AEX Eerste speldenprik

De 1e handelsdag van het nieuwe jaar zorgde direct voor een eerste neerwaartse speldenprik onder de langere stijgende bodemlijn. Er is echter een structurele slotkoers hieronder nodig als startsein voor een diepere terugval.

Wordt de belangrijke stijgende bodemlijn in januari gebroken?

Als we kijken naar de lange logaritmische maandgrafiek dan zien we een krachtige opgaande bodemlijn sinds februari 2016. Destijds werd na een forse en langdurige correctieve tegenreactie van ongeveer 25% daling een zeer belangrijke langetermijnbodem op de borden gezet bij 378,50. Inmiddels heeft de AEX binnen 2 jaar een stijging bewerkstelligd van ongeveer 180 punten tot aan de recente dubbele jaartop bij 557,40. Deze opgaande versteiling vanaf de februari 2016 bodem zorgde voor veel raakpunten langs de stijgende bodemlijn. In de afgelopen twee maanden werd deze bodemlijn ook getest, net als tijdens het potentiele topvormingsproces in de zomermaanden van 2017. Een structurele neerwaartse doorbraak is echter nodig om deze versteiling van al bijna 2 jaar neerwaarts af te breken en een forsere correctieve tegenreactie te starten. Sinds de bodem bij 378,50 heeft namelijk geen langdurige en forse tegenreactie van ruim 10% meer plaatsgevonden waardoor deze versteiling nog steeds intact is. Gisteren werd op de 1e handelsdag van de nieuwe maand-candlestick deze opgaande bodemlijn direct gebroken. Deze doorbraak was echter intraday en nog niet structureel. Momenteel is deze opgaande bodemlijn bij 544,50 te vinden. Een enkele slotkoers hieronder is niet genoeg, er is een meerdaags slot hieronder nodig, maar de AEX voert de neerwaartse druk hiermee wel verder op. Maandelijks stijgt deze opgaande steunlijn ongeveer 7 punten en ik verwacht dat hij in januari structureel neerwaarts gebroken zal worden.

Te weinig correctieve tegenreacties in 2017
In 2017 is de AEX in twee fases opgelopen vanaf de 445,65 (december 2016) tot de 557,40 (november). Elke tegenreactie bleef in deze periode zeer beperkt. Tijdens de 2e fase vanaf de 506-bodem in augustus tot aan de novembertop van 557,40 vond bijvoorbeeld alleen een tegenreactie van 1,5% plaats in oktober (van 549 naar bijna 540). Verder zagen we de laatste jaren ongeveer 6 correcties per jaar, waarvan vaak minimaal een correctie groter was van 10%. In 2017 vonden alleen in de zomermaanden een tweetal kleine correcties plaats van 5% en 6% en in november een mini-correctie van 4%. Ook dit is een teken van euforie in de markt. Met de vorming van de dubbele top begin november bij 557,40 en de hertest van deze toppenzone in december bij 555,15, lijkt de stijging op zijn laatste benen te lopen. Hiermee werd ook bijna de zeer belangrijke volgende langetermijndoelzone bij 564 bereikt, de dubbele top uit 2007. Verder zagen we dat de technische indicatoren geen kracht meer vertonen en er veel toppatronen werden gevormd, zoals een dark cloud cover op de maandgrafiek. Een volgende verzwakking treedt op zodra de genoemde stijgende bodemlijn bij 544,50 neerwaarts wordt gebroken. Dit topvormingsproces wordt afgebroken zodra zowel de 557,40 evenals de 564 structureel opwaarts worden gebroken.

Beperkte herstelbeweging waarna de neerwaartse druk weer kan toenemen
Op de daggrafiek zien we de vorming van een meervoudige toppenzone bij 555 – 557,50. Deze toppen gingen allen gepaard met de vorming van toppatronen. Gisteren werd verder ook het kleine hoofd-schoudertoppatroon geactiveerd onder de 544. Uiteindelijk werd een grote hammer gevormd die in de komende dagen voor meer opwaartse druk kan zorgen. Ik verwacht echter dat deze opwaartse beweging beperkt zal blijven en de neerwaartse druk op de 544 – 544,50 weer snel zal toenemen. Eerste weerstand is bij 549,85 te vinden, een recente top. Daarboven liggen verder nog belangrijke weerstanden bij 555,15 en 557,40. Zodra de zone 544 – 544,50 op slotbasis wordt gebroken, staat de weg in het kortetermijnbeeld open richting de steunzone van 534,60 – 535,30. Hier liggen de bodems van de afgelopen twee maanden, het dieptepunt van de mini-correctie in november. Ik acht de kans echter groot dat zodra de genoemde stijgende bodemlijn op de maandgrafiek structureel neerwaarts wordt gebroken, er een neerwaartse versnelling kan starten die de AEX in een snel tempo tot onder de 534,60-bodem kan brengen. Dat zou overigens dan ook betekenen dat een zijwaartse consolidatiefase (afgelopen twee maanden) neerwaarts wordt afgerond. In dat scenario liggen de eerste neerwaartse doelen rond de 510 – 512 zone.

DAX test stijgende middellangetermijnbodemlijn, diepere correctie realistisch
De Duitse DAX testte gisteren precies de sinds de zomer van 2016 stijgende bodemlijn. Het laatste raakpunt werd in augustus op de borden gezet na een normale correctieve beweging bij 11.869. Met de beweging van gisteren werd ook een groter toppatroon geactiveerd. Wel is het belangrijk dat de DAX in de komende tijd onder deze stijgende bodemlijn van nu 12.778 breekt om een forsere correctie in te zetten. Tijdens de herstelbeweging in december bleef de DAX verder ruim onder de novembertop van 13.525. Hij vormde toen een lagere top bij 13.332. Beide toppen gingen overiiende 50-daags gemiddelde van 13.108 en de potentiele dalende toppenlijn van 13.290. Ik acht de kans groot dat de krachtige en steil oplopende middellangetermijntrend in de komende weken neerwaarts wordt gebroken en de DAX een diepere correctieve bewegingen tegemoet gaat. Deze zal uiteindelijk moeten zorgen voor een volgende belangrijke middellangetermijnbodem. Een dergelijke correctieve beweging is normaal en gezond na de euforische stijgingen van de afgelopen twee jaar.

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)