Consolidatie onder zone 510 – 513
De AEX bevindt zich nog steeds in een krachtige herstelfase vanaf het dieptepunt bij 389,60. Ik acht de kans echter groot dat de eindfase van dit herstel is ingegaan waarbij op korte termijn een lagere top kan worden gezet.
Is de lagere top al gevormd bij de zone 510 – 513?
De AEX vormde gisteren een intraday-top bij 513,50 en testte daarmee de onderkant van een eerder gevormde brede neerwaartse gap. Ook werd hiermee de oude bekende zone van 510 – 511 getest. Er is echter een duidelijke slotkoers boven de 513 nodig om meer opwaartse ruimte vrij te maken richting de bovenkant van deze gap die rond de 528 is te vinden. Tijdens de eerdere vrije val van ongeveer 240 punten in een maand tijd werden in totaal een vijftal neerwaartse gaps gevormd waarbij de laatste gap werd geplaatst op de dag dat het dieptepunt van die vrije val werd gevormd. Deze ‘exhausting’ gap tesamen met het destijds gevormde omkeerpatroon zorgde voor een verwachte opwaartse herstelbeweging. Ook was er toen sprake van een extreme oversold conditie in de technische indicatoren en werd bijna mijn 2e neerwaartse koersdoel bij 380 getest.
Na deze vrije val was het dus tijd voor een herstelbeweging. We hebben in het verleden wel vaker een terugval gezien van rond de 35%, maar nooit in een dergelijk snel tempo van vier weken tijd. Ik had een paar weken geleden verwacht dat de AEX een top kon vormen rond de 483, maar de uitbraak hierboven zorgde voor meer potentieel richting de 510 – 513. Hiermee werd ook het 50%-Fibonacci retracementniveau van de eerdere vrije val precies teruggetest. Veel Europese indices, zoals de DAX en de STOXX Europe 600 noteren hier nog steeds ruim onder. Bij de DAX ligt dit niveau (50%) en de onderkant van de 3e gap rond de 11.100. Zodra we de definitieve contouren zien van een lagere top in het middellangetermijnbeeld ontstaat er weer veel neerwaartse potentie voor de komende maanden. Dit zou dan de 1e lagere top zijn na de eerdere top bij 632. Hiermee zouden ook de contouren zichtbaar worden van een minder steil dalend (en breed) trendkanaal.
Visie technische analyse:
| korte termijn | lange termijn | steunniveaus | weerstandniveaus |
| Short | Short | 505 / 491,50 / 482 – 483 / 477,10 | 510-511 / 513 / 516,50 / 528 |
Grafiek AEX-index op dagbasis
Bron: Reuters Metastock XVII, 14 april 2020, Zie ook onze uitleg van technische begrippen
Grote stijgende wig wordt geactiveerd bij een slotkoers onder de 505
Als we kijken naar het patroon van deze herstelbeweging dan zien we vanaf het dieptepunt bij 389,60 een steil stijgende wig. Bij een dergelijk patroon stijgen de bodems sneller dan de toppen. Dit zijn potentiele toppatronen waarbij de ruimte tussen de opgaande lijnen zeer beperkt is geworden. Deze patronen zien we momenteel in veel indices. De bovenkant van dit patroon ligt vandaag bij 516,50 en de belangrijke onderkant bij 505. Dagelijks wordt de ruimte tussen deze 2 opgaande lijnen kleiner. Een slotkoers boven de toppenlijn valt, zorgt voor meer opwaarts potentieel waarmee dan ook de belangrijke zone 510 – 513 wordt gebroken. Een structurele slotkoers onder de stijgende bodemlijn zou de start kunnen betekenen van de volgende neerwaartse beweging waarbij de kans groot is dat de 1e lagere top is gevormd in het middellangetermijnbeeld.
Een ander aspect in de laatste twee weken is de afstand van de koers in de AEX tot aan het 200-daags gemiddelde. Dit gemiddelde is al enige tijd dalend en ook werd een dead cross tussen het 50-daags en 200-daags gemiddelde bewerkstelligd. Echter zien we in een minder volatiele beurstijd dat zodra de afstand tussen het 200-daags gemiddelde en de koers van de AEX tussen de 10% en 15% ligt, de kans groot is op een tegenreactie. Deze afstand ten tijde van de vorming van de bodem was ongeveer 190 punten groot. Een zeer grote afstand waarbij de kans op een tegenreactie dus groot was. Inmiddels is deze afstand fors verkleind maar bedraagt nog steeds meer dan 10%. Het 200-daags gemiddelde ligt momenteel bij 568. Toch verwacht ik de vorming van een lagere top, zeker als we kijken naar de bewegingen in de technische indicatoren en de intermarktindicatoren (zoals goud, rente en olieprijs).
Na een eventuele slotkoers onder de bodemlijn van de stijgende wig, dient nog bevestiging te worden gegeven onder de meest recente bodem bij 491,50 waarna er in eerste instantie ruimte ontstaat richting de 465. Door de krachtige vrije val liggen de meeste weerstanden en steunniveaus relatief gezien ver uit elkaar. In het langere technische beeld acht ik de kans groot dat de AEX mijn 2e doel zal testen bij 380 en daarna richting de 340 kan voortzetten. Overigens is het opvallend dat tijdens de vrije val in zeer korte tijd ruim 50% werd gecorrigeerd van de voormalige en bijna 10 jaar durende bullmarkt. De huidige herstelbeweging is zeer fors maar normaal na een dergelijke vrije val. Wel zal het langer duren voordat de 380 op de borden kan komen doordat dit herstel boven het 38,2% retracementniveau is uitgekomen dat rond de 483 lag.
DJ Transport Index: Herstelbeweging blijft achter, meer neerwaartse druk verwacht
Een van de indices die vaak als voorloper wordt gezien, is de DJ Transport Index. De top in deze index van de voormalige stijgende langetermijntrend werd al in september 2018 geplaatst, waarna een lange consolidatiefase startte. Veel andere indices hebben eerder dit jaar nog hun top verder verhoogd, maar de DJ Transport Index niet. Eind 2018 viel deze index terug vanaf de top bij 11.600 naar een niveau van 8.630. Hierna werden meerdere lagere toppen gevormd rond de 11.200. Net als alle andere indices werd medio februari een vrije val gestart die zorgde voor een neerwaartse beweging vanaf de 11.200 tot een recent dieptepunt bij 6.480. Deze terugval was met ongeveer 42% ook groter dan in veel andere indices.
De hieropvolgende herstelbeweging bleef ook nog veel kleiner dan in veel andere indices. Hij testte in de afgelopen dagen ‘slechts’ het eerste (38,2%) Fibonacci-retracementniveau bij 8.350 en zet de onderkant van een grote stijgende wig ook onder druk. Een structurele doorbraak boven de 8.350 zorgt voor meer ruimte naar 8.950 waar het volgende Fibonacci niveau is te vinden evenals het snel dalende 50-daags gemiddelde. Ik verwacht echter ook in deze index op korte termijn de vorming van een lagere top waarna de neerwaartse druk op de belangrijke bodem bij 6.480 weer kan toenemen. Bovenliggend is alleen nog een belangrijk steunpunt te vinden bij 7.210 Tijdens de vrije val van enkele weken geleden ook de belangrijke bodem van begin 2016 bijna getest bij 6.400. Een verdere neerwaartse beweging richting de 5.600 (toppen van 2008, 2009 en 2011) acht ik zeker mogelijk in de rest van dit jaar en mogelijk zelfs nog lager.
Grafiek DJ Transport Index op dagbasis
Technische analyse maakt deel uit van de risicoanalyse van het ING Investment Office
Risicobarometer ING Investment Office
| Signaal | – | ||
| Macro-economie | – | Maatregelen om virusverspreiding te beperken hebben enorme economische impact | |
| Liquiditeit / rente | ++ | Centrale banken halen alles uit de kast en draaien de geldkraan vol open | |
| Waardering | =/+ | ‘Veilige’ beleggingen hooggewaardeerd, aandelen zijn goedkoper geworden | |
| Sentiment¹ | – | Beleggers lijken gevolgen voor economie en bedrijfswinsten te licht op te nemen | |
| Technische analyse² | – | Veel indices zijn bezig met de vorming van een lagere top | |
| Deze tabel wordt een keer per maand geüpdatet. Laatste wijziging 8 april 2020 | |||
1 Contra-indicator, zeer negatief sentiment kan beoordeeld worden als positief.
² Technische analyse (TA) is een manier om de koersontwikkeling op financiële markten te voorspellen en is één van de signalen die onze risicobarometer stuurt. Alle signalen (waaronder het TA-signaal) worden onafhankelijk van elkaar bepaald en opgeteld tot één (totaal) risicosignaal. Dit signaal is bepalend voor onze tactische assetallocatie.
| Disclaimer Deze beleggingsaanbeveling is opgesteld door Bas Heijink, technisch analyst, en is en uitgebracht en voor het eerst verspreid op woensdag 15 april 2020 om 13:08 door het ING Investment Office, onderdeel van ING Bank N.V. Voor het opstellen van deze beleggingsaanbeveling is gebruik gemaakt van de volgende wezenlijke informatiebronnen: BofA Securities, Goldman Sachs, Bloomberg, CreditSights, Standard & Poor’s, Moody’s, Fitch, ING FM, Citi, J.P. Morgan, Thomson Reuters Datastream, Sustainalytics, UBS en/of Reuters Metastock. Deze beleggingsaanbeveling is gebaseerd op de volgende waarderingsgrondslagen, methoden en aannames: koerswinstverhouding, koersboekwaardeverhouding en/of net asset value (NAV). Voor deze beleggingsaanbeveling zijn geen beschermde modellen gebruikt. Een beschrijving van het ING-beleid ten aanzien van informatiebarrières en belangenverstrengeling kunt u hier vinden. Tenzij anders vermeld, zal ING Bank N.V. de beleggingsaanbeveling niet actualiseren. Ontwikkelingen die zich na het opstellen van deze beleggingsaanbeveling hebben voorgedaan, kunnen van invloed zijn op de juistheid van de aannames waarop deze beleggingsaanbeveling is gebaseerd. Beleggingsaanbevelingen worden over het algemeen 2 tot 4 keer per jaar herzien. Deze beleggingsaanbeveling behelst geen individueel beleggingsadvies maar slechts een algemene aanbeveling waarop beleggers hun beleggingsbeslissingen mede kunnen baseren en vormt geen uitnodiging tot het aangaan van welke overeenkomst of verbintenis dan ook. Deze beleggingsaanbeveling is gebaseerd op aannames en vormt geen garantie voor een bepaalde ontwikkeling of resultaat. Aan deze beleggingsaanbeveling kunnen geen rechten worden ontleend. Beslissingen op basis van deze beleggingsaanbeveling zijn voor uw eigen rekening en risico. Noch ING Bank N.V. noch ING Groep N.V. noch enige andere rechtspersoon die tot de ING Groep behoort, aanvaardt aansprakelijkheid voor enige schade in welke mate dan ook die voortvloeit uit het gebruik van bovenstaande beleggingsaanbeveling of de daarin opgenomen informatie. Beleggen brengt risico’s en kosten met zich mee. U kunt uw inleg of een deel ervan verliezen. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. ING Bank N.V. is niet geregistreerd als broker-dealer en investment adviser zoals bedoeld in de Amerikaanse Securities Exchange Act van 1934, respectievelijk de Amerikaanse Investment Advisers Act van 1940, zoals van tijd tot tijd gewijzigd, en evenmin in de zin van andere toepasselijke wet- en regelgeving van de afzonderlijke staten van de Verenigde Staten van Amerika (hierna tezamen: ‘Amerikaanse beleggingswetgeving’). Deze beleggingsaanbeveling is niet gericht tot en niet bestemd voor ‘U.S. Persons’ in de zin van de Amerikaanse beleggingswetgeving. Kopieën hiervan mogen niet worden verzonden of worden meegebracht naar de Verenigde Staten van Amerika of worden verstrekt aan U.S. Persons. ING Bank N.V. is statutair gevestigd te Amsterdam, handelsregister nr. 33031431 Amsterdam en staat onder toezicht van Autoriteit Financiële Markten AFM. ING Bank N.V. is onderdeel van ING Groep N.V. Alle rechten voorbehouden. Deze beleggingsaanbeveling mag niet worden verveelvoudigd, gekopieerd, gepubliceerd, opgeslagen, aangepast of gebruikt in welke vorm dan ook, online of offline, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ING Bank N.V. ©2019 ING Bank N.V., Amsterdam. |
Meer weten over technische analyse?
Zie onze uitleg van technische begrippen.
