AEX en Goud: Lagere top in de maak?

De neerwaartse openingsgap op de 1e handelsdag van april werd al snel weer gesloten. Hierdoor werd er nog geen bevestiging gegeven aan een volgende lagere top. Een volgende neerwaartse draai acht ik echter reeel.

De forse neerwaartse beweging in de Amerikaanse aandelenindices op de 1e handelsdag van april afgelopen maandag kreeg geen vervolg in de Europese indices. De meeste Europese indices bleven met hun slotkoers redelijk dicht bij de slotstand van het 1e kwartaal op de laatste handelsdag van maart. Wel verwacht ik dat deze bewegingen nog steeds passen in het neerwaarts gerichte technische beeld en dat de correctieve fase zal worden vervolgd in het 2e kwartaal naar lagere bodems. Tot op heden werd er een belangrijke en meermaals geteste bodemzone gevormd bij 516 – 517. Deze werd tot op heden al drie keer getest. De eerste keer was aan het einde van de vrije val beweging die eind januari bij de jaartop van 572,80 werd gestart. Zonder tegenreacties langer dan 1 handelsdag viel de AEX toen terug naar een niveau van 516. Dit betekende toen een terugval van precies 10% in een zeer kort tijdsbestek. De herstelbewegingen die sinds begin februari plaatsvonden zijn normaal voor de vorming van een lagere top. Tot op heden werd er een dubbele lagere top gevormd in de zone 539,75 – 540,70. De huidige opleving vanaf de recente en derde hertest van de zone 516 – 517 kan naar mijn mening zorgen voor een volgende lagere top. Kijken we naar dit patroon van lagere toppen dan zien we een potentiele dalende toppenlijn die eind vorige week nog werd getest en vandaag rond de 530,30 is te vinden. We moeten dan ook zeer alert blijven op de vorming van nieuwe toppatronen in de daggrafiek van de AEX.

Grafiek AEX-index op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 3 april 2018

Belangrijke weerstandszone bij 539,75 – 540,70
Na de vrije val beweging vonden er 2 vergelijkbare herstelbewegingen plaats qua punten en qua vorm. Beiden hadden de vorm van een stijgende wig en zorgden bij een neerwaartse doorbraak binnen zeer korte tijd voor een hertest van de zone 516 – 517. Pas een slot boven de toppenzone van deze 2 herstelbewegingen (zone 539,75 – 540,70) zorgt voor een eerste verbetering in het kortetermijnbeeld. Dit zal echter niet mijn visie in het middellangetermijnbeeld wijzigen. Ik ga nog steeds uit van een verder vervolg van de correctieve beweging naar lagere niveaus, wel zou in dat scenario het tijdspad worden uitgerekt. Het zal dan langer duren voordat de zone 516 – 517 opnieuw wordt getest en eventueel gebroken. Zolang deze weerstandszone niet wordt gebroken, blijft de neerwaartse druk intact en zien we nog steeds de contouren van een tweetal grotere toppatronen. Als eerste is er het sinds november in ontwikkeling zijnde complexe hoofd-schouderpatroon. Dit is een complex patroon door de meerdere rechterschouders die aanwezig zijn. Een beweging onder de dalende neklijn van nu ongeveer 510 zou dit patroon activeren waarna vanuit dit patroon een koersdoel is te berekenen van ongeveer 450. Kijken we naar het patroon sinds de jaartop van januari dan zien we een dalende driehoek. Bij een dergelijk patroon is er sprake van dalende toppen en gelijke bodems. Dit patroon wordt onder de zone 516 – 517 geactiveerd met een te berekenen koersdoel van ongeveer 460. Boven de 540,70 lijken deze patronen ten einde te komen en moeten we op zoek naar een nieuwe modus in het middellangetermijnbeeld, ondanks dat mijn neerwaarts gerichte visie dan ook intact zal blijven. Belangrijkste beweegredenen voor deze visie zijn de gebroken 2 jaar durende stijgende trendlijn, die in de eerste handelsdagen van februari onder de 553 werd gebroken, de klassieke blow-off fase in de maand januari en de gevormde toppatronen in de maandgrafiek. Dit bleek een grote bearish engulfing te zijn geworden. Ook zien we dat de correctieve bewegingen breed worden gedragen door alle sectoren en steeds meer individuele  aandelen duidelijke verslechteringen geven voor de komende periode.

Onvermijdelijke ‘death cross’
Om de volgende fase in de dalende middellangetermijntrend te starten, is het noodzakelijk dat de AEX door de zone 516 – 517 breekt. Hier ligt de drievoudig gevormde bodem over de afgelopen twee maanden. Hierboven ligt eigenlijk alleen een klein steunpunt bij 519,50. Als we kijken naar de technische indicatoren dan zien we dat de zowel de MACD als de RSI hun stijgende kortetermijntrend vanaf begin februari hebben verlaten waarbij in de RSI zelfs sprake was van een stijgende wig die neerwaarts werd gebroken. Verder staat de AEX op het punt om een zogenoemde ‘death cross’ te maken. Bij een dergelijk signaal breekt het 50-daags gemiddelde neerwaarts door het 200-daags gemiddelde. Deze crosses zagen we al in veel andere Europese indices en in de AEX is deze onvermijdelijk in de komende dagen. Het 200-daags gemiddelde beweegt momenteel vlak en is bij 535,60 te vinden. Het 50-daags gemiddelde daalt nog steeds snel en ligt nu bij 536,90. De afstand tussen deze gemiddelden bedraagt dus nog maar 1,30 indexpunt. De laatste duidelijke death cross in de AEX werd in september 2015 gemaakt. Destijds bevond de AEX zich in een krachtige en forse correctieve fase die uiteindelijk zorgde voor een daling van ongeveer 25% tot de zeer belangrijke langetermijnbodem in februari 2016 bij 378. Voor de komende tijd houd ik in eerste instantie rekening met een verdere daling richting de 505 – 510, maar de kans is realistisch dat de correctieve beweging wordt doorgezet richting de zone 475 – 485. Eerste weerstanden liggen momenteel bij 530, de dalende toppenlijn van 530,30 en de recente lagere top bij 532,20. Daarboven liggen de genoemde gemiddelden bij 535,60 en 536,90. Een doorbraak boven de dalende toppenlijn zou een dergelijke verdere stijging nog mogelijk kunnen maken. Maar we moeten zeer alert blijven op de vorming van toppatronen en een neerwaartse draai.

Goud: consolidatie voor opbouw kracht
De goudprijs bevindt zich in een relatief smalle zijwaartse bandbreedte. Aan de bovenkant ligt de zware zone $1.360 – $1.375 en de onderkant wordt gekenmerkt door de steunzone bij $1.300 – $1.305. Deze onderkant is de afgelopen maanden meerdere keren getest. De jaartop van 2018 ligt momenteel bij $1.360. De weerstand bij $1.375 werd in de zomer van 2016 op de borden gezet. Ondanks deze zijwaartse consolidatiefase is de goudprijs naar mening bezig met de opbouw van kracht voor de volgende opwaartse beweging. De onderliggende trend is opwaarts gericht en boven de $1.375 wordt tevens een zeer groot en langjarig omgekeerd hoofd-schouderpatroon afgerond. Hier ligt namelijk de neklijn van dit patroon. Vanuit dit patroon zou dan een koersdoel zijn te berekenen voor de komende 2 jaar dat bij $1.700 ligt. Dit patroon is al sinds 2013 in ontwikkeling. De bodem in de goudprijs ten tijde van de ontwikkeling van dit patroon werd begin 2016 op de borden gezet rond de $1.050. Dit was toen het startpunt van de huidige opgaande trend in de goudprijs. De onderkant van deze nieuwe stijgende trend (langs de bodem van 2017) is momenteel rond de $1.220 te vinden. Vanaf de 2017-bodem is verder een versteiling van de stijgende trend te zien. Deze bodemlijn ligt momenteel rond de $1.275. Een beweging onder de zone $1.300 – $1.305 zou een eventuele diepere terugtest naar deze opgaande bodemlijnen mogelijk maken. Toch verwacht ik dat de huidige consolidatiefase binnenkort aan de bovenkant wordt verlaten en de goudprijs een krachtig vervolgsignaal zal geven boven de $1.375. Daarboven ligt verder nog een belangrijke horizontale weerstand bij $1.420, maar ik verwacht bij de afronding van het grote meerjarige bodempatroon dat deze weerstand slechts beperkte tegendruk zal geven. Net onder de $ 1.300 ligt verder ook nog het oplopende 200-daags gemiddelde. Er is dus genoeg krachtige steun te vinden in de zone $1.275 – $1.305 en de opwaartse druk neemt steeds verder toe. Ook de goudprijs is net als de olieprijs, de 10-jaars rente en de eurodollar een belangrijke intermarktindicator die wijst op de mogelijke verdere neerwaartse risico’s in de aandelenmarkt voor het 2e kwartaal van 2018.

Grafiek Goud op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 3 april 2018

Visie technische analyse:

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)