AEX -alert zijn op omkeer

De maand november is meteen met een hogere jaartop begonnen. Deze jaartop werd gisteren verder opgehoogd naar een niveau van 557,35. Hiermee is de zware weerstand bij 564 bijna bereikt.AEX

Test op 7 punten na de zware weerstand van 564

De euforie in de aandelenmarkten zette gisteren verder door met de verhoging van de jaartop in veel indices. Daarbij naderde de AEX op ongeveer 7 punten na de belangrijke en zware weerstand van 564. Hier ligt de dubbele top uit 2007, een niveau waar destijds een zware bearmarkt werd gestart. Deze mondde uiteindelijk uit in een terugval tot net onder de 200 punten. Dit was begin 2009 het startpunt van de huidige lange en krachtige bullmarkt. De 564 gaf ik vorig jaar aan als richtpunt voor het einde van 2017. Toch had ik in de zomermaanden niet meer verwacht dat dit doel nog bereikt zou worden dit jaar. Dit kwam door het grote topvormingsproces dat in de maanden mei tot en met augustus werd gevormd. Ondanks de zeldzame toppatronen op de maandgrafiek (zoals de bearish engulfing en de dark cloud cover) en de vele topvormingssignalen werd dit proces in september opwaarts afgerond, waarna de ruimte tot aan de 564 weer werd opengezet. Ondanks dat ik een directe doorbraak boven de 564 klein acht, zou een dergelijke doorbraak een opwaartse vervolgruimte vrijmaken richting de 590 tot 610. Tot die niveaus is er slechts weinig weerstand te vinden. Deze niveaus werden in de jaren 1998 tot en met 2001 op de borden gezet. Tussen deze jaartallen is natuurlijk nog de bekende 700 puntengrens opgezocht. De niveaus tot aan de 610 zijn de volgende opwaartse doelen in het stijgende langetermijnbeeld.

Een stijging van 110 punten sinds de decemberbodem bij 445,65
Na de zware corrigerende beweging in 2015 vanaf de 510-top werd begin 2016 een belangrijke langetermijnbodem bij 378 op de borden gezet. Dit was het startpunt van een nieuwe stijgende middellangetermijnbodemlijn met een totaal van 4 raakpunten. De laatste test vond in december plaats bij 445,65. Dit niveau was het startpunt van de huidige zeer krachtige opgaande versteiling van ruim 110 punten. Deze beweging is euforisch te noemen doordat er in 11 maanden tijd slechts 2 kleine correcties hebben plaatsgevonden om de markt enigszins tot rust te brengen. In de periode van december tot en met mei (van 445,65 tot de 537,80) vond geen enkele mini-correctie plaats met een tegenreactie van meer dan 3%. Ook tijdens de huidige opgaande fase vanaf de augustusbodem (505,90) vond geen enkele mini-correctie plaats. De grootste tegenreactie bedroeg minder dan 2% met een terugval vanaf de 549,45 tot de 540,40. Dit terwijl de AEX in de periode sinds augustus opliep van 506 tot de 557. Alleen tijdens het voormalige topvormingsproces vonden een tweetal kleinere correcties van 5% en 6% plaats. Dit is niet alleen een teken van kracht in de markt maar ook zeker van een behoorlijke euforie in de markt.

De 9e opwaartse gap sinds augustus en de vorming van opnieuw een shooting star
De markt lijkt dus behoorlijk overspannen te zijn wat we terugzien in de standen van de RSI. De RSI testte in de afgelopen weken tweemaal de toppen van de afgelopen jaren. Momenteel lijkt hij een lagere top te vormen (negatieve divergentie) iets dat we ook op de weekgrafiek zien. De AEX maakt hogere toppen terwijl de RSI lagere danwel gelijke toppen maakt. Als we kijken naar de gehele beweging vanaf de augustusbodem bij 505,90 werden in deze opwaartse kortetermijnbeweging veel gaps gevormd waarvan slechts enkele al werden gesloten. Gisteren werd alweer de 9e gap gevormd tussen de 553,90 en de 554,50. Een uniek aantal tijdens een 2 maanden durende opwaartse kortetermijnbeweging. Als we kijken naar de dag van gisteren werd opnieuw een toppatroon gevormd, een shooting star. Zodra de AEX vandaag met een neerwaartse gap begint en onder de 554,50 weet te blijven, wordt ook een island reversal patroon afgerond. Toch zijn deze toppatronen niet genoeg voor de bevestiging van een top in de markt. We hebben in de afgelopen periode namelijk veelvuldig dit soort toppatronen gezien die slechts zorgden voor een zeer kortstondige onderbreking van de krachtige stijgende kortetermijntrend.

Klassieke blow-off beweging in enkele buitenlandse indices
Ruim twee weken geleden brak de AEX door zijn steile opgaande bodemlijn vanaf de augustusbodem. Toch werd er geen bevestiging gegeven van de vorming van een top. De terugval stokte bij 540,40 waarna de toppen verder werden opgehoogd. Hierdoor zijn de contouren van een bredere en minder steil opgaande kortetermijntrend zichtbaar geworden. De bodemlijn loopt langs de bodems van 505,90 en 540,45 en is vandaag bij 545,90 te vinden. Deze bodemlijn moet worden gebroken voor een eerste verzwakking na de benadering van de belangrijke 564-weerstand. Een doorbraak onder deze nieuwe opgaande bodemlijn zou nog moeten worden bevestigd onder de meest recente bodem van 540,40. Zolang deze neerwaartse doorbraken niet plaatsvinden, blijft de opwaartse druk in stand en kan de AEX in de komende week een poging ondernemen om de zware weerstand bij 564 onder druk te zetten. Pas een structureel en meerdaags slot hierboven zou een volgende fase opstarten in de stijgende langetermijntrend. Toch wordt het opwaartse elastiek steeds verder opgerekt waardoor de kans groot is dat bij een neerwaartse doorbraak en bevestiging van een top de tegenreactie fors kan uitvallen. Zoals gisteren al aangegeven lijken indices als de DAX, Nasdaq 100, Nikkei en SOX in een klassieke en zeer steile blow-off beweging te zitten. Een voorlopende index als de DJ Transport Index verslechterde in de afgelopen weken en rondde zelfs een hoofd-schouderpatroon neerwaarts af. Ook zien we de opzet voor een krachtige opwaartse beweging in de VIX, wat negatief voor de aandelenmarkten zou kunnen uitpakken.

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)