versteiling na de recent lagere toppenzone bij 530 – 534

De neerwaartse beweging is in de afgelopen weken een volgende fase ingegaan na de doorbraak onder de cruciale steunzone in het langetermijnbeeld bij 501 – 503. Hier ligt onder andere de sinds 2009 stijgende bodemlijn op de logaritmische maandgrafiek. De doorbraak hieronder zorgde recent al voor een volgende verlaging in mijn langetermijnopinie. Voor het eerst in 11 jaar tijd heb ik deze verder verlaagd naar Short nadat ik in augustus deze opinie al had verlaagd naar Neutral. De kortetermijnopinie staat al langere tijd op Short. 2018 is daarbij een overgangsjaar geworden van een bijna 10 jaar durende bullmarkt naar een nieuwe bearmarkt. Voor het komende jaar houd ik een doelzone aan van 400 – 410 waarbij de tussentijdse oplevingen fors kunnen zijn. Als we kijken naar het patroon van het afgelopen half jaar dan zien we een breed dalend trendkanaal dat door zijn steilheid uiteindelijk wel onhoudbaar zal zijn. Inmiddels staat de teller op een viertal raakpunten waarbij de laatste forse oplevingen in november zorgden voor de vorming van een volgende dubbele toppenzone langs deze lijn bij 534,20 – 530. De neerwaartse bewegingen blijken telkens krachtig te zijn waarbij in de afgelopen dagen de jaarbodem al verder werd verlaagd naar 493. Ik gaf in de afgelopen weken al aan dat deze kans groot was richting het einde van het jaar. Ook vandaag zal de AEX met een forse neerwaartse gap onder deze jaarbodem zijn neerwaartse weg voortzetten, de 3e neerwaartse gap sinds de top van 530. Daarbij komt de onderkant van het brede dalende trendkanaal bij 481,90 nu snel in zicht.

Afronding van grote topformaties in veel indices
De neerwaartse bewegingen worden breed gedragen in alle sectoren, een krachtig neerwaarts signaal. Veel Europese indices braken al enkele maanden geleden hun bullmarkt af onder hun sinds 2009 stijgende bodemlijnen. Daarbij zagen we ook de afronding van grote hoofd-schoudertoppatronen met nog een aanzienlijk neerwaarts potentieel. In de VS braken enkele maanden geleden al de voorlopende indices als de SOX, Russell 2000 en DJ Transport Index door hun langere stijgende bodemlijn. Daar zien we een steeds verdere neerwaartse versteiling ontstaan. Ook de S&P 500 en de Nasdaq 100 braken al enige tijd geleden onder hun stijgende bodemlijnen sinds 2016 en rondde in de afgelopen dagen ook nog grote topformaties af (hoofd-schouderpatronen). De neerwaartse weg wordt dus krachtig voortgezet en ook voor het komende jaar acht ik de kans groot op een aanzienlijk verdere daling. In de AEX hebben we in de eerste 6 maanden van dit jaar de vorming van een meervoudige toppenzone gezien rond de 574. Daarbij werden 3 toppen gevormd die telkens gepaard gingen met de vorming van een toppatroon in de maandgrafiek. Zo werden een bearish engulfing, een shooting star en een dark cloud cover gevormd. Verder werd begin dit jaar de sinds 2016 stijgende bodemlijn gebroken als eerste duidelijke verzwakking. De vorming van deze topformatie duurde uiteindelijk 9 maanden voordat hij neerwaarts werd afgerond. Inmiddels zien we een dalende toppenlijn met raakpunten bij de jaartop van juli bij 576,90 (destijds een kortstondige overshoot), de 565,60, de 554,30 en de zone 530 – 534,20. In 2017 en een deel van 2018 zagen we verder een enorme euforie in de markt, vaak een signaal voor het einde van een bullmarkt.

Onderkant dalend trendkanaal in zicht. Binnenkort een tijdelijk herstel?
We zien nog steeds zeer forse neerwaartse bewegingen. In oktober viel de AEX in een kort tijdsbestek terug van 554,20 naar 500,45 waarmee destijds nog een test plaatsvond van de cruciale steunzone. Na een herstelbeweging tot aan de 530 – 534 is de AEX in de afgelopen tijd opnieuw bijna 10% teruggevallen en brak daarbij deze cruciale steunzone. Tot gisteren werd een bodem geplaatst bij 493 maar vandaag lijkt de AEX met een forse gap onder de 490 te openen. Daarmee komt de onderkant van het sinds juli dalende trendkanaal in zicht bij 481,90. Dit zou opnieuw een daling in een kort tijdsbestek betekenen van ongeveer 10%. Ondanks dat ik een neerwaarts gerichte visie heb voor het komende jaar, blijven herstelbewegingen belangrijk. Doordat de onderkant van het dalende trendkanaal in zicht komt, er meerdere neerwaartse gaps zijn gevormd en een potentieel zeer scherp dalende wig vanaf de 530 in ontwikkeling is, moeten we in de komende dagen alert zijn op de vorming van bodempatronen. De kans op een herstelbeweging is hierna namelijk realistisch voor de vorming van een volgende lagere top. Mocht de AEX in de komende week al structureel onder de dalende bodemlijn bij 481,90 breken dan ontstaat meer neerwaartse ruimte voor een verdere versteiling richting de 465. Zolang dat niet gebeurt, moeten we in het zeerkortetermijnbeeld boven de 481,90 alert zijn op de vorming van tijdelijke bodempatronen. Vooral in combinatie met een sluiting van de vandaag te vormen volgende neerwaartse gap tot aan de 493, zou een tijdelijk herstel kunnen worden ingezet. De bovenkant van de dalende wig ligt bij 500 maar daalt dagelijks ruim 2 punten. Een doorbraak hierboven zou een verdere en krachtige herstelbeweging kunnen inzetten. Zolang dat niet gebeurt, blijft de neerwaarts druk in het kortetermijnbeeld intact.