Reclame voor kansspelen en beleggen: gelijke monniken gelijke kappen?
Wie beleggingsproducten aanbiedt aan consumenten wordt met strenge wetgeving en dito controle geconfronteerd over de vorm en inhoud van marketingcommunicatie. Daarbij staat centraal dat de consument beschermt dient te worden en eenvoudig in staat moet zijn de risico’s te begrijpen. Daarom wordt er keurig een risicometer geplaatst bij elk product en leest u de zin: ‘Rendementen uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst’. Gestandaardiseerde informatievoorziening is het gekozen middel.
Hoe anders is dat bij kansspelen en in het bijzonder loterijen, waarbij de spelen statistisch gezien verliezen betekent, maar waarvoor ogenschijnlijk ongehinderd reclame gemaakt kan worden. Is het zo dat de regelgeving en controle op de naleving daarvan verschillen, in hoeverre is dat te rechtvaardigen en wat zou een eerlijkere en daardoor betere uitkomst kunnen zijn?
Een stukje over rendementen; aanbieders van beleggingsproducten moeten erg voorzichtig zijn als ze schermen met het verwachte rendement op de aangeboden belegging. Dat is natuurlijk volkomen terecht, want potentiele klanten moeten een realistisch verwachtingspatroon hebben voor ze een beleggingsproduct kopen. Bij complexere beleggingsproducten, zoals CFD’s is inmiddels een verplichting opgenomen dat de aanbieder moet aangeven hoeveel procent van de beleggers geld verliest. Bij CFD’s is dit percentage bij de meeste aanbieders hoger dan 80%.
Bij loterijen wordt juist erg ingespeeld op de hebzucht, door het noemen van hoge (hoofd)prijzen worden mensen verleid mee te spelen. Ook het feit dat de buurman weleens zou kunnen winnen, en jij niet, zoals bijvoorbeeld bij de postcodeloterij, wordt flink uitgenut, fear of missing out zorgt voor de rest..
Dit is extra schrijnend in de wetenschap dat Nederlanders maandelijks zomaar 50 tot 60 euro aan allerlei loterijen en andere kanspelen schijnen uit te geven, met een statistisch zeer sober vooruitzicht. Zouden ze die 50 a 60 euro iedere maand in een goed gespreide ETF beleggen, en dat minimaal 15 a 20 jaar volhouden, dan is het statistisch vooruitzicht juist heel gunstig! De kans op verlies bij een goed gespreide aandelenbelegging neemt met de jaren af en er zijn over de afgelopen 100 jaar weinig perioden langer dan 10 jaar te vinden waarin een negatief rendement werd gerealiseerd. Toch blijft het lastig opboksen tegen aanbieders van loterijen omdat die gouden bergen mogen beloven terwijl aanbieders van beleggingsproducten realistisch moeten zijn…
