AEX – Eindfase herstelbeweging?

Met de beweging van gisteren is de kans groter geworden dat in het kortetermijnbeeld een lagere top in de maak is in de AEX. De stijgende wig werd neerwaarts gebroken, maar bevestiging is nog nodig onder de 492,20.

Waar komt de volgende lagere top in de AEX te liggen?
Als we kijken naar het kortetermijnbeeld over de afgelopen drie handelsweken dan zien we een krachtige opgaande beweging. Deze beweging valt nog steeds binnen de ruime grenzen van het sinds juli dalende trendkanaal. De bovenkant van dit trendkanaal is momenteel rond de 519,70 te vinden. Zolang de bovenkant van dit dalende trendkanaal niet wordt gebroken, acht ik de kans groot op een hernieuwde aanval in de komende weken van de onderkant van het trendkanaal die gestaag naar de bodem van vorig jaar kruipt. Zelfs een verdere neerwaartse versteiling is niet uit te sluiten in het eerste kwartaal van 2019. Daarvoor moet de AEX wel ruim onder de bovenkant van dit dalende trendkanaal blijven. Belangrijk in het kortetermijnbeeld is het niveau waar de top van deze drie wekende durende herstelbeweging komt te liggen. Tot op heden werd de intraday-top gevormd bij 501,20. Hiermee vond een terugtest plaats van de voormalige bodem van oktober vorig jaar (500,45). Dit was destijds de eerste test van de voormalige stijgende langetermijnbodemlijn. Deze bodemlijn startte in 2009 en lag als cruciale steunlijn tot eind vorig jaar onder de markt op de logaritmische maandgrafiek. De doorbraak hieronder betekende eind vorig jaar het einde van de bijna 10 jaar durende bullmarkt en de start van een volgende bearmarkt. Tot hoever deze bearmarkt in 2019 door zal zetten, is natuurlijk onmogelijk te zeggen, maar ik houd een richtzone voor dit jaar aan van 400-410. Zoals vaker gezegd, zullen daarbij de volatiele herstelbewegingen krachtig en fors kunnen zijn.

KLIK HIER VOOR DE LIVE KOERS VAN DE AEX

Neerwaarts gerichte trends in de meeste indices
Als we kijken naar het langetermijnbeeld dan is 2018 een belangrijk overgangsjaar geworden. In januari vorig jaar werd de 2 jaar durende versteiling binnen de grenzen van deze voormalige stijgende langetermijntrend neerwaarts gebroken. Deze doorbraak volgde op een klassieke blow-off beweging die ongeveer 3 weken duurde. Deze voormalige versteiling startte bij het laatste raakpunt van de sinds 2009 stijgende bodemlijn bij 378 in februari 2016. In de 2 daaropvolgende jaren steeg de AEX ruim 50% (bijna 200 punten) waarbij er slechts een beperkt aantal kleine tegenreacties plaatsvond. Elke tegenreactie bedroeg slechts 5% tot 6% en werd door veel beleggers gezien als ‘forse’ correctie. Dit betekende naar mijn mening dat de euforie onder beleggers steeds grotere vormen aannam, wat we vaak zien aan het einde van een bullmarkt. De doorbraak onder deze versteiling begin vorig jaar zorgde voor de 1e duidelijke verslechtering. In de eerste zes maanden van 2018 werd toen een meervoudige toppenzone gevormd rond de 574 waarbij we in juli nog een kortstondige overshoot zagen tot aan de nieuwe jaartop bij 576,90. Elke top ging daarbij gepaard met een groot omkeerpatroon in de maandgrafiek. Zo werden een bearish engulfing, een shooting star en een dark cloud cover gevormd. Na de vorming van de 3e top in juli werd ook de sinds maart stijgende (nieuwe) bodemlijn gebroken. Dit zorgde ervoor dat ik voor het eerst in jaren mijn langetermijnopinie verlaagde naar Neutral. Deze heb ik eind vorig jaar verder verlaagd naar Short nadat een groot topvormingsproces werd afgerond. Dit proces duurde uiteindelijk 9 maanden. In  veel andere Europese indices (DAX, STOXX Europe 600) werd dit proces al eerder afgerond waarbij ook grote hoofd-schouderpatronen werden geactiveerd. In de VS werden deze signalen pas in de loop van het 4e kwartaal gegeven. Inmiddels zijn bijna alle indices in het langetermijnbeeld neerwaarts gedraaid waarbij de neerwaartse trends breed gedragen worden door de verschillende sectoren. Hiermee zijn de bijna 10 jaar durende bullmarkten beëindigd en mag een voortzetting van de bearmarkten in 2019 worden verwacht.

Stijgende wig gebroken. Is de top gezet of is er nog meer opwaartse ruimte?
Eind vorig jaar vond tijdens een vrije val beweging in de maand december een test plaats van de onderkant van het sinds juli dalende trendkanaal. Hij brak hier zelfs kortstondig onder en zette een jaarbodem bij 472,20 op de borden. Deze doorbraak onder de dalende bodemlijn bleek echter vals te zijn waarna een grote dalende wig sinds begin december opwaarts werd gebroken. Dit betekende het startpunt van de huidige opwaartse herstelbeweging. In de maand december vond een daling van bijna 60 punten plaats vanaf de volgende lagere top bij 530. Inmiddels staat de teller op een herstelbeweging tot precies het 50%-Fibonacci-retracementniveau van deze decemberdaling en een test van de voormalige oktoberbodem. De vraag is nu of de top al is gezet waarna een volgende neerwaartse versteiling zal starten, of dat er nog meer opwaartse ruimte in het vat zit. Kijkend naar de gehele herstelbeweging zagen we een stijgende wig (bodems stijgen sneller dan de toppen) welke gisteren neerwaarts werd gebroken. Dit is een eerste verzwakking die nog bevestigd moet worden onder de meest recente bodem van 492,20. Zolang deze beweging niet plaatsvindt, blijft de kans aanwezig dat de AEX zijn opwaartse herstelbeweging zal voortzetten. Eerste weerstand ligt nu bij 501,20, waarboven nog het dalende 50-daags gemiddelde bij 507,60 is te vinden. Maar een verdere beweging naar de 2e neerwaartse december-gap tussen de 511,85 en 516 blijft dan ook een reële mogelijkheid. Dat zou zelfs een beweging richting de dalende toppenlijn sinds juli kunnen betekenen die momenteel net onder de 520 ligt. Of het zover komt, moeten we nog bezien. Ik acht, zoals eerder gezegd, de vorming van een lagere top onder deze dalende toppenlijn nog steeds het meest reële scenario. Zolang de AEX in de komende dagen onder de 501,20 weet te blijven, wordt de kans steeds groter dat een lagere top is gevormd en de neerwaartse druk weer snel kan toenemen.

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)