BERNARDS WEEKLY: Banken doen niet in Wisdom of Crowds

Ralph Hamers de CEO van ING zei laatst in een interview met het FD, dat fintech bedrijven ING niet bedreigen, maar wel de bestaande internetgiganten als Amazon en Tencent. De CEO van Neerlands grootste bank heeft een voorliefde voor digitalisering en zet terecht in op deze ontwikkeling. Er wordt hoog opgegeven van fintech bedrijven, die een bedreiging zouden zijn (ik ben wel vaker kritisch op hypes) omdat het nieuw en spannend is en ze de stoffige (en ook wel gehate) banken zou kunnen voorbijstreven. Het volk dat de ketens afwerpt en de elite een kopje kleiner maakt. Een prachtig verhaal.

Een bank is naast een betaalbedrijf, vooral een intermediair van geld, het kredietbedrijf. Dit type bedrijf is de kern van de winstgevendheid van een bank en behelst miljoenen contracten en kennis van leningnemers en het bijbehorende risicomanagement. Dit specialisme is in vele jaren opgebouwd en is niet eenvoudig door Big Data of Wisdom of Crowds te vervangen. Vandaar dat banken nog vele jaren door kunnen gaan met hun rentemanagement activiteiten. Intussen gaat bijvoorbeeld ING door met deze kennis uit te breiden met een start-up als Cabbage, die sneller en mogelijk ook beter het toekomstige kredietrisico van MKB-ers kan inschatten. Nieuwe kennis voortbouwen op bestaande.

Peer-to-peer lending platforms, het democratische feest van directe en kleinschalige lening, zou een bedreiging hebben moeten vormen voor de banken. Iedereen met 1000 euro over, kan deelnemen in een lening aan het leuke nieuwe koffiebarretje van die leuk jongens op de hoek. Goede screening vooraf en crowdfunding, zou dit een succesvolle werkwijze moeten maken. De winst die normaal naar een bank zou gaan, wordt nu tussen geldgever en -lener verdeeld.

Echter, de wijsheid van de massa is in mijn bescheiden mening een illusie. Iedereen die The Life of Brian van Monty Python heeft gezien (zie foto boven), begrijpt wat ik bedoel. De mens is een kuddedier met de illusie van onafhankelijkheid. De geschiedenis is vol van dit soort voorbeelden. Een individu kan slecht bepalen of iets een goede lening is of niet en is makkelijk te beïnvloeden. Niet voor niets zijn het de gedragseconomen die de laatste jaren de Nobelprijzen winnen, zoals dit jaar Richard Thaler, de man achter het boek Nudge (zeer aan te raden). In het VK, waar p-to-p lending al verder ontwikkeld is, komen de eerste verhalen van grote afschrijvingen en is de Britse AFM, de FCA, bezig aan een onderzoek om regelgeving te introduceren en om consumenten te beschermen voor verdere verliezen.

Niet zo raar, want je kunt erop wachten dat het aantal leningen dat in default raakt (de koffie verkocht toch niet zo goed als gehoopt) de komende jaren sterk toeneemt. Een bankbalans en risico’s managen is echt een vak. Als een bank je geen geld leent, en zo’n platform wel dan moet je je afvragen of dat wel goed gaat. Natuurlijk kan het in veel gevallen wel goed gaan, maar er is een verschil tussen veel en te weinig. Amerikaanse p-to-p lenders zeggen dat er een defaultpercentage (niet terugbetalers) van ca. 5% is.  Je hebt dus een kans van 1 op 20 dat je je geld niet terugkrijgt! Als ABN AMRO dat zou overkomen, zouden er op een leningportefeuille van ca. EUR 300 mrd verliezen van ca. EUR 15 mrd moeten worden afgeschreven.  ABN AMRO zou direct failliet zijn!

De stoffige ouderwetse banken hebben dus nog wel een tijdje een voorsprong en kunnen vanuit dit perspectief rustig doorgaan. Het is nog lang niet gedaan met die oude mastodonten. Met een gemiddeld dividendrendement van 4,0% op de MSCI Europe Financials index en winstgroei in het vooruitzicht zijn de banken een prima belegging. En dat terwijl de Europese Junk Bonds (obligaties van lage kredietkwaliteit) door het opkoopbeleid van de ECB een rendement van 2% naderen. Ik zou het wel weten.

Goed weekend,

Bernard

Week  44

‘Grootste dreiging voor banken komt van Amazon’

De grootste dreiging voor de bankenwereld komt niet van start-ups, maar van grote techplatforms als Google, Apple en Amazon. Dat stelt topman Ralph Hamers van ING, aldus het Financieele Dagblad. ,,Als die grote platforms kiezen voor de bankenwereld, kunnen ze enorm veel doen. Ze kunnen alles kopen, ze hebben zulke grote reserves. Het zou me niets verbazen als het een keer gaat gebeuren”, aldus de bestuurder volgens de krant in de marge van het fintech-congres Money 20/20 in Las Vegas. Google en Apple zijn relatief terughoudend, vindt Hamers. ,,Amazon toont de meeste durf en gaat buiten zijn eigen paden, met aanpalende diensten. Maar we moeten zeker niet alleen naar het Westen kijken. In China hebben techplatforms Alibaba en TenCent al een bankvergunning en ze leveren ook alle bankdiensten”, aldus Hamers.

Minder winst bij Franse bank Société Générale

De Franse bank Société Générale (SocGen) heeft afgelopen kwartaal goed verdiend aan de dienstverlening aan consumenten en bedrijven, terwijl de inkomsten uit de handel in bijvoorbeeld aandelen en schuldpapier onder druk stonden. Per saldo resulteerde dat in een lagere winst dan een jaar eerder. Onder de streep hield SocGen in het derde kwartaal 932 miljoen euro over, ruim 15 procent minder dan een jaar eerder. De nettobaten vielen met krap 6 miljard euro 0,9 procent lager uit. De bank hoefde minder geld opzij te zetten om risico’s op wanbetaling af te dekken, maar trof wel een extra voorziening van 300 miljoen euro voor juridische geschillen.

Trump benoemt Powell tot voorzitter Fed

Jerome Powell wordt de nieuwe voorzitter van de Federal Reserve, de koepel van centrale banken in de Verenigde Staten. President Donald Trump heeft dat officieel bekendgemaakt. Powells benoeming moet nog wel door de Senaat worden goedgekeurd. Powells naam zong al enige tijd rond als de beoogde opvolger van de huidige Fed-preses Janet Yellen, wier in februari aflopende termijn niet wordt verlengd. De als pragmatisch bekendstaande Powell werd in 2012 door Trumps voorganger Barack Obama al aangesteld als bestuurder bij de Fed.

Arbeidsproductiviteit VS stijgt verder

De arbeidsproductiviteit in de Verenigde Staten, exclusief de landbouwsector, is in het derde kwartaal van het jaar met 3 procent gestegen. Dat blijkt uit een nieuwe raming van het Amerikaanse ministerie van Arbeid. Economen rekenden in doorsnee op een stijging van 2,6 procent, na een toename met 1,5 procent in het tweede kwartaal.

Bank of England verhoogt rente

De Britse centrale bank heeft voor het eerst in ruim tien jaar de rente verhoogd. Het belangrijkste rentetarief ging van het historisch lage niveau van 0,25 procent naar 0,5 procent.

Groei industrie eurozone neemt toe

De industrie in de eurozone is in oktober sterker gegroeid dan een maand eerder. Dat meldde onderzoeksbureau Markit op basis van definitieve cijfers. De inkoopmanagersindex, die de bedrijvigheid weerspiegelt, klom naar een stand van 58,5, van 58,1 in september. Dat is het hoogste punt sinds februari 2011. Een niveau van 50 of meer duidt op groei. Bij een voorlopige raming werd een stand gemeld van 58,6. Economen hadden gemiddeld verwacht dat deze stand gehandhaafd zou worden.

Inflatie Duitsland zwakt wat af

De inflatie in Duitsland is in oktober gedaald tot 1,6 procent op jaarbasis. Dat meldde het Duitse federale statistiekbureau op basis van gegevens uit zes deelstaten. In september bedroeg de geldontwaarding in Europa’s grootste economie 1,8 procent op jaarbasis. Economen hadden voor oktober gemiddeld op een inflatie van 1,7 procent gerekend.

De week vooruit: welke invloedrijke cijfers worden de komende week gepubliceerd?