Te vroeg om oorlogspremie in grondstoffen uit te prijzen
De grondstoffensector blijft in beweging, maar er zijn meerdere aanjagers die het steeds moeilijker maken om te navigeren. De fenomenale stijging van de belangrijkste grondstoffen sinds Rusland Oekraïne binnenviel, meer dan drie weken geleden, is de afgelopen week afgezwakt. De opmerkelijkste uitschieter was ruwe olie dat tijdelijk onder de 100 dollar per vat dook. Het maakte daarmee een einde maakte aan een rondreis van 85 dollar en nam het grootste deel van de oorlogspremie weg.
De aan de gang zijnde, maar tot dusver vruchteloze vredesgesprekken tussen Rusland en Oekraïne, de eerste van verscheidene renteverhogingen in de VS en de belofte van de Chinese vicepremier om de economie te steunen, ondersteunden allemaal een aanhoudende stijging van de volatiliteit in de hele grondstoffensector.
Grondstoffen zijn, op enkele uitzonderingen na, sterk gestegen sinds president Poetin het bevel gaf Oekraïne aan te vallen. De markt veranderde van bezorgdheid over een krap aanbod naar het daadwerkelijk zien verdwijnen van het aanbod. Rusland is de op één na grootste leverancier van grondstoffen aan de wereldeconomie. We zijn nu getuige van een aantal historische ontwikkelingen: het groeiende isolement van Rusland en de sancties van de internationale gemeenschap. Die snijden een belangrijke aanvoerlijn van energie, metalen en gewassen door. Ontwikkelingen die, voordat de grondstoffensector op een wekelijkse daling afstevende, een aantal historische bewegingen in gang hebben gezet in termen van bereikte prijzen en bereikte prijsmarges.
Opmerking: De prestaties van de LME-nikkelmarkt weerspiegelen niet de huidige waarde, die ongeveer 20% lager ligt. De markt heropende deze week na meer dan een week gesloten te zijn geweest. Dagelijkse beperkingen hebben verhinderd dat de markt daalde tot niveaus die worden weerspiegeld door de futuresmarkt in Shanghai, momenteel de enige bron voor prijsvorming.
Na enkele historische bewegingen en niveaus die in de onmiddellijke nasleep van de invasie werden bereikt, handelde de Bloomberg Commodity Index, die 24 belangrijke grondstoffenfutures volgt, gelijkelijk verdeeld tussen energie, metalen en landbouw, de afgelopen week iets stabieler naarmate de aanvankelijke positieaanpassing en paniekerige reacties vervaagden. Ondanks het feit dat sommige markten lager handelden, is de index dit jaar al met meer dan 25% gestegen. Het overtreft daarmee nu al vorig jaar, dat voor de sector het sterkste jaar was sinds 2000.
Brent ruwe olie voltooide een historische drieweekse rondreis vanaf 85 dollar. De prijs ging van ongeveer 97 dollar naar 139 dollar en weer terug. Het keerde daarmee terug naar de vooroorlogse niveaus. De correctie van een bijna 14-jarig hoogtepunt werd aangedreven door besprekingen tussen Rusland en Oekraïne, een tijdelijke Covid-gerelateerde daling van de Chinese vraag en door traders die hun posities afbouwden als gevolg van extreme volatiliteit.
De zwakte zou volgens ons voorbarig kunnen blijken, met lagere leveringen uit Rusland die in de komende weken meer en meer voelbaar zullen worden en die een tijdelijke Covid-gerelateerde vertraging van de Chinese vraag meer dan compenseren. Het begin van de renteverhogingscyclus in de VS zal de bezorgdheid over de wereldwijde groei echter nog doen toenemen. Dat kan ondanks enkele maanden van aanbodtekorten een nieuwe piek in de olieprijzen richting het recente hoogtepunt kan voorkomen. Maar nu de risicopremie bijna is verdwenen, zal de markt kwetsbaar blijven voor een verslechtering van de Russisch-Oekraïense situatie.
Het IEA wees in zijn laatste maandelijkse Oil Market Report op het tweerichtingsrisico voor de olieprijzen, waarbij de stijgende grondstoffenprijzen en de internationale sancties tegen Rusland de wereldwijde economische groei waarschijnlijk zullen drukken. Op basis daarvan verlaagden zij hun prognose voor het mondiale olieverbruik dit jaar met 1,3 miljoen vaten per dag. Hiervan is het grootste deel afkomstig van een daling van de Russische vraag naarmate de economie inzakt tot het niveau van het Sovjettijdperk, terwijl de huidige blokkades in China de vraag ook zullen temperen. Daartegenover staat echter dat het vooruitzicht van grootschalige verstoringen van de Russische olieproductie een bedreiging blijft. Die kan volgens het IEA leiden tot een mondiale schok in de olievoorziening.
Rusland is steeds meer geïsoleerd komen te staan nu de vraag naar zijn olie daalt, vooral als gevolg van de sancties door westerse oliehandelaars. De beste maatstaf om deze ontwikkeling in het oog te houden is het Russische Oeral dat de afgelopen week bijna 30 dollar lager noteerde dan Brent ruwe olie.
Bron: Saxo Groep
De Europese gasmarkt handelde lager in lijn met andere grondstoffen. De daling werd ondersteund door het uitblijven van aanzienlijke verminderingen in de Russische gasstromen, het opkomen van de lente en een vermindering van het verbruik. De spotprijs daalde naar 100 euro per MWh, een daling van 70% ten opzichte van de paniekpiek op 7 maart, toen de prijs kortstondig een recordniveau van 345 euro per MWh bereikte, het equivalent van 630 dollar per vat ruwe olie. In het algemeen staat de Europese gasmarkt er beter voor dan de afgelopen jaren.
Goud gaf, net als de meeste andere grondstoffen, terrein prijs na het raken van een paniekpiek, een paar dollar onder de recordhoogte van 2020 op 2074 dollar. Een combinatie van lagere olieprijzen, de beste graadmeter voor geopolitieke risico’s op dit moment, en nervositeit in de aanloop naar de FOMC-vergadering op woensdag hielp een correctie van 175 dollar in gang. Totdat er belangrijke steun werd gevonden net onder 1900 dollar per ounce. De markt veerde vervolgens op nadat de FOMC eindelijk begon aan haar langverwachte cyclus van renteverhogingen. Terwijl de aandelenmarkt steeg in reactie op de optimistische kijk van Fed-voorzitter Powell op de groei, kreeg de edelmetaalmarkt het nieuws dat de Fed moeite zal hebben om de inflatie te beteugelen zonder een grote vertraging te riskeren.
Wij handhaven onze bullish outlook omdat wij ervan uitgaan dat de inflatie hoog zal blijven en de centrale banken misschien moeite zullen hebben om hard genoeg op de rem te trappen tegen de achtergrond van het risico van een economische vertraging.
Wij denken dat de crisis tussen Rusland en Oekraïne het vooruitzicht op hogere edelmetaalprijzen zal blijven ondersteunen, vooral vanwege wat deze spanning zal betekenen voor de inflatie. Die zal waarschijnlijk hoog zal blijven naarmate de wereldwijde groei vertraagt. Hierdoor zullen de centrale banken, vooral de Amerikaanse Federal Reserve, uiteindelijk gedwongen worden om af te zien van verdere renteverhogingen en in plaats daarvan terug te keren naar een periode van hernieuwde stimulus.
In een dergelijk scenario zien wij verder opwaarts potentieel voor goud en vooral zilver én koper. Goud is al 6% gestegen in dollar en 9,5% in euro tegenover een daling van 7,5% in de S&P 500. Er is een belangrijke steun op 1890/oz dollar. Een doorbraak boven 1957 dollar is nodig om nieuw opwaarts potentieel te signaleren
Bron: Saxo Groep
Ole Hansen, hoofd Grondstoffenstrategie Saxo Bank
