TA AEX: 3 stijgende wiggen

Waar eindigt de huidige krachtige opgaande beweging in de aandelenmarkten? De euforie is tijdens deze blow-off beweging tot enorme hoogte opgelopen maar omkeersignalen moeten vanuit de grafiek zelf komen.

Opgaande bodemlijn sinds maartdieptepunt is bij 592 te vinden

Een euforische blow-off beweging is veelal het laatste deel van een krachtige opgaande beweging. Deze opgaande beweging startte bij het dieptepunt in maart vorig jaar bij 389. Vanaf dit niveau verwachtte ik destijds een krachtige herstelbeweging, maar deze ging aanzienlijk verder en langer door en werd in de laatste weken van dit jaar nog verder voortgezet. Mijn verwachting van een lagere top in het langetermijnbeeld werd daarmee tenietgedaan. In de maanden juni tot en met november zagen we een brede zijwaartse handelszone waarbij de neerwaartse druk steeds verder toenam. Een belangrijke voorwaarde destijds in het middellangetermijn beeld was een structurele beweging onder de zone 528 – 530. Hij testte deze zone eind oktober, maar brak hier niet onder. Begin november zagen we een volgende krachtige opwaartse beweging die de AEX in een dag tijd met een opwaartse gap door zowel de 575-top evenals de 587-top (top van juli 2020) bracht. Hiermee kwam de zijwaartse handelsfase aan de bovenkant ten einde en werd de volgende opwaartse beweging ingezet. Dit betekende ook dat een nieuwe stijgende bodemlijn kon worden getrokken die startte bij de 389 en langs de oktoberbodem van 528 loopt. Als we kijken naar de logaritmische weekgrafiek (langetermijngrafiek) dan is te zien dat sinds maart vorig jaar de contouren zichtbaar zijn van een grote stijgende wig. Bij een dergelijk patroon stijgen de bodems sneller dan de toppen. De opgaande bodemlijn is nu bij 592 te vinden en loopt wekelijks ongeveer 4,5 punt op. Een structurele doorbraak onder deze opgaande bodemlijn is noodzakelijk om een duidelijke top in het lange- en middellange termijnbeeld aan te geven. Zolang dat niet gebeurt, blijkt de krachtige opgaande trend sinds maart vorig jaar intact.

Visie technische analyse:

Grafiek AEX-index op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XVII, 13 januari 2021, Zie ook onze uitleg van technische begrippen

Veel overeenkomsten met topvormingsperiode 1998 – 2001
Op de eerste dag van dit nieuwe handelsjaar brak de AEX ook door de top die in februari vorig jaar op de borden werd gezet bij 632. In de afgelopen dagen werd een hoogtepunt tot op heden bereikt van 646,90. Er zijn tot aan de top van het jaar 2000 (net boven de 700 puntengrens) niet veel weerstanden meer te vinden. We zagen in de afgelopen periode steeds meer indices die door hun eerdere toppen braken. Toch geeft dit naar mijn mening niet aan dat er sprake is van een structurele nieuwe langetermijn bullmarkt. Al we kijken naar de periode van 1998 tot en met 2001 zien we een duidelijke vergelijking met de huidige periode. Aan het begin van deze lange topvormingsperiode van 1998 – 2001 werd de stijgende langetermijntrend al gebroken. Dit zagen we in de huidige periode in de AEX al in 2018. Hierna vond (net als begin vorig jaar) een enorme vrije val plaats in de index in een relatief kort tijdsbestek. Vorig jaar zagen we in een periode van 4 weken een vrije val van 240 punten waarna een krachtige opgaande beweging plaatsvond. Dit zagen we ook in de periode 1998 – 2001, toen de AEX terugviel vanaf de 600 punten tot aan de 350 punten, waarna in 2000-2001 nog een hogere top werd geplaatst rond de 700 voordat de blow-off beweging destijds barstte en er een volgende lange en zeer forse bearmarkt-beweging werd ingezet. Destijds viel de AEX in twee jaar tijd terug tot een niveau van ongeveer 220 punten. Een dergelijke vergelijkbare beweging verwacht ik overigens niet, maar een verder en krachtige neerwaartse beweging in 2021 blijft naar mijn mening het meest realistische scenario.

3 versteilingen en 3 stijgende wiggen

Een ander opvallend punt van de huidige blow-off fase is de negatieve divergentie die we zien. Dit betekent dat de indices de laatste weken geregeld hogere toppen op de borden zetten, maar belangrijke technische indicatoren juist gelijke danwel lagere toppen vormen. Dit is te zien als een soort opdroging van de koopdruk. Negatieve divergentie is een risicosignaal maar geeft niet het definitieve omkeersignaal aan. Deze negatieve divergentie zien we namelijk al bijna 2 maanden in de technische indicatoren. Een ander risico-signaal is de afstand tussen de koers en het 200-daags gemiddelde. Vanuit het verleden weten we dat zodra deze afstand richting de 15% oploopt, de kans op een omkeer flink toeneemt. Momenteel is het 200-daags gemiddelde bij 563 te vinden, een afstand van ongeveer 80 punten ofwel bijna 15%. Veel indices vormen momenteel ook de contouren van een stijgende wig. Ik gaf hierboven al aan dat deze stijgende wig ook in de weekgrafiek sinds vorig maart in ontwikkeling is. Daarbij zal een definitief topvormingssignaal pas worden gegeven onder de stijgende bodemlijn van deze grote stijgende wig worden gegeven, momenteel bij 592. Deze patronen zien we ook in veel andere indices met verschillende looptijden. Op de daggrafiek zien we ook 2 andere stijgende wiggen. Vanaf de oktoberbodem (528) is een stijgende bodemlijn van een kortere stijgende wig te zien, waarbij de onderkant ligt bij 634. Vanaf het laatste raakpunt van deze bijna 3 maanden durende stijgende wig, is een zeer korte stijgende wig te zien die gisteren al aan de onderkant onder druk werd gezet. Al deze 3 wiggen geven ook aan dat er een 3^e versteiling in de AEX is te zien (steeds steilere stijgende bodemlijnen). Vanuit het verleden zagen we vaker 3 versteilingen voordat een belangrijke top werd gezet. Kortom; de opgaande beweging verloopt steeds steiler maar maakt nog geregeld hogere toppen in de aandelenmarkten. Wel zien we een drietal versteilingen en een drietal stijgende wiggen. Een doorbraak onder de middelste versteiling bij 634 zou een eerste duidelijke verzwakking zijn en meer neerwaartse ruimte vrijmaken. Weerstanden zijn te vinden bij de recente top van 646,90 en de twee opgaande toppenlijnen bij 651 en 658. Het elastiek wordt steeds verder opgerekt, waardoor een omkeer zeer plotseling en snel kan verlopen. Blijf dus zeer alert op de vorming van toppatronen (op weekgrafiek) en een doorbraak onder de genoemde opgaande bodemlijnen.

Technische analyse maakt deel uit van de risicoanalyse van het ING Investment Office

¹ Contra-indicator, zeer negatief sentiment kan beoordeeld worden als positief.
² Technische analyse (TA) is een manier om de koersontwikkeling op financiële markten te voorspellen en is één van de signalen die onze risicobarometer stuurt. Alle signalen (waaronder het TA-signaal) worden onafhankelijk van elkaar bepaald en opgeteld tot één (totaal) risicosignaal. Dit signaal is bepalend voor onze tactische assetallocatie.

Meer weten over technische analyse?
Zie onze uitleg van technische begrippen.

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)