AEX nu omkeren

We zagen gisteren de krachtigste opwaartse beweging van dit jaar. Met een forse opwaartse gap testte hij direct de belangrijke toppenzone van de afgelopen 2 maanden. Ik verwacht nu echter wel een neerwaartse omkeer.

De AEX brak gisteren zowel door een dalende toppenlijn evenals door zijn 200-daags en 50-daags gemiddelde. Deze doorbraak vond plaats met een forse opwaartse gap tussen de 529,40 en 533,65. Is hiermee de trend gekeerd in het kortetermijnbeeld? Het antwoord daarop is ‘nee’. Hij testte uiteindelijk de bovenkant van de belangrijke en eerste lagere toppenzone. De eerdere toppen in deze zone werden gevormd bij 539,75 en 540,70. Gisteren kwam daar een intraday-top bij van 541,10. Hiermee is deze zone voor de 3e keer getest. Dit betekent dat na de vrije val beweging die bij de jaartop van 23 januari startte van 572,80 tot aan de 516 van begin januari, er in totaal 3 herstelbewegingen hebben plaatsgevonden in de afgelopen 2 maanden. Hiermee lijkt er sprake te zijn van een brede zijwaartse consolidatie tussen de 516 en 541. Opvallend tot op heden is dat alle drie de herstelbewegingen even groot waren. Er werd zowel een drievoudige toppenzone gevormd als een drievoudige bodemzone bij 516 – 517. Ik acht de kans realistisch dat er opnieuw een top gevormd wordt bij deze toppenzone. Hiermee is deze 3e herstelbeweging wel krachtiger dan ik had verwacht. Ik achtte de kans een week geleden aanzienlijk groter dat er opnieuw een lagere top zou worden gevormd. Een eventuele structurele doorbraak door de 541 zou een verbetering geven in het kortetermijnbeeld, maar mijn neerwaarts gerichte visie in het middellangetermijnbeeld niet aantasten. Deze visie blijft vooralsnog neerwaarts gericht waarbij ik een voorzetting verwacht naar lagere bodems in de komende periode.

Grafiek AEX-index op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 5 april 2018

Dalende middellangetermijntrends intact
Als we kijken naar andere belangrijke indices dan zien we daar geen verbeteringen en juist veelal de vorming van potentiele lagere toppen onder de eerdere lagere toppen. Deze indices zien er technisch veelal zwakker uit dan de AEX in het kortetermijnbeeld. Ook de doorbraak door de genoemde dalende toppenlijn bij 530 heeft naar mijn mening maar een beperkte waarde. Dit kwam door het feit dat er slechts weinig raakpunten langs deze lijn lagen. De huidige herstelbewegingen moeten juist zorgen voor een duidelijke dalende toppenlijn, die door deze 3e herstelbeweging wel minder steil wordt. Als we kijken naar het middellangetermijnbeeld dan zagen we eind januari een duidelijke verzwakking in het middellangetermijnbeeld waardoor naar mijn mening de jaartop bij 572,80 voor langere tijd als jaartop op de borden kan blijven staan. In de eerste drie weken van januari vond een klassieke blow-off beweging plaats in de meeste aandelenmarkten. In de AEX zagen we een stijging van 540,40 naar de 572,80. Dergelijke zeer steil opgaande kortetermijnbewegingen zijn vaak de laatste opwaartse perikelen van een stijgende middellangetermijntrend. Een dag na de vorming van de jaartop werd deze blow-off beweging onder de 569,50 afgebroken waarna een week later ook de sinds februari 2016 stijgende middellangetermijnbodemlijn onder de 553 werd gebroken. Dit was de definitieve bevestiging van de start van een forsere correctie. Veel indices hebben al een correctieve beweging laten zien van 12% tot 15%. In de AEX bleef deze tot op heden beperkter, precies 10% vanaf de jaartop. Dit zijn de eerste forsere correcties sinds eind 2015/ begin 2016. Destijds bevond de AEX zich in een zware correctieve fase die zorgde voor een tegenreactie van 25% tot aan de februari 2016 bodem bij 378. Dit was destijds het startpunt van de 2 jaar durende opgaande middellangetermijntrend van ruim 50% stijging. In deze periode bleven het aantal tegenreacties beperkt in aantal als in diepte (5% tot 7%).

Dead cross in de AEX is een feit
Voor de komende periode verwacht ik een verdere daling naar lagere bodems. Mijn eerste doelzone blijft onveranderd liggen bij 505 – 510. Hier liggen de toppen uit 2015 en de bodems van de 2 kleine correcties in 2017. Daaronder ligt bij 500 nog het 38,2% Fibonacci-retracementniveau van de 2 jaar durende stijging en mijn volgende correctiedoelzone bij 475 – 485. Buiten de gebroken stijgende bodemlijn sinds februari 2016 zagen we ook veel divergentie ontstaan met de intermarktindicatoren zoals de 10-jaars rente en de euro-dollar. Verder werd in de maanden januari en februari een groot en zeldzaam toppatroon in de maandgrafiek gevormd, een zogenoemde bearish engulfing. Gisteren vond in de AEX overigens de volgende bevestiging voor een verdere correctie plaats, namelijk een ‘dead cross’. Deze cross tussen het 50-daags gemiddelde en 200-daags gemiddelde was onvermijdelijk door het vlakke 200-daags en snel dalende 50-daags gemiddelde. Een correctie is vaak al langere tijd onderweg voordat dergelijke signalen plaatsvinden. In andere Europese indices zagen we deze crossing al eerder. We moeten terug naar september 2015 om een dergelijke crossing te zien in de markt. In het kortetermijnbeeld verwacht ik nu de vorming van een top en een neerwaartse omkeer. De weerstandszone blijft liggen tussen de 539,75 en 541. Daarboven ontstaat ruimte naar de 1e neerwaartse gap van de vrije val tussen de 545,15 en 549,95. Bij een dergelijke beweging verandert mijn middellangetermijnvisie overigens niet, maar zal het aanzienlijk langer duren voordat de zone 516 – 517 weer onder druk wordt gezet. De genoemde gemiddelden liggen nu in de zone 535 – 535,60. Belangrijk is de gisteren gevormde gap tussen de 529,40 en 533,65. Een sluiting van deze gap zou een verzwakking betekenen en aangeven dat een volgende top is gevormd. Deze beweging verwacht ik overigens wel in de komende week waarna de neerwaartse druk richting de zone 516 – 517 weer kan toenemen. Deze beweging valt volgens mij nog steeds in de categorie ‘zoektocht naar lagere top’ en ‘terugtest voormalige langere stijgende bodemlijn’.

Xetra DAX: patroon van lagere toppen en bodems intact
Ook in de DAX vond gisteren een krachtige herstelbeweging plaats. Als we echter kijken naar de bewegingen van de afgelopen twee maanden dan zien we dat hier een duidelijk dalend kortetermijntrendkanaal aanwezig is. In de AEX zagen we in deze periode een zijwaarts verloop tussen grofweg de 516 en 541 terwijl in de DAX een drietal lagere toppen en bodems zijn te zien. De herstelbeweging van gisteren zorgde voor een test van deze dalende kortetermijntoppenlijn waarbij hij ook onder het dalende 50-daags gemiddelde bleef. Dit dalende trendkanaal werd ontwikkeld na de eerdere forse vrije val beweging die in de weken na de vorming van de jaartop op 23 januari plaatsvond. Destijds testte de DAX de sinds november meervoudige weerstandszone tussen de 13.525 en 13.600 opnieuw. De eerste weken van januari werden daarbij ook gekenmerkt met de vorming van een klassieke blow-off beweging, welke echter niet zorgde voor een verdere verhoging van de eerdere jaartoppen. Na de afronding van deze blow-off beweging werd ook in de DAX de 2 jaar durende stijgende bodemlijn neerwaarts gebroken. In de DAX werd al eerder dan in de AEX verder een dead cross gemaakt tussen het 50-daags en 200-daags gemiddelde. Ook is de correctieve tegenreactie aanzienlijk groter. Vanaf de januari-top bij 13.600 werd ruim een week geleden opnieuw een lagere bodem op de borden gezet bij 11.726. Hierdoor heeft er tot op heden een terugval plaatsgevonden van 1.875 punten, ofwel bijna 14%. Een belangrijke volgende horizontale steunzone is bij 11.430 – 11.480 te vinden. Vlak daaronder ligt een volgend doel bij 11.365. Hier is de langere stijgende bodemlijn te vinden. Maar een diepere terugval richting de zone 10.500 – 10.800 in dit kwartaal sluit ik niet uit. Overige steunpunten in het kortetermijnbeeld zijn bij de recente bodems te vinden van 11.726 en 11.830 en de gisteren gevormde opwaartse gap tussen 12.011 en 12.135. Een sluiting van deze gap zou de volgende (lagere) top in het kortetermijnbeeld bevestigen. Aan de bovenkant ligt de dalende kortetermijntoppenlijn bij 12.325 en het dalende 50-daags gemiddelde 12.415. Een eerste verbetering in het kortetermijnbeeld treedt pas op boven de eerdere (lagere) top bij 12.601. In dat scenario veranderd mijn neerwaarts gerichte middellangetermijntrend overigens niet. Ik acht de kans echter groter dat een volgende lagere top dichtbij is en de neerwaartse druk richting de recente bodems en lagere niveaus weer kan worden opgevoerd.

Grafiek Xetra DAX op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 5 april 2018

Visie technische analyse:

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)