AEX: Let op omkeersignalen

De huidige herstelbeweging blijkt nog niet ten einde te zijn, maar ik verwacht dat deze wel in de eindfase is aanbeland. We moeten dan ook alert zijn op omkeersignalen en de vorming van de 2e lagere top.

De neerwaartse openingsgap werd gisteren in de loop van de dag volledig opgevuld waarna de AEX zelfs zijn intraday-top van woensdag verder wist te verhogen. Hiermee is de kans op een 2e island reversal toppatroon niet meer van toepassing. De eerdere opwaartse gap van 2 dagen geleden werd namelijk ook opgevuld. Toch verwacht ik niet dat dit de aanzet is voor een krachtige verdere opwaartse beweging. De trend blijft neerwaarts gericht voor de komende tijd en ik houd rekening met een verdere verlaging van de jaarbodem onder de zone 516 – 517. Dit is echter een zware steunzone geworden in het middellangetermijnbeeld. Dit was de bodem van de vrije valbeweging die in de periode van 23 januari tot ongeveer 9 februari plaatsvond maar ook de recente bodem na de 1e herstelbeweging. De recente hertest van deze bodemzone bij 516 – 517 ging overigens ook gepaard met de vorming van een bodempatroon, een bullish engulfing. Dit was het startpunt van de huidige 2e herstelfase in het kortetermijnbeeld. De vraag is nu tot hoever deze 2e herstelfase zal reiken. De 1e herstelfase zorgde in februari voor de 1e lagere top bij 540,70. Ik acht de kans beperkt dat de AEX opnieuw deze top zal testen, maar een dergelijke beweging is natuurlijk niet uit te sluiten. In dat scenario zou een tijdelijke en brede zijwaartse handelsfase ontstaan tussen de 516 en 541. De vraag voor vandaag en de komende dagen is echter of de dalende en zeer steile toppenlijn intact zal blijven.

Bron: Reuters Metastock XV, 7 maart 2018

Afronding van groot sinds november aanwezig hoofd-schoudertoppatroon?

De genoemde dalende toppenlijn in het kortetermijnbeeld loopt langs de jaartop van 572,80 en de lagere top bij 540,70. Deze toppenlijn zakt dagelijks ruim 1 indexpunt en is vandaag bij 532,50 te vinden. De waarde van deze dalende weerstandslijn is echter beperkt. Dit komt door het feit dat er slechts 1 lager raakpunt is en door de steilheid van deze lijn. Een opwaartse doorbraak zou dan ook geen verandering aanbrengen in mijn neerwaarts gerichte visie voor de komende periode. Vlak boven deze eerste weerstand ligt verder nog het steeds verder afvlakkende 200-daags gemiddelde bij 535 en de openstaande gap tussen de 533,40 en 535,30. Deze neerwaartse gevormde gap maakt nog steeds deel uit van een eerder gevormd island reversal toppatroon. Dit relatief zeldzame toppatroon werd gevormd tijdens de 1e lagere top. Bij een dergelijk patroon worden binnen enkele dagen zowel een opwaartse evenals een neerwaartse gap gevormd die elkaar deels overlappen. Daarboven ligt als laatste weerstand in het kortetermijnbeeld nog de recent lagere top bij 540,70. Boven deze top zal er een verbetering in het technische beeld optreden die niet zorgt voor een verbetering in mijn visie, maar wel voor meer opwaarts potentieel waardoor het aanzienlijk langer kan gaan duren voordat de zone 516 – 517 weer wordt getest. Als we overigens kijken naar het technische beeld sinds november vorig jaar dan zien we verder een groot potentieel hoofd-schoudertoppatroon. De eerste schouder werd in november gevormd. Momenteel lijkt de AEX bezig te zijn met de vorming van een 2e schouder waarbij dit patroon een dalende neklijn kent. Deze neklijn ligt momenteel rond de 510 – 512 punten. Buiten dit toppatroon zagen we al eerder duidelijke verslechteringen in het middellangetermijnbeeld. Een daarvan werd pas een week geleden afgerond. Als we namelijk kijken naar de maandgrafiek dan zien we over de maanden januari en februari een grote bearish engulfing. Dit zijn relatief zeldzame toppatronen op de maandgrafiek.

2e lagere top in de maak

Een van de belangrijkste verzwakkingen in het middellangetermijnbeeld was de neerwaartse doorbraak onder de 2 jaar durende opwaartse bodemlijn. Deze startte bij de februari bodem van 2016 bij 378 en zorgde uiteindelijk voor een stijging van ruim 50% in 2 jaar tijd (bijna 200 punten) zonder grotere tegenreacties. Het beperkte aantal correcties in de afgelopen 2 jaar bleven klein met dalingen van 5% tot 7%. De huidige terugval die startte met een vrije val beweging zorgde al voor een forsere correctie van precies 10% tot op heden. Een dergelijke forse en snelle terugval vond voor het laatst in de periode van eind 2015 tot begin 2016 plaats. Daarbij zagen we in de meeste indices in januari dit jaar een klassieke en zeer steile blow-off fase. Dit zijn meestal de laatste fases in een stijgende middellangetermijntrend. In de AEX had deze fase overigens ook de vorm van een stijgende wig. Binnen enkele dagen na de vorming van de jaartop op 23 januari dit jaar werden de belangrijke stijgende bodemlijnen neerwaarts gebroken wat het einde betekende van deze 2 jaar durende stijgende middellangetermijntrend. Na de bijna test van mijn eerste doelzone (505 – 510) vond de 1e herstelbeweging plaats. De huidige 2e herstelbeweging startte na een hertest van d jaarbodem. Toch acht ik de kans aanwezig dat de AEX tot onder de 500 puntengrens zal zakken. Mijn 2e doelzone ligt bij 475 – 485 waarbij bij 500 ook het 38,2% Fibonacci-retracementniveau ligt tussen de bodem van 378 en de top van 572,80. Steunpunten in het kortetermijnbeeld zijn verder te vinden bij 519,50 en 516 – 517. Let vooral op omkeersignalen in de komende dagen, een volgende top lijkt dichtbij.

STOXX Europe 600 Index: 1e koersdoel getest, maar verdere daling realistisch

De breed samengestelde STOXX Europe 600 Index laat een vergelijkbaar beeld zien als de AEX. De terugval tussen de top en de bodem van deze correctieve tegenreactie was echter beperkter dan in veel andere indices. De top werd in januari bij 403,70 op de borden gezet. In februari werd een bodem bij 367,50 geplaatst. Na de 1e herstelbeweging tot aan de 384 in februari werd eerder deze week de bodem verder verlaagd naar een niveau van 366,20. Hiermee is mijn eerste doel voor deze correctieve tegenreactie wel behaald, de voormalige bodem van de zomer van 2017 bij 366. Toch acht ik de kans groot dat deze bodem verder zal worden verlaagd in de komende periode. Een volgend doel is bij 350 te vinden, een meervoudige steun die in de afgelopen jaren is gevormd. Net als in veel andere indices zagen we in de maand januari een blow-off beweging die na de vorming van de jaartop neerwaarts werd gebroken. De belangrijkste beweging was echter de neerwaartse doorbraak onder de langere stijgende bodemlijn die plaatsvond met een gap onder de 387. Tegelijkertijd werd toen ook het 200-daags gemiddelde neerwaarts gebroken. Een volgend belangrijk signaal is de aanstaande en waarschijnlijk onvermijdelijke neerwaartse crossing van het 50-daags gemiddelde door het 200-daags gemiddelde. De afstand tussen deze gemiddelden ligt nog op ongeveer 1,5 punt. Voor de komende dagen moeten we alert zijn op de vorming van nieuwe omkeerpatronen en de vorming van een volgende lagere top. Steun is te vinden bij 366 – 367,50, de belangrijke bodemzone. Weerstand is te vinden bij de recente top van 374,10 en bij 377. Daarboven ligt verder nog de recente neerwaartse gap tussen de 378,70 en 379,60. Pas boven de toppenzone 382 – 384 lijkt een verdere verbetering in het kortetermijnbeeld op te kunnen treden. In dat scenario zal mijn neerwaartse gerichte middellangetermijnvisie echter niet veranderen maar zal het aanzienlijk langer duren voordat de bodemzone 366 – 367,50 opnieuw wordt getest. Ik verwacht echter dat onder deze toppenzone tot aan de 384 een lagere top op korte termijn zal worden gevormd.

Grafiek STOXX Europe 600 Index op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 7 maart 2018

Visie technische analyse:

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)