AEX Dubbele top gevormd?

Met een intraday-top bij 539,75 bleef de AEX ongeveer 1 punt onder de recente en vorige top van 540,70. Zodra er meer bevestiging optreedt in het zeerkortetermijnbeeld dan lijkt er een dubbele top te zijn ontstaan.   

De AEX bevindt zich nog steeds in de 2e herstelbeweging van de huidige correctieve fase. Een belangrijk uitgangspunt in mijn neerwaartse gerichte middellangetermijnvisie is dat deze herstelbewegingen een lagere top zullen vormen. Hiermee zouden de contouren van een dalende trend meer zichtbaar worden ofwel de buitengrenzen van deze neerwaartse beweging. Op dit moment is het echter nog de vraag of de ontstane dubbele top in de zone 539,75 – 540,70 de uiteindelijke lagere top in het middellangetermijnbeeld zal worden, of dat de AEX hierboven breekt en op een hoger niveau een lagere top zal vormen. Na de vrije val beweging van 10% vanaf de jaartop van 23 januari bij 572,80 tot aan de bodem van begin februari bij 516 is het huidige herstelproces ontstaan. Ik gaf toen aan dat de kans op een krachtige opwaartse tegenreactie groot was. De AEX was in een rechte lijn teruggevallen tot bijna de bovenkant van mijn 1e doelzone die bij 505 – 510 is te vinden. Verder zagen we vanuit de technische indicatoren een aanzienlijk oversold conditie die we de afgelopen jaren niet meer hebben gezien. We moeten terug naar eind 2015/ begin 2016 om dergelijke snelle neerwaartse bewegingen te zien in de AEX. De 1e herstelbeweging nam enkele weken in beslag en zorgde voor een top bij 540,70, net boven mijn doelzone voor een 1e herstelbeweging. Toch werd al snel de onderkant van de ontstane stijgende wig neerwaarts gebroken waarna de 2e aanval plaatsvond op de bodem van deze correctieve fase. Hij vormde toen een bullish engulfing bij de 517.

Grafiek AEX-index op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 12 maart 2018

Bevestiging dubbele top bij slot onder 200-daags gemiddelde
De bullish engulfing op de daggrafiek werd ruim een week geleden gevormd bij de 517. Hiermee is ook een dubbele bodemzone gevormd bij 516 – 517. Vanaf deze bodem is de AEX weer krachtig opgeveerd en zijn opnieuw de contouren van een stijgende wig ontstaan. Opvallend is dat het 2e herstel aanzienlijk sneller verloopt dan de 1e herstelbeweging. Ook zien we in de RSI een stijgende wig ontstaan, waarbij de herstelbeweging in het middellangetermijnbeeld nog beperkt blijft. Na de eerdere dubbele bodem bij 516 – 517 wordt de kans dus groter dat de AEX ook bezig is met de vorming van een dubbele top bij 539,75 – 540,70. Gisteren werd daarbij ook een hanging man toppatroon gevormd. Bevestiging dat een dubbele top is gevormd, treedt op zodra zowel de zeer steile opgaande bodemlijn in het zeerkortetermijnbeeld wordt gebroken evenals het vlakke 200-daags gemiddelde. Deze niveaus zijn respectievelijk te vinden bij 538,30 en 535,10. Daaronder kan de neerwaartse druk weer snel toenemen aangezien er slechts een beperkt aantal kleine steunpunten is te vinden tot aan de zone 516 – 517. Deze liggen bij 531 en 519,50. Zodra de AEX in de komende dagen structureel boven de 540,70 breekt, ontstaat (beperkt) meer opwaarts potentieel. Belangrijke weerstanden hierboven zijn te vinden bij het snel dalende 50-daags gemiddelde bij 545,30 en de eerdere neerwaartse gap tussen de 545,10 en 549,95. Deze gap werd gevormd op de dag dat de AEX door de belangrijke en 2 jaar durende stijgende middellangetermijnbodem brak, destijds bij 553. Deze neerwaartse doorbraak betekende toen de definitieve bevestiging van een trendomkeer en daarmee het einde van de stijgende middellangetermijntrend zoals we die 2 jaar lang kenden. Een dergelijke opwaartse doorbraak boven de 540,70 zou overigens mijn mening voor de huidige neerwaartse trend niet veranderen. Wel wordt in dat scenario de hellingshoek van de dalende trend kleiner en zal het aanzienlijk langer kunnen duren voordat de AEX de zone 516 – 517 opnieuw onder druk gaat zetten.

Neerwaartse middellangetermijntrend intact
Buiten het feit dat de stijgende middellangetermijntrend met de neerwaartse doorbraak onder de stijgende bodemlijn ruim anderhalve maand geleden werd gebroken, zagen we ook een groot toppatroon op de maandgrafiek. In de maanden januari en februari werd een bearish engulfing gevormd, een weinig voorkomend toppatroon op de maandgrafiek. Krachtig is verder het feit dat alle indices destijds bijna tegelijkertijd hun stijgende bodemlijnen braken en ook de blow-off fase afbraken. Een blow-off fase is een zeer steile opgaande kortetermijnbeweging, die vaak ontstaat als laatste versteiling aan het einde van een stijgende middellangetermijntrend. De afgelopen 2 jaar bleven de meeste indices verstokt van meerdere en grote correcties. Deze bleven beperkt tot weinig voorkomende en kleine tegenreacties van 5% tot 7%. De markten gingen steeds steiler omhoog en de algemene opinie werd steeds euforischer. Ook zagen we meer divergentie met de intermarktindicatoren (zoals de 10-jaars rente en de eurodollar). Ik verwacht dat de eerdere vrije val van 10% tot aan de 516 nog niet het einde van deze correctieve fase is. We zien steeds meer vergelijkingen met de langdurige en forse correctieve fase uit 2015. Mijn 1e doelzone blijft onveranderd liggen bij 505 – 510. Hier liggen de bodems van de zomermaanden van vorig jaar, maar ook de voormalige belangrijke toppenzone uit 2015. Vlak daaronder ligt bij 500 het 38,2% Fibonacci-retracementniveau van de gehele stijging over de afgelopen 2 jaar. Zelfs een diepere correctie naar mijn 2e doelzone bij 475 – 485 sluit ik niet uit in de komende periode voordat een eventuele hogere langetermijnbodem op de borden kan worden gezet. De markt blijft vooralsnog dus neerwaarts gericht.

Visie technische analyse:

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)