Waarom het vergelijken van beleggen op de aandelenmarkt met gokken misleidend is

Je geld beleggen op de aandelenmarkt is doorgaans een slimme zet, maar heel wat mensen scheren dit over dezelfde kam als “gokken”, zoals bijvoorbeeld wedden op een sportevenement. In dit artikel leggen we uit waarom deze vergelijking niet opgaat.

Laten we eerst eens kort overlopen wat beleggen op de aandelenmarkt gemeen heeft met wedden. Bij beide zaken neem je geld en stopt het in iets dat an sich risico bevat is, wat betekent dat je je geld kan verliezen. Het is ook goed mogelijk om heel wat geld te verdienen met beide, zonder er zelf nog iets voor te moeten doen, na je initiële investering.

Maar daar houdt het in feite bij op, en de oppervlakkige gemeenschappelijke aspecten moeten wijken voor de volgende aanzienlijke verschillen. 

Het doel

Het primaire doel bij het beleggen in de aandelenmarkt is het bezitten van kleine deeltjes van bedrijven, zodat je kan profiteren van hun mogelijke groei. Je koopt aandelen met de verwachting dat je hiervan dividenden ontvangt, en dat je kapitaal op lange termijn zal groeien.

Wedden, zoals bij een online bookmaker, doe je meestal voor het entertainment en de spanning. Sport wedden is dus veelal een kortetermijnsactiviteit, waarbij geluk veel meer een factor is. Je gokt op de uitkomst van bepaalde evenementen, zoals de winnaar van een voetbalmatch of de score van een potje tennis, in de hoop om hier wat geld mee te verdienen. 

Risico

Beleggen op de aandelenmarkt komt met risico, dat staat vast, maar het is over het algemeen een vrij laag risico, zeker in vergelijking met gokken. Op lange termijn zal de aandelenmarkt meestal stijgen.

Gokken daarentegen is riskant, en berust meer op geluk en kans. De uitkomst van een bepaalde weddenschap is zo goed als niet voorspelbaar, wat natuurlijk wel voor heel wat meer spanning en vermaak zorgt.

Termijn

Wanneer je belegt op de aandelenmarkt, heb je meestal een lange termijn in gedachten. Beleggers willen het investeringen doorgaans meerdere jaren vasthouden om te kunnen genieten van “compound interest” (rente op rente), incasseren van dividenden, en het gladstrijden van de kortetermijnvolatiliteit van de markt.

Gokken is een activiteit met een veel kortere termijn. Je gokt op een evenement dat zich doorgaans meteen of binnen een korte tijd afspeelt, en je kent de resultaten dan ook erg snel.

Onderzoek en analyse

Succesvol investeren op de aandelenmarkt vergt vaak heel wat onderzoek en analyse van financiële aspecten, en je moet je beslissingen funderen op feiten, trends op de markt, en andere economische data.

Hoewel dit bij wedden op sport zeker ook het geval kan zijn (op basis van statistieken van vorige matchen, de prestaties van spelers etc), is het vaak eerder gebaseerd op persoonlijke voorkeuren, intuïtie en geluk. 

Wetgeving

Tot niemands verbazing wordt de aandelenmarkt enorm zwaar gereguleerd door allerlei overheidsinstanties van over de hele wereld, ter bevordering van eerlijke en transparante handel. Als investeerder heb je wettelijke bescherming, en kan je ergens terecht als er zich fraude of wangedrag voordoet.

De gokwereld is onderhevig aan een andere vorm van regelgeving. Het hangt enorm af van het type gokken (bijvoorbeeld casino’s tegenover bookmakers), en waar die zich precies bevinden. In ons land is er sinds 2021 de Wet Kansspelen op Afstand actief, waardoor de bescherming sterk is toegenomen, maar dat is nog lang niet zo overkoepelend en allesomvattend als bij beleggen op de beurs.

Belastingen

Geld verdienen op de aandelenmarkt wordt sterk belast, doch doorgaans minder zwaar dan inkomensbelasting. Het is soms ook mogelijk om bepaalde belastingsvoordelige regelingen op te stellen.

Wanneer je een jackpot wint in een casino, de lotterij wint, of een stevige som binnenhaalt na een sportweddenschap, zal je hier meestal sterk op belast worden, en er zijn vaak veel minder belastingvoordelen.

Bezit

Het aankopen van aandelen houdt in dat je deeltjes van het betreffende bedrijf bezit. Dit geeft je bepaalde rechten, zoals stemmen in de vergaderingen van aandeelhouders, of het ontvangen van dividenden.

Gokken daarentegen geeft je geen enkel bezit, het omvat alleen het inzetten van geld op de uitkomst van een evenement.

Kortom

Samengevat kunnen we dus stellen dat beleggen op de aandelenmarkt je in het bezit stelt van een deeltje van een bedrijf, met als verwachting een rendement op lange termijn. Gokken daarentegen houdt meer risico in, en richt zich meer op de kans op winst op korte termijn, gebaseerd op kans en toeval. Je kan voor beide zaken onderzoek en analyse doorvoeren, en beroep doen op specifieke wetgeving indien nodig, maar bij gokken is dat meer beperkt.

Deze activiteiten hebben dus wat oppervlakkige kenmerken met elkaar gemeen, maar dienen wel duidelijk verschillende financiële en persoonlijke doelstellingen.