AEX Euforie in de aandelenmarkt

Op de eerste handelsdag van dit nieuwe jaar wist de AEX zijn jaartop verder te verhogen naar een niveau van 613,95. Ondanks deze verhoging lijkt de opgaande beweging in zijn eindfase te zitten.

Slechts 2 correcties in 2019, meer correcties verwacht in 2020
In het jaar 2019 vond een zeer krachtige opgaande beweging plaats in de aandelenmarkten. In het laatste kwartaal van 2018 werd echter de sinds 2009 stijgende langetermijntrend neerwaarts gebroken waarna een bodem eind december (2018) bij 472,20 op de borden werd gezet. Hiermee kwam de bullmarkt sinds 2009 ten einde. Deze bodem was echter het startpunt van de zeer krachtige opgaande beweging in het jaar 2019. Tijdens deze opgaande beweging vonden vorig jaar slechts een tweetal (beperkte) correctieve tegenreacties plaats. De eerste vond plaats in de maand mei en de 2e en grootste correctie werd eind juli ingezet waarbij de AEX op een haar na 10% daalde. Slechts een tweetal normale correcties in een jaar tijd is redelijk uniek. Dit geeft ook deels aan dat de euforie in de markten naar een zeer hoog niveau is opgelopen (contrair signaal). Ik behoud mijn langetermijnvisie ongewijzigd op ‘Short’ ondanks deze zeer krachtige opgaande beweging, een beweging die ik een jaar geleden zeker niet had verwacht. De stijging sinds december zie ik daarbij als overshoot, een zogenoemde ‘blow-off’ beweging. Tijdens een dergelijke beweging vindt er een krachtige verdere opgaande beweging plaats zonder terugvallen. Dit zijn vaak de laatste opgaande bewegingen van een langere stijgende beweging. Tot hoever een dergelijke blow-off plaatsvindt, is echter niet te zeggen. In het langetermijnbeeld werd de sinds 2009 gestarte bullmarkt eind 2018 neerwaarts gebroken. Het afgelopen jaar is dus niet een vervolg van deze opgaande trend, en naar mijn mening is de kans klein dat er een nieuwe langjarige bullmarkt is gestart. De kans op topvorming in de komende periode waarna een langere dalende trend kan worden gestart, is naar mijn mening groot.

Laatste fase van de krachtige sinds december 2018 stijgende middellangetermijntrend
Vanaf de 2018-bodem bij 472,20 is dus een nieuwe opgaande beweging gestart. Deze beweging is overigens nog steeds te zien als terugtest van een van de langere opgaande bodemlijnen sinds 2009 die in 2018 neerwaarts werden gebroken. Ook zijn er meerdere analisten die vorig jaar een groot omgekeerd hoofd-schouderpatroon in de AEX zagen die eind vorig jaar door zijn neklijn brak. De contouren van dit patroon zijn inderdaad aanwezig, echter is een omgekeerd hoofd-schouderpatroon een bodempatroon en vindt dus niet plaats rond de toppen van een langdurige opgaande beweging. Dit patroon is dus naar mijn mening niet geldig. In de afgelopen periode testte de AEX de toppenzone uit de jaren 1999 – 2001. Hier lagen destijds de toppen van de schouders van een zeer groot en langjarig toppatroon. Deze zone is te vinden bij 600 – 610 waarbij de bovenkant al meerdere keren werd getest maar niet structureel werd gebroken. Overigens ligt hier ook het eerste Fibonacci projectieniveau in het middellangetermijnbeeld. Het tweede projectieniveau ligt overigens bij 635. Zolang er geen verslechteringen optreden, mag een verdere stijging in de komende maanden richting de 635 niet worden uitgesloten. De huidige versnelling werd ingezet na de vorming van de bodem van de 2e correctie in 2019 bij een niveau van 528,70. We zien inmiddels meerdere raakpunten langs deze opgaande bodemlijn. De meest recente test lag bij 581 (begin december). Momenteel is deze opgaande lijn bij 596 te vinden. Een structurele neerwaartse doorbraak hieronder zou een eerste duidelijke verslechtering betekenen. Als we overigens naar de weekgrafiek kijken dan zien we de duidelijke contouren van een opgaande wig. Bij een dergelijk patroon stijgen de bodems sneller dan de toppen. Dit zijn duidelijke toppatronen waarbij de onderkant bij 599 is te vinden. Een belangrijke steunzone is dus bij 596 – 599  te vinden, die wekelijks iets oploopt. Een structurele neerwaartse doorbraak zou het signaal kunnen zijn van de vorming van een belangrijke top voor langere tijd. Overigens is dit in het middellangetermijnbeeld de 2e opgaande bodemlijn. We zagen eind vorig jaar al dat de meest steil opgaande (3e) bodemlijn al werd gebroken. Dit betekende al een afvlakking van de stijgende middellangetermijntrend.

Belangrijke signalen vanuit de intermarktindicatoren, echter is de top in AEX pas gezet onder zone 596 – 599
Buiten de gevormde stijgende wig in de weekgrafiek zien we meer duidelijke topvormingssignalen. Een belangrijk signaal is de aanwezige negatieve divergentie. Dit betekent dat de AEX nog steeds hogere toppen in de afgelopen periode weet te maken, maar zowel de RSI als de MACD steeds lagere toppen vormen. De opgaande beweging neemt daardoor af in kracht. Andere zeer belangrijke signalen komen vanuit de intermarktindicatoren. Deze geven aan dat de opgaande beweging in de aandelenmarkten niet wordt bevestigd door de intermarktindicatoren. Niet alleen de valutabewegingen (eurodollar) geven dit aan, maar ook de goudprijs en de langere rentes. De goudprijs heeft vorig jaar de neklijn van een zeer groot en langjarig omgekeerd hoofd-schouderpatroon gebroken. Als we kijken naar de rentes dan lijkt er in de 2e helft van 2019 een belangrijke opwaartse draai te hebben plaatsgevonden. Hierbij houd ik rekening met een aanzienlijk verdere stijging van de langere rentes in 2020. Voor de komende tijd moeten we dus alert blijven op nieuwe topvormingssignalen in zowel het korte- als middellangetermijnbeeld van de aandelenmarkten. Aan de bovenkant ligt als eerste punt de 610. Een structurele doorbraak hierboven zou meer opwaartse ruimte vrijmaken voor de daaropvolgende periode. De top bij 613,95 geldt als volgende weerstand waarboven de voormalige opgaande bodemlijn bij 622 is te vinden. Aan de onderkant ligt als belangrijke zone de 596 – 599 waar een tweetal opgaande bodemlijnen zijn te vinden. De bodemlijn in het middellangetermijnbeeld maakt daarbij overigens deel uit van een stijgende wig. Een neerwaartse doorbraak onder deze zone kan het signaal zijn dat een belangrijke top is gevormd waaronder een langere dalende beweging kan worden ingezet. De definitieve bevestiging van een top in het middellangetermijnbeeld vindt overigens pas plaats onder de vorige bodem bij 581

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)