AEX test neklijn bij 543,60

De neerwaartse druk nam in de afgelopen week steeds verder toe. Voor een verdere verzwakking moet de AEX echter onder de 543,60 sluiten. Hier ligt niet alleen de recente bodem maar ook de neklijn van een toppatroon.  

Als we de grafieken van veel indices naast elkaar leggen, zien we in de meeste indices grote hoofd-schouderpatronen. Deze patronen zijn sinds medio maart in ontwikkeling. Ook werden in bijna al deze indices eind vorige week de neklijnen van deze patronen onder druk gezet. Het patroon wordt echter pas geactiveerd met een structurele slotkoers onder de neklijn, bij de AEX is deze neklijn bij 543,60 te vinden. Afgelopen vrijdag vond de eerste speldenprik plaats met een intraday-dieptepunt bij 543. Uiteindelijk wist de AEX richting het slot te herstellen en sloot net boven de 547. Een activering van dit patroon zou een klassiek topvormingsproces afronden over de afgelopen maanden. Een van de krachtigste herstelbewegingen die eind vorig jaar vanaf de bodem bij 472,20 startte werd namelijk al in de eerste handelsdagen van de maand mei afgebroken. Hierbij werd de vanaf de 472,20 stijgende bodemlijn neerwaarts gebroken. Deze bodemlijn maakte daarbij deel uit van een grote stijgende wig. Bij een dergelijk patroon stijgen de bodems sneller dan de toppen. Ook zagen we sinds februari al duidelijke negatieve divergentie in zowel de RSI als de MACD. Dit betekent dat deze indicatoren in de afgelopen maanden gelijke danwel lagere toppen maakten terwijl de AEX zelf nog hogere toppen vormde. Verder testte de AEX de zeer belangrijke drievoudige toppenzone van de 1e helft van 2018. Destijds werd in de zone 574 – 577 een drievoudige toppenzone gevormd die telkens gepaard ging met een groot toppatroon in de maandgrafiek. Er is nu een viervoudige toppenzone gevormd in de zone 572 – 577. Pas een structureel slot daarboven zou een verbetering opleveren in het langeretermijnbeeld.

Grafiek AEX-index op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 24 mei 2019

Klassieke omkeer in de maand mei waarna de neerwaartse weg werd ingeslagen
Een ander klassiek en contrair signaal was de steeds verder oplopende euforie onder beleggers en analisten. De zeer krachtige herstelbeweging in de eerste vier maanden van dit jaar zorgde voor een enorme toename van deze euforie die doet denken aan de euforie in 2017 en begin 2018. Dit signaal geeft niet aan waar een draaipunt komt te liggen, maar wel een enorme toename van het risico in de markt. Met al deze klassieke signalen werd begin mei het draaipunt in de AEX bereikt en is de neerwaartse weg ingeslagen. Het laatste bevestigende signaal zou de afronding zijn van de ontstane hoofd-schouderpatronen in de komende tijd. Voor de AEX betekent dit een neerwaartse doorbraak onder de neklijn van 543,60 op slotbasis. Vanuit dit patroon zou dan een koersdoel voor de komende tijd zijn te berekenen dat rond de 515 ligt. Vanuit het neerwaarts gebroken stijgende wigpatroon begin mei is overigens een doel te berekenen van 529,70, het dieptepunt van begin maart. De huidige terugval tot op heden van precies 5% is de eerste (nog kleine) correctie van 2019. Ik acht de kans groot dat deze correctieve beweging in de komende tijd verder zal doorzetten naar aanzienlijk lagere niveaus. Ondanks de zeer krachtige herstelbeweging in de eerste maanden van 2019, maakt deze beweging nog steeds deel uit van een zeer groot topvormingsproces in de AEX. Dit proces werd begin 2018 gestart waarna een zeer belangrijke doorbraak in het laatste kwartaal van 2018 optrad. Toen werd namelijk de bijna 10 jaar durende bullmarkt sinds begin 2009 afgebroken onder de zeer lange stijgende bodemlijn op de logaritmische maandgrafiek. Indices als de Xetra DAX en de STOXX Europe 600 braken deze bullmarkt steunlijnen al in een eerder stadium. De kracht van deze herstelbeweging en de daarbij behorende euforie zagen we ook aan het aantal terugvallen in deze periode. Kijkend naar de eerste 4 maanden van dit jaar zagen we alleen in maart een tweetal kleine tegenreacties. Deze tegenreacties bleven toen beperkt tot minder dan 3% per keer. Daardoor is de nog steeds kleine terugval tot op heden sinds begin deze maand van 5% de grootste terugval van dit jaar. Waar liggen de belangrijkste punten voor de komende tijd? Aan de onderkant ligt de neklijn van het grote toppatroon bij 543,60. Daaronder kan een krachtige en snelle neerwaartse vervolgbeweging worden ingezet, een volgende neerwaartse fase. Daaronder liggen nog steunpunten 538,70 en het neerwaarts gedraaide 200-daags gemiddelde van 533,90. Het eerste doel in het kortetermijnbeeld ligt bij de maartbodem van 529,70. Maar een verdere neerwaartse beweging in de komende periode acht ik realistisch. Aan de bovenkant ligt de eerste weerstand bij de nieuwe dalende toppenlijn sinds begin mei van nu 553,40. Deze dalende toppenlijn is echter nog prematuur en is te steil om houdbaar te blijven. Overige belangrijke niveaus zijn te vinden bij het 50-daags gemiddelde van 556,30 en de 1e lagere top bij 559. Deze lagere top was overigens een klassieke terugtest naar een voormalige bodem in april bij 558,90. De neerwaartse weg is kortom weer ingeslagen en ik acht de kans groot dat deze in de komende tijd verder zal worden vervolgd. Voor de komende week moeten we bezien of de AEX, net als andere indices, structureel onder de neklijn van grote hoofd-schouderpatronen kan breken.

Visie technische analyse:

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)