Tot hoever gaat de AEX?

Tot gisteren wist de AEX in de afgelopen 5 handelsdagen bijna dagelijks zijn jaartop verder te verhogen. Daarbij werd de weerstand van 554,30 onder druk gezet. Wel werd een meerdaags toppatroon gevormd.

Zeer krachtige bijna 3 maanden durende stijging zorgt voor test oktobertop
In de periode vanaf medio februari tot en met 13 maart leek de AEX een groot topvormingsproces te ontwikkelen. Daarbij werden al meerdere belangrijke steunlijnen neerwaarts gebroken waarna ook bevestiging werd gegeven. Uiteindelijk vond een eendaagse overshoot plaats waarbij een bodem bij 529,70 werd gevormd. In tegenstelling tot mijn verwachting van een verder neerwaarts verloop ontstond een krachtige nieuwe herstelbeweging die eind vorige week door de eerdere jaartop van 544,90 wist te breken. Dit zorgde opnieuw voor een verbetering in het kortetermijnbeeld waarna ik voor de 2e keer dit jaar mijn kortetermijnopinie verhoogde naar Neutral. In de afgelopen handelsdagen verhoogde de AEX zijn jaartop verder naar een niveau van 555,55 waarmee hij intraday al even boven de oktobertop van vorig jaar terecht kwam. Deze weerstand is bij 554,30 te vinden. Zolang er geen nieuwe verslechteringen plaatsvinden in het technische kortetermijnbeeld vanaf de bodem van eind december (472,20) blijft de kans op een verdere stijging mogelijk. Een slotkoers boven de 554,30 zorgt voor meer potentieel naar de zone 564 – 565,60 tot mogelijk zelfs een hertest van de meervoudige toppenzone van vorig jaar bij 574 – 576,90. Na een stijging zonder grotere tegenreacties vanaf de 472,20 moeten we echter zeer alert blijven op een plotselinge omkeer en een krachtige terugval. Ondanks deze krachtige stijging verwacht ik niet dat een nieuwe bullmarkt in het langere technische beeld is gestart. Het langere technische beeld blijft naar mijn mening neerwaarts gericht.

Verandert het langere technische beeld in de aandelenmarkten?
De huidige en al ruim tweeëneenhalve maand durende zeer krachtige herstelbeweging van inmiddels ruim 82 punten betekent naar mijn mening niet dat de dalende langere trend ten einde is gekomen. Deze beweging volgde op de forse terugval die vooral in december vorig jaar plaatsvond. Toen viel de AEX bijna 60 punten terug vanaf een top bij 530 naar 472,20. Hiermee was de afstand tussen de koers en het dalende 200-daags gemiddelde in de meeste indices opgelopen tot ongeveer 15%. Vanuit het verleden weten we dat een dergelijke afstand geregeld zorgt voor een zeer forse tegenreactie. Toch valt deze herstelbeweging aanzienlijker krachtiger uit dan ik had verwacht. De doorbraak van eind januari boven de zone 511 – 517 had ik niet verwacht waarna een krachtig verder herstel werd ingezet. Dit zorgt er wel voor dat de neerwaartse tendens in het langere technische beeld aanzienlijk minder steil zal verlopen. Er kan zelfs sprake zijn van een voortzetting van het zeer brede topvormingsproces dat begin vorig jaar werd ingezet. Dit zou betekenen dat een verder neerwaarts verloop naar lagere bodems pas richting het einde van dit handelsjaar realistisch zou zijn. Toch zien we nog steeds een duidelijke vergelijking met de situatie van 2007 – 2008. In die periode vond ook een zeer krachtig herstel plaats tot (tijdelijk) boven het 200-daags gemiddelde voordat een zeer krachtige neerwaartse vervolgbeweging werd ingezet. Een belangrijk punt blijft dat in het laatste kwartaal van vorig jaar de bijna 10 jaar durende bullmarkt ten einde kwam met de bewegingen onder zowel de onderkant van het brede topvormingsproces als onder de sinds begin 2009 stijgende bodemlijn in de logaritmische maandgrafiek. De kans dat nu al een nieuwe bullmarkt is gestart, acht ik klein. Wel is de kans op een langere zijwaartse handelsfase (topvormingsproces) vergroot door deze zeer krachtige herstelbeweging van de afgelopen maanden. We zagen vorig jaar verder ook de vorming van een drievoudige toppenzone rond de 574 waarbij elke top gepaard ging met de vorming van een groot toppatroon in de maandgrafiek. Als we bijvoorbeeld kijken naar de Duitse DAX dan zien we dat deze herstelbeweging zorgt voor een terugtest naar de neklijn van een vorig jaar neerwaarts afgerond en zeer groot hoofd-schouderpatroon. Dus ondanks dat de huidige herstelbeweging een van de grootste en krachtigste herstelbewegingen van de afgelopen jaren is, verwacht ik nog steeds een voortzetting van een verdere neerwaartse trend in het langere technische beeld.

‘Evening star’ en ‘shooting star’ als potentiele toppatronen, verslechtering treedt op onder de stijgende bodemlijn van 540,20
De euforie onder zowel beleggers als veel analisten is opnieuw naar zeer hoge niveaus opgelopen, een contra-indicator naar mijn mening. Dit zagen we ook aan het einde van 2017. Met de test van de 554,30 weerstand zien we momenteel ook de vorming van meerdere toppatronen. De jaartop van 2 dagen geleden ging gepaard met de vorming van een shooting star. Deze candlestick maakte verder deel uit van een meerdaagse zogenoemde ‘evening star’, een patroon dat niet vaak voorkomt. Dit is een eerste topsignaal. Een tweede topsignaal komt voort uit de negatieve divergentie in de RSI (lagere toppen in de RSI) en de aanstaande neerwaartse crossing op hoog niveau in de MACD. Toch zullen verdere verslechteringen die wijzen op topvorming vanuit de grafiek zelf moeten komen, ofwel een neerwaartse doorbraak onder de nieuwe sinds december stijgende bodemlijn die langs de recente bodem van 529,70 loopt. Deze steunlijn loopt dagelijks ruim een punt op en is vandaag bij 540,20 te vinden. Daaronder neemt de kans toe dat een top gezet is, waarna nog wel de definitieve bevestiging moet optreden onder de 529,70-bodem. Eerste steunpunt ligt bij de voormalige top van 544,90. Zolang er echter geen verslechteringen optreden, blijft een verder opwaarts vervolg mogelijk. Eerste weerstand ligt bij 554,30 daarboven ontstaat ruimte naar de 564 – 565,60.