BERNARDS WEEKLY: En de winnaar is… De endorfine economie die glucose wordt
Deze vreemde titel verdient uitleg.
Ik heb ooit een boekje gelezen van de Oekraïense Professor Octavian Ksenzhek, waarin geld als virtuele energie wordt vergeleken met natuurkundige wetten. Dit is op zich geen obscure hoek van de wetenschap, want Nobelprijswinnaar (1970) Paul Samuelson deed dat al eerder. Deze manier van kijken naar de economie kan namelijk interessante inzichten geven. Ksenzhek bijvoorbeeld deelde de economie in twee delen: eerst de glucose- economie, die bijdraagt aan het in stand houden van ons leven, dus van de landbouwsector tot supermarkt en vrachtvervoerder en infrastructuur tot de medische sector, die ten dienste staat van het leveren van onze glucose of het ons in leven houden. Daarnaast heb je de endorfine-economie, die alles bevat, wat niet essentieel is om te blijven leven. Eenvoudige voorbeelden hiervan zijn de voetbalindustrie, gamingindustrie of de toerisme-industrie. Het moge duidelijk zijn dat glucose staat voor basisbehoeften en endorfine voor alle extra’s als geluksgevoel, gemak, ontzorging en vermaak. In vroeger tijden, vooral alles langer dan 150 jaar geleden, bestond de economie voor 80% uit glucose-economie en 20% uit endorfine-economie. Vandaag de dag is dit precies andersom en is de glucose-economie een fractie van de endorfine-economie geworden.
Wat echter verschuift is de definitie van de basisbehoefte. Tot 150 jaar geleden was men tevreden met eenvoudig eten, een dak boven het hoofd en een warm bed. Tegenwoordig is dat niet meer voldoende en zijn er vele zaken, die tot basisbehoefte zijn verworden. Denk aan schoon stromend water, riolering en elektriciteit, maar inmiddels ook aan persoonlijk vervoer (zoals de auto), drie vakanties per jaar en van recenter datum, internet en de smartphone. Hoewel er nog wat mensen sputteren en weigeren zo’n apparaat te gebruiken, is het in tien jaar tijd gegroeid van belachelijk gadget naar een onmisbaar deel in ons huidige bestaan. De gemiddelde mens kan niet meer leven zonder een smartphone. Daarmee is het van niet-essentiële endorfine, essentiële glucose geworden.
Waarom dit rare verhaal? Industrieën of bedrijven met producten of diensten, die zich kunnen omzetten van ‘nice to have naar need to have’, van endorfine naar glucose, zijn de winnaars van de toekomst. Apple is hier natuurlijk het beste voorbeeld van.
Het kan ook andersom gaan. De tabaksindustrie, ooit letterlijk onderdeel van de genotsindustrie, is mede dankzij de verslavende ingrediënten, een basisbehoefte geworden van miljarden mensen. Echter, omdat voortschrijdend inzicht wijst op de schadelijkheid van tabak, en inmiddels ook suiker, dierlijk vet en alcohol, staan deze industrieën onder druk en wordt hen de glucosestatus afgenomen. Dit geld overigens ook voor zaken die niet worden genuttigd, zoals vervuilende brandstoffen, pesticiden en alles wat niet duurzaam bijdraagt aan een goed leven, nu en voor de toekomst.
Dat is ook de reden, waarom duurzame ondernemingen in het huidige tijdsgewricht goede kansen maken om ‘winnaars’ van de toekomst te worden. Denk daarbij aan Philips, dat zich tot leverancier van medische apparatuur heeft omgevormd, maar ook werkt aan ‘smart homes’ en natuurlijk ASML dat machines levert voor de steeds meer gebruikte en overal aanwezige computerchips. Denk ook aan DSM en bijvoorbeeld Siemens.
Belangrijker is echter om te bepalen hoe de toekomst eruit gaat zien en welke sectoren of bedrijven van endorfine-naar glucosestatus gepromoveerd gaan worden. Als 15 jaar geleden bekend zou worden dat smartphones onmisbaar zouden worden in het leven van vrijwel elk mens, dan zouden de meeste mensen investeren in Nokia of Blackberry. Dat waren de verkeerde paarden, zoals we nu weten. Dus ook al weten we dat we straks zelfrijdende auto’s hebben, dat robots onze quinoapizza’s bakken en serveren, een drone mijn boodschappen in mijn externe koelkast plaatst en transcendente moleculaire DNA-herstructurering (als in; ‘Beam me up Scotty’ van Startrek) mij in een oogwenk naar de Maldiven, dat met Hollandsche techniek opgehoogde eilandstaatje, kan verplaatsen, dan nog weten we niet welke bedrijven daarvoor gaan zorgen.
Om het bij de zelfrijdende auto’s te houden, zou je tot voor kort wellicht Tesla hebben uitverkoren als winnaar. Hoewel ik daar al eerder kritisch op was, blijkt Tesla nu problemen op te stapelen als het gaat om fysieke productie en levering van de auto’s. Dit geeft concurrenten als BMW en Toyota de tijd om de achterstand in te halen. Uiteindelijk gaat het erom, wie de techniek van het automatisch rijden, als eerste op consumentenschaal kan brengen. Zou dat dan toch Alphabet zijn, moederbedrijf van Google, die met Waymo, als eerste een auto heeft gemaakt, waarin de mens geen stuur meer in de hand heeft, maar achterin zit? Zie via deze link hoe het werkt.
Alphabet is daarnaast met Nest, een sprekende huiscomputer, een voorloper in de ‘smart home’ ontwikkeling. Leuk allemaal, maar dan weten we nog steeds niet wie de nieuwe winnaars zijn. Misschien moeten we de oude sciencefiction films maar eens uit de mottenballen halen om daarachter te komen.
Goed weekend,
Bernard
Week 45
Zelfrijdende auto zonder bestuurder in de maak
Waymo, een zusterbedrijf van Google, gaat in de Amerikaanse stad Phoenix proeven doen met zelfrijdende auto’s zonder bestuurder. Dat betekent dat er niemand is die kan ingrijpen. De internetgigant doet al sinds 2009 tests met zelfrijdende auto’s en Waymo beschouwt de nieuwe proef als een grote stap. Het is het eerste bedrijf dat een vloot zelfrijdende auto’s autonoom op de openbare weg laat rijden, zo is bekendgemaakt op de techconferentie Web Summit in Lissabon. De auto’s worden getest door inwoners van Phoenix. Zij kunnen via een speciale app de auto oproepen en zolang als ze willen gebruiken. Het bedrijf heeft voor de test een specifiek gedeelte van Phoenix uitgekozen: Chandler. De wegen en het verkeer hier zijn overzichtelijker dan in andere grote steden als New York, schrijft techsite Recode. Het plan is dat deze auto’s later ook in andere steden gaan rijden. Er is veel concurrentie op het gebied van zelfrijdende auto’s. Zo goed als elke autofabrikant is hiermee bezig, evenals techspelers als Apple en chipmaker Nvidia. Ook taxidienst Uber test het gebruik van zelfrijdende auto’s. Ze hopen allemaal dat ze een zelfrijdende auto op de markt brengen die een commercieel succes wordt.
Elektrisch Opel moet in 2020 winstgevend zijn
Opel en Vauxhall gaan zich vooral op elektrische en hybride auto’s richten. De auto’s van het bedrijf moeten op meer markten worden verkocht en er moet meer technologie gedeeld worden met moederbedrijf PSA Peugeot Citroën. Dat komt naar voren uit een donderdag gepubliceerd toekomstplan voor de onderneming. Verder moet Opel groeien op de markt voor kleine bedrijfswagens. De Duitse automaker moet dan over drie jaar alweer winstgevend zijn. Opel moet een Europese leider worden voor auto’s met lage CO2-uitstoot. Dat gaan de Duitsers doen, door hun voertuigen op minder verschillende bodemgroepen te baseren en met minder motoren aan te bieden. Die technologieën worden gedeeld met het Franse moederbedrijf, de maker van Peugeot, Citroën en DS.
Corsa
In 2024 moet ieder Opel-voertuig een elektrische of hybride versie hebben. In 2020 zijn dat er al vier. Zo komt de nieuwe Corsa als volledig elektrische auto op de markt. Opel heeft met de Ampera e nu al een elektrische auto op de markt. In de plannen voor Opel is ook een beter gebruik van de fabrieken van de Duitsers opgenomen. In combinatie met kostenbesparingen elders moet dat ervoor zorgen dat de Duitse automaker bij een jaarlijkse verkoop van 800.000 voertuigen al geen verlies meer lijden. De plannen voor Opel lijken op de herstructureringsplannen die de Franse automaker zelf uitvoerde. Topman Carlos Tavares richtte zich daarbij op de meest winstgevende modellen en elimineerde overbodige kosten. PSA Peugeot Citroën kocht Opel in maart voor zo’n 2,2 miljard euro van General Motors. De Fransen willen met de aankoop een tegenwicht voor Volkswagen vormen. Het bedrijf herhaalde nog maar eens zich aan de bestaande cao-afspraken van Opel te willen houden. Daardoor vallen er zeker tot eind volgend jaar geen gedwongen ontslagen.
China zet deur voor investeerders wijder open
China wil de regels voor investeerders in de financiële sector versoepelen. Buitenlandse partijen mogen in de nieuwe plannen een meerderheidsbelang houden van 51 procent in joint-ventures gericht op de aandelenhandel. Dat was eerder 49 procent. Ook worden regelingen voor het eigendomsrecht voor Chinese banken, verzekeraars en vermogensbeheerders geschrapt.
De nieuwe regels die vrijdag aangekondigd werden, zullen investeerders een ongekende ingang geven tot de op één na grootste economie van de wereld. Volgens kenners wordt de aanpassing ook enigszins gezien als een overwinning van de Amerikaanse president Donald Trump. Die drong tijdens zijn bezoek aan China aan op het verbeteren van de toegang tot de Chinese markt.
Boskalis houdt vast aan winstverwachting
Baggeraar en maritiem dienstverlener Boskalis houdt vast aan zijn winstverwachting voor heel 2017. Dat meldde de onderneming vrijdag in een tussentijds handelsbericht over het derde kwartaal, waarin verder geen concrete winst- en omzetcijfers werden gemeld. Afgezien van reorganisatielasten van 15 miljoen euro voorziet Boskalis dat de winst in de tweede helft van dit jaar vergelijkbaar zal zijn aan het nettoresultaat van 75 miljoen euro in de eerste zes maanden van dit jaar. Boskalis liet ook weten dat de omzet in het derde kwartaal licht is gestegen vergeleken met de voorgaande kwartalen. Ten opzichte van een jaar geleden kwamen de resultaten zoals verwacht op een aanzienlijk lager niveau uit. Boskalis heeft te kampen met moeilijke marktomstandigheden in de offshore olie- en gassector, waardoor het werkaanbod laag is en er druk staat op de bezetting en marges. De orderportefeuille ging ten opzichte van eind juni met 4 procent omlaag tot 3,1 miljard euro. In het afgelopen kwartaal werd voor een half miljard euro aan werk aangenomen. Volgens Boskalis was het bij de bagger- en infra-activiteiten in het derde kwartaal drukker dan in de eerste jaarhelft. Bij de offshore-energiewerkzaamheden gingen de resultaten omlaag door de slechte marktcondities. Bij de sleep- en bergingsdiensten trok de omzet aan na een zeer rustig eerste halfjaar, aldus het bedrijf.
OESO: stabiele groei eurozone voorzien
De eurozone zal de komende tijd naar verwachting stabiele economische groei laten zien. Dat voorspelt de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO). De belangrijkste economische indicatoren in de eurolanden tonen volgens de denktank een stabiel groeimomentum. Ook voor de Verenigde Staten, Canada, India, Rusland en Japan zal het groeitempo onveranderd blijven In Brazilië zal de groei naar verwachting juist wat aantrekken, net in als de industriële sector in China.
Chinese megaorder voor Boeing
Het Chinese staatsbedrijf China Aviation Supplies Holding heeft een order geplaatst bij vliegtuigbouwer Boeing voor driehonderd toestellen ter waarde van meer dan 37 miljard dollar. Het gaat om 260 vliegtuigen van het type 737 en 40 787 Dreamliners en 777’s. Bij dergelijk grote orders worden doorgaans kortingen gegeven. De bestelling komt na een bezoek van de Amerikaanse president Donald Trump aan zijn Chinese collega Xi Jinping in Peking. China is hard bezig nieuwe vliegtuigen aan te schaffen om zo aan de groeiende vraag naar luchtvervoer in het land te voldoen. In juli werd nog bekend dat China een order had geplaatst bij het Europese Airbus voor 140 vliegtuigen met een waarde van 22 miljard dollar, na een ontmoeting van Xi met bondskanselier Angela Merkel in Berlijn.
Arcadis betrokken bij dijkversteviging in VS
Arcadis heeft een klus voor in totaal 40 miljoen dollar binnengesleept in de Verenigde Staten. Het advies- en ingenieursbureau gaat samen met partner CH2M de zeewering bij de stad San Francisco onder de loep nemen en verstevigen, zo laat de onderneming weten.
Doel is om de zeewering beter bestand te maken tegen aardbevingen en om overstromingen door klimaatverandering tegen te gaan. De dijk is zo’n vijf kilometer lang en beschermt het hart van de stad.
Apple bereikt beursmijlpaal van 900 miljard
Apple is voor het eerst op de beurs meer dan 900 miljard dollar waard. De iPhonemaker bereikte de mijlpaal onlangs al tussentijds eventjes op de beurs, maar het technologiebedrijf wist die waarde toen nog niet tot de slotbel vast te houden. Het aandeel Apple werd op de beurs van New York woensdag 0,8 procent meer waard op 176,24 dollar per aandeel. Daarmee is het bedrijf in totaal zo’n 905 miljard dollar waard. Apple profiteert van de interesse in zijn nieuwste iPhones. Daarnaast werden de resultaten van het bedrijf laatst goed ontvangen door beleggers, die zagen dat het concern bijna 270 miljard dollar cash achter de hand houdt.
De week vooruit: welke invloedrijke cijfers worden de komende week gepubliceerd?
