AEX bewegingen

De neerwaartse druk is intact in zowel het korte- als middellangetermijnbeeld. Ik verwacht binnenkort een vervolg richting in eerste instantie de 541, en in de komende maanden een beweging naar de 516 en lager.

De trends zijn neerwaarts gericht in het korte- en middellangetermijnbeeld. De langetermijntrend is nog steeds opwaarts gericht, maar deze trends komen in meerdere indices wel steeds meer in gevaar. Als we bijvoorbeeld kijken naar de Xetra DAX en de STOXX Europe 600 dan naderen zij hun sinds 2009 aanwezige opgaande bodemlijn. Zodra deze ook wordt gebroken, wordt de bijna 10 jaar durende bullmarkt beëindigd. In de AEX is het nog niet zover, daar ligt deze opgaande langetermijnbodemlijn nog onder de 500 puntengrens. Maar zoals ik de afgelopen weken vaker heb aangegeven, wordt de kans groter dat deze zeer lange bullmarkt wordt beëindigd. Als we kijken naar de DAX dan liggen er 2 cruciale steunpunten dichtbij. De sinds 2009 opgaande bodemlijn ligt momenteel bij 11.720 en vlak daarboven ligt bij de zone 11.730 – 11.900 een brede neklijn van een zeer groot hoofd-schoudertoppatroon. Zodra deze niveaus structureel worden gebroken, lijkt de volgende bearmarkt te worden bevestigd. Zover is het nog niet, maar de neerwaartse ruimte in de DAX is hierdoor wel zeer beperkt. Eenzelfde patroon zien we ook in de STOXX Europe 600, de breed samengestelde index van Europese aandelen. Daar ligt de neklijn van een groot toppatroon bij 362 – 365 en de opgaande bodemlijn sinds 2009 net boven de 350. Ook staat deze index op het punt een volgende dead cross te maken tussen het 50-daags en 200-daags gemiddelde.

Grafiek AEX-index op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 4 juli 2018, Zie ook onze uitleg van technische begrippen

Cocktail aan risico-signalen
De huidige situatie sinds begin dit jaar lijkt sterk op de situatie die we in 2015 zagen. In 2015 werd een dubbele top gevormd bij 505 – 510 waartussen 5 maanden zaten. In deze tussenliggende periode vond een forse correctie plaats. Na de vorming van de 2e top viel de AEX in 6 maanden tijd ongeveer 25% terug. Dit zorgde destijds voor de vorming van een belangrijke langetermijnbodem in februari 2016 bij 378. Deze bodem was het startpunt van een krachtige en precies 2 jaar durende opgaande beweging van bijna 200 punten. Tijdens deze stijging waren de tegenreacties beperkt in aantal en in diepte. De meeste tegenreacties waren ongeveer 5% tot 6%. Dit resulteerde begin dit jaar in een klassieke blow-off beweging, een laatste steile opgaande kortetermijnbeweging in een zeer euforische markt. Na de vorming van de jaartop bij 572,80 werd de 2 jaar durende opgaande bodemlijn gebroken waarna een vrije val plaatsvond van precies 10%. Dit was de eerste forsere correctie in 2 jaar tijd. Na 2 kleine herstelbewegingen in februari en maart werd uiteindelijk een drievoudige bodemzone gevormd bij 516 – 517. Dit was eind maart het startpunt van een zeer krachtige opgaande beweging die zorgde voor een hertest van de jaartop in mei bij 572,80. Inmiddels is deze opgaande beweging ook al beëindigd met een doorbraak onder de steil stijgende bodemlijn en heeft de AEX ook een hoofd-schouderpatroon onder de neklijn van 550,40 afgerond. Ook zien we een patroon van lagere toppen en werden zowel het 50-daags (structureel) als het 200-daags gemiddelde (1 dag tot op heden) neerwaarts gebroken. In de cocktail van risico-signalen voor een verdere daling zagen we ook grote en zeldzame toppatronen in de maandgrafiek. Zo werd begin dit jaar een grote bearish engulfing gevormd en in mei een shooting star. Op de weekgrafiek werd in mei ook nog een dark cloud cover op de borden gezet. Verder zagen we het afgelopen jaar zeer belangrijke opwaartse doorbraken in de intermarktindicatoren, zoals de 10-jaars rente en de euro-dollar. Deze bevinden zich in de eindfase van een lange en forse correctie en hebben een fors opwaarts potentieel voor de komende maanden. Kortom een grote cocktail aan risico-signalen voor een forse verdere daling in de aandelenmarkten in de komende maanden.

Op weg naar lagere bodems in de komende maanden?
In het kortetermijnbeeld zien we de laatste dagen doji’s ontstaan. Bij dergelijke patronen is er twijfel over het vervolg in de komende tijd. De slotkoers ligt dan relatief dicht bij de openingskoers. Ook zien we de AEX consolideren rond het 200-daags gemiddelde. Hij brak hier op slotbasis al 1 dag onder. Het proces van het doorbreken van een dergelijk gemiddelde kost vaak enige tijd. Dit 200-daags gemiddelde ligt momenteel bij 547,10. De AEX brak ook onder het 50-daags gemiddelde enige tijd geleden en dit gemiddelde is nu neerwaarts gericht en bij 558,60 te vinden. Weerstand in het kortetermijnbeeld is nu te vinden bij 551,65 en de recente dubbele lagere top bij 554,95. Daarboven ontstaat opnieuw ruimte voor een hertest van het dalende 50-daags gemiddelde. Ik acht de kans groot dat oplevingen beperkt zullen blijven voor de vorming van lagere toppen. Aan de onderkant ligt als eerste steunpunt het afvlakkende 200-daags gemiddelde. Bij de zone 543,90 – 544,10 is de laatste week een drievoudige intraday-bodemzone gevormd. Deze kan in de komende week verder onder druk worden gezet waaronder de oude bekende (dubbele lagere top uit het 1e kwartaal) top bij 541 ligt. Door de krachtige herstelbeweging in april-mei en de eerdere vrije val beweging zijn het aantal steunpunten in de AEX beperkt. Ik verwacht dat de AEX in de komende weken naar de 516 – 517 terug kan vallen. Toch acht ik de kans groot dat het hier niet bij zal blijven en de AEX in de komende maanden deze meervoudige bodemzone zal breken.

Visie technische analyse:

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)