BERNARDS WEEKLY: Trump en het klimaat lijken op elkaar
Madeleine Albright heeft onlangs haar boek gelanceerd over fascisme. Zij kan er veel van weten, want ze heeft er als kind onder te leiden gehad en heeft in haar politieke carrière veelvuldig met dergelijke types te maken gehad. Fascisme is m.i. niet een eenduidig fenomeen. Etymologisch gezien valt het woord terug op de fasces, een Romeins symbool van macht, dat bestond uit roeden (macht om te slaan) die een bijl (macht om te doden) omsluiten, bijeengehouden door een riem (macht om te arresteren). Dit symbool werd door Mussolini c.s. gebruikt bij het oprichten van de fascistische partij in Italie in 1921. Toch zijn deze fasces niet eenvoudig als fascistisch te duiden. Het symboliseert simpelweg de autoriteit van de staat, die een geweldsmonopolie heeft. De fasces sieren bijvoorbeeld ook het symbool van de Amerikaanse Senaat, de Amerikaans 10 cent munt en het Franse paspoort.
Het gaat er echter meer om, hoe de macht wordt ingezet, of de wijze waarop ermee om wordt gegaan. Albright haalt een quote van Mussolini aan, waarbij hij zegt, dat als je steeds één veer van een kip plukt, niemand het doorheeft. Dit lijkt op het verhaal van de kikker in de pan op het vuur. En dat is precies wat Donald Trump doet. Hoewel hij zelf waarschijnlijk geen politieke vergezichten heeft, zijn al zijn handelingen prima in te passen in een fascistische trend. Ik ga ze niet allemaal opnoemen, want dat zijn er te veel. Het verheerlijken van macht hoort er echter wel bij, het ontmenselijken van ander groepen (shithole countries, Lat-Am rapers, Pussy grabbing etc etc) en vooral het ondermijnen van democratische instituties, zoals de trias politica, de media, de eigen veiligheidsdiensten en eerdere deze week, de Fed, toen hij zich ook nog eens met het rentebeleid bemoeide. Tegelijkertijd staat hij schouder aan schouder met schurken als Kim Jung Un en Poetin. Trump moet jaloers zijn op dergelijke mannen die veel minder last hebben van interne weerstand, simpelweg omdat ze die met geweld uit de weg ruimen. Hoewel Albright hem geen fascist durft te noemen (ze blijft een diplomate), wijzen natuurlijk al zijn handelingen op het tegendeel. Wat mij dan steeds meer verbaast, is dat Trump nog steeds een schare fans heeft (net als Erdogan en Poetin, maar dat is in landen die al jaren gehersenspoeld zijn), en zoveel politieke hielenlikkers, dat hij nog steeds z’n gang kan gaan in de VS. De mensen die hem steunen hebben een andere afslag in de historie en evolutie genomen en dat is zorgelijk. De hoop dat hij na uiterlijk 4 jaar weer weg is, kan wel eens ijdel zijn. Temeer daar hij ermee weg mag komen, door de nog steeds goed draaiende economie.
Als je dan ook nog geen oog hebt voor echt belangrijke zaken, zoals het voorbereiden op klimaatveranderingen, dan zul je zien, dat de destructieve gevolgen van deze veranderingen een stuk dichter bij kunnen zijn dan menigeen zichzelf toewenst. Trump en de klimaatverandering. Het zijn geen vrienden, maar toch zijn ze beiden de kip, veertje voor veertje, aan het plukken.
Natuurlijk is het makkelijk te denken aan de klimaatproblemen, als er al maanden geen regen is gevallen en het dagelijks 3 graden warmer is dan normaal. Toch zie je al vrij snel hoe Nederland in de problemen kan komen, als het langdurig warm en droog is. Sproeien mag niet overal meer, dijken kunnen doorbreken door de droogte en oogsten mislukken, niet alleen in Nederland, maar in een lijn van Zuid-Engeland tot de Baltische staten. Verzekeraars draaien overuren om de schadeclaims te verwerken. Op de aardappeltermijnmarkt worden recordprijzen gerekend. En dat geldt ook voor graan, mais en andere landbouwproducten. Uiteraard worden daar degenen die wel een goede oogst tegemoetzien er beter van, maar de langere termijnvraag is of we niet een voorbode van jaarlijks terugkerende problemen zien. Nog geen apocalyptische scenario’s, maar wel iets om over na te denken en er vervolgens wat aan te doen. Iedereen die het belachelijk vindt dat Trump er nog zit, moet zich afvragen waarom hij zijn schouders ophaalt bij de klimaatontwikkeling. Want daar kunnen we óók iets aan doen!
Nieuwsselectie Week 29
Trump uit kritiek op rentebeleid Fed
De Amerikaanse president Donald Trump heeft stevige kritiek geuit op de recente renteverhogingen door de Federal Reserve. Daarmee zorgde de bewindsman voor veel opschudding, omdat de koepel van centrale banken onafhankelijk is en Trump zich dus helemaal niet met het rentebeleid mag bemoeien.
,,Ik ben er niet blij mee”, stelde Trump in een interview met nieuwszender CNBC. Hij zei zich onder meer zorgen re maken over de timing van de rentestappen. Ook zou het monetaire beleid de Verenigde Staten economisch op achterstand kunnen zetten.
Op de financiële markten werd onmiddellijk gereageerd op de uitspraken. De koers van de dollar kwam bijvoorbeeld onder druk te staan. Trump erkende wel dat zijn opmerkingen ongebruikelijk waren, maar zei dat dit hem niet interesseerde. ,,Ik zeg gewoon hetzelfde dat ik ook zou hebben gezegd als gewone burger. Iemand kan zeggen: dat zou je als president niet moeten zeggen. Maar dat kan me niet schelen, omdat mijn standpunten niet zijn veranderd.” Wel benadrukte Trump dat hij niet zal ingrijpen bij de Fed. ,,Ik laat ze doen wat zij het beste vinden.’
Conjunctuurbarometer VS stijgt sneller
De vooruitzichten voor de Amerikaanse economie zijn in juni verbeterd. Dat stelde onderzoeksbureau Conference Board op basis van zijn index van leidende indicatoren.
De conjunctuurbarometer steeg vorige maand met 0,5 procent. Economen rekenden in doorsnee op een stijging met 0,4 procent. In mei ging de index met 0,2 procent omhoog.
‘Groei economie VS loopt tegen grenzen aan’
De Amerikaanse economie groeit nog wel, maar loopt soms tegen grenzen aan. Veel bedrijven hebben inmiddels moeite om personeel te vinden en dat hindert de groei, valt te lezen in het woensdag door de Federal Reserve gepubliceerde zogeheten Beige Book.
Ook maken veel producenten zich zorgen om de door president Donald Trump ingestelde importheffingen, waardoor prijzen van grondstoffen omhoog gaan.
Eerder op de dag stond Fed-president Jerome Powell voor de bankencommissie van het Huis van Afgevaardigden. Daar was hij ook kritisch over de gevolgen van de tarieven voor de economie. Powell zei toen tegen de volksvertegenwoordigers dat protectionisme slecht kan zijn voor de economische groei en lonen. ,,In algemene zin groeien landen die open staan voor handel sneller.”
IEA: investeringen in schone energie gedaald
De wereldwijde investeringen in hernieuwbare energie zijn vorig jaar afgenomen. Het internationaal energieagentschap IEA maakt zich zorgen om de afname.
,,Dit kan een bedreiging zijn voor groei in schone energie”, zegt directeur Fatih Birol. ,,Die zijn juist noodzakelijk om doelstellingen voor energiezekerheid, het klimaat en schone lucht te halen.”
De organisatie berekende dat in 2017 een kleine 300 miljard dollar werd gestoken in bronnen voor hernieuwbare energie. Dat is 7 procent minder dan het voorgaande jaar. Ook de gecombineerde investeringen in schone energie en energiebesparende maatregelen namen met 3 procent af.
Het hardst liepen uitgaven aan windmolens op land terug, deels door lagere ontwikkelingskosten maar ook door minder investeringen in de Verenigde Staten, Europa, Brazilië en China. Daarnaast daalden investeringen in waterkracht. Investeringen in zonnepanelen stegen daarentegen wel.
Overigens daalden ook wereldwijde investeringen in de gehele energiesector. Die kwamen in 2017 uit op een totaal van 1,8 biljoen dollar, 2 procent minder dan het jaar daarvoor. Het is het derde jaar op rij van dalende energie-investeringen.
Export eurozone gedaald in mei
De eurolanden hebben in mei voor 189,6 miljard euro aan goederen verkocht aan landen buiten de muntunie. De exportwaarde ligt daarmee 0,8 procent lager dan in mei vorig jaar. Dat maakt het Europese statistiekbureau Eurostat bekend.
