Belasting betalen als belegger? Uitleg en tips!
Als belegger wilt u natuurlijk rendement behalen. Helaas zal ook de belastingdienst een stukje van de taart willen. Maar hoe zit het met beleggen en belasting betalen? In dit artikel leg ik het u graag uit, zodat u weet hoe het in zijn werk gaat.
Belastingsysteem in Nederland
Nederland kent een belastingsysteem waarbij u belasting betaalt op basis van uw vermogen. Die heffing vindt plaats door een zogeheten vermogensrendementsheffing. Vermogen betreft spaargeld, aandelen maar bijvoorbeeld ook een tweede woning. Als belegger zijn het natuurlijk aandelen en andere effecten met waarde in het economisch verkeer die van belang zijn.
Vermogensrendementsheffing
In beginsel betekent de vermogensrendementsheffing dat het rendement op uw vermogen belast wordt. Als het rendement op uw vermogen wordt belast, dan denkt u natuurlijk het volgende:
“Als ik in een jaar voor 10.000 euro aandelen koop, en deze vervolgens later verkoop voor 15.000 euro, dan is het de 5.000 euro transactiewinst waarover belasting moet worden betaald.”
Dat is echter niet het geval. Het rendement op vermogen wordt ‘forfaitair’ vastgesteld.
Forfaitair rendement
In plaats van uw werkelijke rendement te belasten betaalt u belasting over een forfaitair rendement. Forfaitair rendement betekent dat er vaste, vooraf bepaalde percentages zijn vastgelegd door de wetgever die het rendement op vermogen bepalen. De wijze van het bepalen van het rendement ten behoeve van de vermogensrendementsheffing is dus geheel fictief.
De wetgever heeft op basis van historisch gemiddeld behaalde rendementen verschillende percentages vastgelegd. Afhankelijk van de hoogte van uw vermogen wordt het rendement bepaald aan de hand van die percentages. Concreet betekent dit dat u aan de hand van een tabel met percentages kunt aflezen hoe u uw rendement dient te bepalen.
Het maakt dus niet uit of u in een bepaald jaar 35% winst heeft behaald op de beurs of 35% verlies heeft gemaakt. Op basis van de omvang van uw vermogen op 1 januari wordt er door middel van een fictief rendement een bepaald bedrag aan rendement vastgesteld. Dit bedrag noemt men ook wel het ‘voordeel uit sparen en beleggen’. Vervolgens wordt er belasting geheven over dat bedrag aan fictief rendement.
Zo werkt het
Aan de hand van enkele stappen zal ik uitleggen hoe de belastingheffing in box 3 in zijn werk gaat. Ik beperk mij tot de basis om het zo duidelijk mogelijk uit te kunnen leggen. Voor meer gedetailleerde info kunt u de website van de belastingdienst gebruiken. Ik zal een aantal handige links toevoegen aan het einde van dit artikel.
Stap 1: Rendementsgrondslag
Op de peildatum van een kalenderjaar (1 januari) heeft u een bepaalde waarde aan bezittingen, zoals spaargeld en aandelen. Daarnaast zijn er bepaalde schulden die in aftrek mogen worden gebracht. De waarde van uw bezittingen verminderd met de waarde van die schulden is uw rendementsgrondslag.
Stap 2: Heffingsvrije vermogen
De wetgever meent echter dat niet al het vermogen van een persoon belast moet worden met belasting. Daarom is een gedeelte van die rendementsgrondslag aangemerkt als het heffingsvrije vermogen. Dit wordt in mindering gebracht op de rendementsgrondslag.
Stap 3: Grondslag sparen en beleggen
De rendementsgrondslag wordt verminderd met dit heffingsvrije vermogen. Wat overblijft is dan de zogeheten grondslag sparen en beleggen.
Stap 4: Forfaitair rendement
De fictieve rendementspercentages worden gebruikt om op basis van uw grondslag sparen en beleggen uw forfaitair rendement te bepalen. Zie de tabel hieronder ter illustratie.
Let op: dit zijn de percentages voor 2020 (bron: Fiscale Informatie 2020)
Er wordt gewerkt met drie schijven. Iedere schijf heeft andere percentages, afhankelijk van de omvang van het vermogen. Een kleine toelichting:
- Schijf 1 = 0,06% over 67% van het bedrag en 5,33% over 33% van het bedrag.
- Schijf 2 = 0,06% over 21% van het bedrag en 5,33% over 79% van het bedrag.
- Schijf 3 = 5,33% over het gehele bedrag.
Uw fictieve rendement wordt dus hoger geacht naarmate uw vermogen hoger is. U berekent het gehele bedrag aan forfaitair rendement door de bedragen in alle drie de schijven bij elkaar op te tellen.
Stap 5: Voordeel uit sparen en beleggen
Het bedrag dat voortvloeit uit bovenstaande berekening noemt men het voordeel uit sparen en beleggen. Dit bedrag wordt u geacht aan rendement te hebben behaald.
Stap 6: Belastbaar inkomen uit sparen en beleggen
Voordat er belasting wordt geheven over dat voordeel uit sparen en beleggen mag men de persoonsgebonden aftrek (voor zover van toepassing) nog aftrekken van het voordeel uit sparen en beleggen. Wat dan overblijft is het belastbaar inkomen uit sparen en beleggen.
Stap 7: De belasting
Dan volgt de laatste stap, de heffing van de belasting. U betaalt voor 2020 een tarief van 30% aan belasting. Let op: dit wordt geheven over het belastbaar inkomen uit sparen en beleggen, het bedrag dat onder stap 6 overblijft.
Een voorbeeld
Laten we aan de hand van een voorbeeldsituatie de belastingheffing toepassen. De belastingdienst heeft op haar website enkele voorbeelden. Hieronder een berekening:
Voorbeeld 1: alleenstaande met €150.000 euro aan spaargeld
U bent alleenstaand en hebt € 150.000 spaargeld. U hebt geen schulden. Uw grondslag sparen en beleggen is dan € 150.000 – € 30.846 heffingsvrij vermogen = € 119.154.
Het voordeel wordt berekend aan de hand van de schijven in box 3. Volgens de Tabel berekening voordeel uit vermogen over 2020, valt € 72.797 in de 1e schijf en € 46.357 in de 2e schijf. Het voordeel in box 3 is in totaal € 3.241. U betaalt over dit voordeel 30% belasting = € 972.
Op de website van de belastingdienst vindt u nog enkele andere voorbeelden hoe de berekening in zijn werk gaat.
Tips en opmerkingen
De belastingwetgeving is complexe materie, en als particulier is het verstandig om de website van de belastingdienst te gebruiken. Voor concrete vragen of voor belastingadvies dat is toegespitst op uw persoonlijke financiële situatie doet u er overigens verstandig aan om een fiscalist in te schakelen. Zo voorkomt u misverstanden en kan er worden gezorgd voor een optimale belastingbesparing. Natuurlijk hoop ik dat u aan de hand van de uitleg en het voorbeeld hierboven nu wel een goed inzicht heeft in de basiswerking van de belastingheffing in box 3. Tot slot nog enkele tips en opmerkingen voor de belastingheffing ten aanzien van sparen en beleggen. Ook heb ik enkele handige links toegevoegd die u kunt gebruiken om e.e.a. na te lezen.
Persoonsgebonden aftrek (PGA)
Men mag de zogeheten persoonsgebonden aftrek verrekenen bij de belastingaangifte. Voor zover dit niet kan worden verrekend in box 1 mag het in mindering worden gebracht op het belastbaar inkomen uit sparen en beleggen. Dit resulteert in minder te betalen belasting.
Onder de persoonsgebonden aftrek vallen bijvoorbeeld uitgaven voor specifieke zorgkosten, studiekosten en scholingsuitgaven, giften en bepaalde leningen. Maak hier dus gebruik van. Persoonsgebonden aftrek (belastingdienst.nl)
Vrijstellingen
Er zijn bepaalde vrijstellingen van toepassing. Dit betekent dat bepaalde bezittingen niet in aanmerkingen worden genomen bij de berekening van uw rendementsgrondslag. U kunt dan denken aan bepaalde onroerende zaken, voorwerpen van kunst en wetenschap, kapitaalsuitkeringen zoals levensverzekeringen of lijfrenten en ook contant geld tot een aantal honderd euro is vrijgesteld. Daarnaast zijn ook groene beleggingen in bepaalde groene fondsen vrijgesteld. Raadpleeg de vrijstellingen om te zien of er voor u een vrijstelling geldt. Vrijstellingen (belastingdienst.nl)
Fiscaal Partner
Indien u een fiscaal partner heeft kunt u bepaalde rendementsgrondslagen ‘verdelen’ tussen uw beiden. Daarnaast kunt u het heffingsvrije vermogen tweemaal toepassen. Door dit te doen kunt u wellicht voor een gunstigere belastingheffing zorgen. Fiscaal partnerschap (belastingdienst.nl)
Handige links
Hieronder een aantal handige links wat betreft de belastingheffing in box 3.
Fiscale informatie inkomstenbelasting 2020 (handboek)
