AEX Hoofd-schouderpatroon geactiveerd

Medio vorige week werd de neklijn bij 543,60 van een groot hoofd-schouderpatroon neerwaarts gebroken. Hiermee is dit toppatroon geactiveerd en kan een krachtig neerwaarts vervolg worden ingezet.    

We zagen in de meeste indices in de afgelopen drie maanden de ontwikkeling van grote hoofd-schouderpatronen. Deze patronen werden ook in de afgelopen week bijna allemaal geactiveerd met een doorbraak onder de neklijn. Als we kijken naar de AEX dan zagen we sinds maart de ontwikkeling van dit patroon en werd hij afgelopen woensdag geactiveerd met de doorbraak onder de neklijn bij 543,60. Vanuit dit patroon is voor de komende maanden een koersdoel te berekenen dat rond de 515 punten ligt. De afronding van dit toppatroon is een volgende bevestiging van de ontwikkeling van een groot topvormingsproces. De herstelbeweging die in de eerste vier maanden van dit jaar plaatsvond, was een van de krachtigste opgaande bewegingen van de afgelopen jaren. Hij steeg ongeveer 100 punten zonder noemenswaardige tegenreacties. Alleen in maart vonden een tweetal kleine (minder dan 3%) tegenreacties plaats. Hierdoor nam de euforie onder beleggers steeds verder toe en was deze euforie (contrair signaal) te vergelijken met de situatie in 2017/ begin 2018. Tijdens deze herstelbeweging werd verder een grote stijgende wig ontwikkeld, ook een potentieel toppatroon. Dit patroon werd op de 1e handelsdag van mei geactiveerd met de neerwaartse doorbraak onder de sinds eind vorig jaar stijgende bodemlijn. Vanuit dit patroon was een eerste koersdoel te berekenen dat bij 529,70 is te vinden. Deze koersdoelen (529,70 en 515) zijn naar mijn mening tijdelijke vangnetten. De trend is neerwaarts in alle tijdstermijnen en ik verwacht in het langere technische beeld nog steeds een verdere uitdieping onder de bodem van 472,20.

Grafiek AEX-index op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 31 mei 2019

Bearmarkt niet voorbij, meer neerwaartse druk verwacht in het komende halfjaar
Buiten de genoemde toppatronen (stijgende wig en hoofd-schouderpatroon) waren er meer signalen dat het grote en langdurige topvormingsproces nog niet ten einde was gekomen. Zo werd de drievoudige toppenzone bij 574 – 577 eind april opnieuw getest. Hij vormde een meervoudige top bij 572 waardoor een zware weerstandszone in het langetermijnbeeld bij 572 – 577 is ontstaan. De drie toppen van vorig jaar gingen gepaard met grote toppatronen in de maandgrafiek. Zo werden een bearish engulfing, een shooting star en een dark cloud cover op de borden gezet. Als we kijken naar deze maandgrafiek dan werd in de afgelopen twee maanden op een haar na opnieuw een zeer grote bearish engulfing gevormd. Een ander punt dat in de afgelopen maanden wees op de topvorming was de ontstane negatieve divergentie in de RSI en MACD. Deze indicatoren vormden lagere danwel gelijke toppen terwijl de AEX tot begin mei nog hogere toppen op de borden zette. Verder werd vorig jaar in het laatste kwartaal natuurlijk al de sinds begin 2009 stijgende bodemlijn van een bijna 10 jaar durende bullmarkt op de logaritmische maandgrafiek neerwaarts gebroken. Kortom een negatieve situatie in het langetermijnbeeld waarbij een structurele doorbraak door de 572 – 577 pas zou wijzen op afnemende kansen op een vervolg van de bearmarkt die vorig jaar is ontstaan. Of de AEX nog dit jaar de 472,20 zal breken, is natuurlijk niet te zeggen, maar de trend blijft neerwaarts en ik verwacht een verdere daling in de 2e helft van dit jaar.

Op weg naar de 515 in de komende weken?
Als we kijken naar de maand mei zien we niet alleen de afronding van de stijgende wig en het hoofd-schouderpatroon maar ook de ontwikkeling van een dalende toppenlijn met inmiddels meerdere raakpunten. Door de steilheid van deze dalende toppenlijn is hij uiteindelijk onhoudbaar in het middellangetermijnbeeld, maar vooralsnog geldt deze lijn als belangrijke weerstand. Vandaag is deze dalende toppenlijn bij 547,30 te vinden. Verder werd eind vorige week een neerwaartse gap gevormd tussen de 540,90 en 543. Dit is de eerste weerstandszone in het kortetermijnbeeld met vlak daarboven de recent gebroken neklijn bij 543,60. Aan de onderkant ligt nu als eerste steunpunt het neerwaarts gedraaide 200-daags gemiddelde bij 533,50. Deze valt samen met het 38,2% Fibonacci-retracementniveau van de gehele opgaande beweging sinds eind vorig jaar. De vraag voor de komende dagen is of deze steun genoeg tegendruk zal kunnen bieden voor een kleine opleving in het kortetermijnbeeld. Ik acht de kans groot dat de AEX deze week op weg zal gaan naar de bodem van medio maart bij 529,70. Onder de 529,70 kan een volgende neerwaartse versnelling ontstaan naar de 515. Dit richtniveau is realistisch om in de komende weken te worden behaald. Vooral zolang de AEX onder de genoemde dalende toppenlijn en de neklijn (543,60) weet te blijven.

Visie technische analyse:

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)