Jaaruitgelicht: halfgeleiders blinken uit op groen Damrak in 2023

De Amsterdamse beurs heeft in 2023 een mooie winst behaald, aangevoerd door de halfgeleiders, terwijl iets meer dan een handjevol aandelen dit jaar geen winst wist te behalen. Over heel het jaar steeg de AEX met 14,2 procent tot 786,82 punten.

Volgens beleggingsstrateeg Vincent Juvyns van JPMorgan Asset Management was 2023 “een fantastisch jaar”.

Volgens Bob Homan van ING Investment Office was 2023 vooral een mooi jaar als je in de goede aandelen zat. Vooral de Magnificent Seven, ofwel Alphabet, Apple, Amazon, Meta Platforms, Microsoft, Nvidia en Tesla, namen de beurs op sleeptouw, zag de investment manager.

Tech was afgelopen jaar sowieso in trek. De Nasdaq steeg in 2023 bijna 45 procent en deed het daarmee beter dan de Dow en S&P 500. De techindex profiteerde vooral van de AI-hausse, waardoor bijvoorbeeld het aandeel Nvidia sterk steeg, met bijna 250 procent in 2023.

Ook in 2024 hebben tech- en groeiaandelen de beste vooruitzichten, volgens investment manager Simon Wiersma van ING.

Klik hier voor: 2024 wordt een goed jaar voor aandelen met 9 procent rendement

Voor 2024 wordt er een recessie verwacht, maar met een dalende rente kunnen volgens collega Bob Homan van ING de waarderingen wel wat omhoog. Zeker omdat de recessie vermoedelijk vrij mild wordt. “En dan kunnen de bedrijfswinsten stijgen”, aldus Homan.

Ook Juvyns voorziet een positieve omgeving voor de aandelenmarkten, met én positieve groei én een afnemende tegenwind van de rente-omgeving. “Cash was king” in 2023, maar in 2024 moet cash aan het werk worden gezet”, vindt de beleggingsstrateeg.

Klik hier voor: cash is in 2024 niet meer king

Inflatie koelt af door aanhoudende verkrapping centrale banken

Het belangrijkste thema voor de markten afgelopen jaar was de poging van centrale banken om de inflatie omlaag te krijgen. In de Verenigde Staten was de inflatie aan het begin van het jaar ruim 6 procent en de kerninflatie meer dan 5 procent. In de eurozone kwam de inflatie begin 2023 nog uit op ruim 8 procent en de kerninflatie op iets meer dan 5 procent.

Met zo nu en dan wat kleine haperingen wisten de Federal Reserve en Europese Centrale Bank door de rentes te verhogen, de inflatie juist terug te dringen. Momenteel noteert de inflatie in de VS op 3,1 procent en in de eurozone op 2,4 procent. De kerninflatie in de VS is momenteel 4,0 procent en in de eurozone 3,6 procent.

Dat lijkt voldoende voor de grote centrale banken om te stoppen met het verhogen van de rentes. Zo piekt de federal funds rate op 5,25 tot 5,50 procent en de depositorente van de ECB op 4,00 procent.

Komend jaar liggen renteverlagingen in het verschiet. De Fed heeft er alvast drie ingetekend voor komend jaar, zo werd kort voor de feestdagen bekend, hoewel Fed-bestuurders de marktverwachtingen daarin ook wel wat temperden. De ECB is sowieso terughoudender, maar de markt prijst toch 150 basispunten aan Europese renteverlagingen in.

Klik hier voor: renteverlagingen Fed in 2024 vormen risico

Daar waar de inflatie in de VS en eurozone duidelijk afkoelt, worstelt China al tijden met deflatie. De prijsdaling in november was zelfs de sterkste in drie jaar tijd en kredietbeoordelaar Moody’s verlaagde onlangs dan ook de outlook voor de tweede economie van de wereld, vanwege zorgen over de vertragende economische groei, de oplopende schulden van lokale overheden en de geplaagde vastgoedsector.

Moody’s verwacht dat de Chinese economie in 2024 en 2025 met 4,0 procent zal groeien. In de daaropvolgende vijf jaar vertraagt de groei vermoedelijk tot 3,8 procent, volgens de kredietwaardigheidsbeoordelaar.

Voor Chinese aandelen was 2023 ook niet bepaald een goed jaar, maar Wiersma van ING ziet kansen in 2024 voor aandelen als Alibaba, Tencent en JD.com. Hij wijst op de lage waarderingen en de verwachting dat Beijing en de Chinese centrale bank extra gaan stimuleren.

Klik hier voor: Chinese aandelen bieden kansen voor 2024

Moody’s werd ook over de VS negatiever, met in november een verlaging van de outlook, waardoor Amerika zijn laatste ‘Triple A’- status dreigt te verliezen. De kredietbeoordelaar heeft twijfels over het vermogen van Washington om een effectief begrotingsbeleid te voeren. In november werd een zogeheten ‘shutdown’ nog voorkomen met een tijdelijke begroting, maar begin 2024 moet er door het Amerikaans Congres opnieuw worden gezocht naar een oplossing om te voorkomen dat delen van de overheid stilvallen.

De euro/dollar handelde zaterdag op 1,1036 en daarmee op jaarbasis 3,1 procent hoger, nadat de euro/dollar 2022 eindigde op 1,0703. Richting het eind van het jaar won de Europese munt duidelijk terrein. Valuastrategen van ING verwachten dat de euro verder kan stijgen ten opzichte van de dollar in 2024, mits de Amerikaanse economie vertraagt, de inflatie in de VS verder afkoelt en de Fed de rentes eerder gaat verlagen dan de ECB. Als de groei in de eurozone zwakker blijkt en de ECB de rentes tegelijkertijd met de Fed gaat verlagen, dan zou dit de Europese munt onder druk kunnen zetten, aldus ING.

WTI-olie begon het jaar rond 80 dollar per vat maar eindigt 2023 daaronder, op ongeveer 77 dollar. In september kostte een vat ruwe olie nog op bijna 94 dollar per vat, toen Saoedi-Arabië en Rusland duidelijk maakten hun productieverlagingen langer te zullen handhaven.

Inmiddels hebben beleggers twijfels over de effectiviteit van deze maatregel en vragen ze zich af of andere leden van OPEC+ zich ook gaan houden aan een onlangs afgesproken aanvullende productieverlaging of dat Saoedi-Arabië de kar alleen moet trekken. Dat de OPEC intern onder druk staat, werd richting het einde van het jaar nog eens onderstreept door het nieuws dat Angola, één van de grootste olieproducerende landen in Afrika, het kartel gaat verlaten.

Stijgers en dalers

Besi ging aan kop in de AEX dit jaar, met een winst van 141 procent. ASMI won op jaarbasis 99 procent en zwaargewicht ASML 35 procent. De halfgeleideraandelen wisten in 2023 vaak de richting voor de hoofdindex te bepalen. Bijvoorbeeld door mee te liften op de toenemende populariteit van AI, maar ook door zorgen over strengere exportregels voor China. De resultaten van ASML, ASMI en Besi waren gedurende het jaar veelal wel sterk.

Adyen wist dankzij een eindsprint richting het slot van 2023 de schade te beperken, maar op jaarbasis verloor het aandeel van de betaalspecialist wel 9,5 procent. Na tegenvallende halfjaarcijfers werd Adyen hard afgestraft, maar nieuwe doelstellingen die in het najaar werden gepresenteerd stelden beleggers weer gerust en dus vond het aandeel de weg weer omhoog.

DSM-Firmenich rondde zijn eerste jaar als fusiebedrijf af als hekkensluiter in de AEX, met een koersverlies van 19,5 procent. Het bedrijf kampte met de impact van de zwakke macro-economische vooruitzichten en de lage vitamineprijzen, waardoor de outlook voor heel het jaar meermaals moest worden verlaagd.

Philips won op jaarbasis 51 procent terrein, hoewel de problemen met zijn slaapapneuapparaten nog niet voorbij lijken. En ondanks een outlookverhoging voor 2023, zijn analisten terughoudender over 2024.

In de AMX deed Fugro goede zaken, met een jaarwinst van 55 procent en vielen ook logistiek vastgoedinvesteerder CTP en kluisjesbedrijf InPost positief op, met plussen van respectievelijk 38 en 59 procent.

Corbion verging het in 2023 minder goed. Op jaarbasis verloor het aandeel 39 procent aan waarde. Na wat al een moeizame eerste negen maanden van 2023 waren op financieel vlak, kondigde de producent van biologische ingrediënten en biochemicaliën in het najaar aan te zullen herstructureren, waarbij het ook de toekomst van de PLA-activiteiten zal evalueren. Een jaar geleden kondigde Corbion tijdens een beleggersdag nog aan de komende jaren harder te willen groeien. Aandeelhouder Jeffrey Ubben schreef vlak voor de feestdagen nog een brief aan bestuursvoorzitter Mathieu Vrijsen van Corbion, waarin hij aanstuurde op het onderzoeken van strategische opties voor het bedrijf, omdat hij grote zorgen heeft. Inclusive Capital, waar Ubben eigenaar van is, heeft naar eigen zeggen een belang van 10 procent in Corbion en is daarmee de op één na grootste aandeelhouder van het bedrijf.

OCI verloor 21 procent op jaarbasis, ondanks dat het bedrijf richting het einde van het jaar bekendmaakte dat het zijn kunstmestbedrijf Iowa Fertilizer Company aan Koch Ag & Energy Solutions voor 3,6 miljard dollar heeft verkocht. OCI verkocht daarnaast ook het belang in Fertiglobe aan Adnoc voor ruim 3,6 miljard dollar. Met name de verkoop van het bedrijf in Iowa kon analisten bekoren. Ook hier was het Jeffrey Ubben die zich als activistische aandeelhouder roerde. Hij eiste net als bij OCI een onderzoek naar de strategische opties, omdat het aandeel te ver ondergewaardeerd was.

Just Eat Takeaway kende een wisselend jaar, waarbij enerzijds zwarte cijfers op aangepaste basis werden geschreven en de outlook werd verhoogd, maar anderzijds de activiteiten in de VS nog altijd moeizaam op gang kwamen. Mogelijk dat een oplossing voor de fee caps in New York de Amerikaanse activiteiten en Just Eat als geheel het komende jaar een impuls kunnen geven. Het aandeel sloot 2023 af met een verlies van 30 procent.

Alfen daalde 28 procent op jaarbasis. Het bedrijf begon 2023 moeizaam, met druk op de marge omdat er een verschuiving plaatsvond in de omzet van laadapparatuur naar opslag van energie. Dit kwam doordat de klanten van de laadpalen hun voorraden aan het afbouwen waren, een proces dat na de zomer voorbij zou zijn. Na de zomer was inderdaad sprake van een verbetering van de marge. De groeiverwachtingen voor 2024 waren bovendien ook iets beter dan verwacht. Dat kon een verlies op jaarbasis niet voorkomen, maar belooft mogelijk herstel in het komende jaar.

Bij de kleinere aandelen deden Brunel en Heijmans in 2023 goede zaken, met winsten van 17 en 20 procent. Lucas Bols steeg zelfs 75 procent. In oktober werd bekend dat de Schiedamse sectorgenoot en grootaandeelhouder Nolet een overnamebod van 18,00 euro per aandeel in contanten heeft gedaan op Lucas Bols.

Het merendeel van de aandelen in de AScX stond evenwel onder druk. Zo leverde hekkensluiter Azerion 65 procent in en daalde Ebusco op jaarbasis 64 procent. Fastned verloor 29 procent.

Mid-en smallcaps hebben een lastig 2023 achter de rug, merkte Teslin, een investeerder in vooral kleinere Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen, onlangs op. Volgens fondsmanager Jan-Jaap Bongers van Teslin is er “simpelweg geen interesse in deze categorie aandelen”. Een oplossing ziet hij wel. De Nederlandse pensioenfondsen zouden een deel van hun vermogen moeten beleggen in de Nederlandse economie en daarbij ook oog moeten hebben voor innovatieve kleine bedrijven.

Analisten van Deutsche Bank schreven recent in een rapport dat 2024 een stuk beter lijkt te worden voor beleggers in Europese smallcaps. Kleine en middelgrote beursgenoteerde bedrijven in Europa zijn goedkoop, kredietwaardiger dan men denkt en bieden mogelijk ook meer winstgroei dan de grotere namen.

klik hier voor: 2024 jaar van de Amerikaanse smallcaps