Blijft de Nederlandse overheid aandeelhouder in de Nederlandse Loterij?

De Nederlandse Loterij wil dat de overheid geen aandeelhouder meer is in het bedrijf. De gokorganisatie ziet geen meerwaarde in de staat als aandeelhouder. Om die reden is het ministerie van Financiën een verkenning begonnen om de opties te onderzoeken om het gokbedrijf te privatiseren. Dat geldt nog niet voor het Holland Casino. Daar gaat de overheid op een later moment een onderzoek naar starten. De Nederlandse Loterij ziet zelf geen meerwaarde meer in de staat als aandeelhouder. Het bedrijf stelt te willen groeien en ruimte nodig te hebben om commerciële activiteiten op te starten.

Evaluatie privatisering Nederlandse Loterij

De demissionair staatssecretaris van Financiën, Marnix van Rij, heeft inmiddels een evaluatie over de zogenaamde staatsdeelnemingen naar de Tweede Kamer gestuurd. Daarbij is vooral onderzocht of het mogelijk is om allereerst de Nederlandse Loterij en later het Holland Casino te privatiseren. Daarbij is vooral gekeken naar het aandeelhouderschap van de Nederlandse staat.

De reden waarom de Nederlandse staat aandeelhouder is in de Nederlandse Loterij, is omdat het volgens de overheid bijdraagt aan het publieke belang. Maar de organisatie wil zelf graag zelfstandig worden en daarmee een zogeheten private onderneming worden. Tijdens de evaluatie is onderzocht of het een reële mogelijkheid is. Daarbij gaat het niet alleen om mogelijkheden, maar juist ook om de wet- en regelgeving en de risico’s die voort kunnen komen uit het privatiseren van wat nu nog een staatsdeelneming is.

Publieke belangen staatsdeelneming

De Nederlandse Loterij heeft de Nederlandse staat als aandeelhouder, zodat de staat toezicht kan houden op veilig gokken. Daarbij zegt de overheid dat het noodzakelijk is om aandeelhouder te zijn, zodat consumenten beschermd kunnen worden en minder risico lopen op een kansspelverslaving. Daarnaast zou het ook de aan kansspel relateerde criminaliteit tegengaan. Maar de Nederlandse Loterij wijst erop dat er meerdere private partijen zijn, sinds de legalisering van de online gokmarkt in oktober 2021.

Onder de Nederlandse Loterij vallen onder meer: de Staatsloterij, LOTTO, Eurojackpot, Miljoenenspel, Lucky Day, Krasloten en de merken TOTO Winkel, TOTOSport en het online iDEAL casino genaamd ‘TOTO Casino.’

Staatsaandeelhouderschap minder noodzakelijk geworden

Uit de evaluatie is inmiddels duidelijk dat het staatsaandeelhouderschap niet meer zo belangrijk is als dat het destijds wel was. Wel levert het de staat behoorlijk wat geld op. We vergokten vorig jaar zo’n 6,5 miljard euro bij de Nederlandse Loterij. Inmiddels is er voor de online kansspelmarkt strenge wet- en regelgeving doorgevoerd. Daar moeten de private bedrijven zich ook aan houden. Deze online casino’s moeten bovendien een vergunning aanvragen bij de toezichthouder. Volgens de toezichthouder kunnen de publieke belangen goed vertegenwoordigd zijn, zonder dat de staat aandeelhouder is.

Daarbij blijkt ook dat die conclusie wordt gedeeld wat betreft de krasloten en sportweddenschappen. Om deze reden stelt de evaluatie dat de staat als aandeelhouder van de Nederlandse Loterij niet langer meer nodig is.

Verkenning naar de toekomst

Nu blijkt dat de staat niet meer als aandeelhouder binnen de Nederlandse Loterij nodig is, start een verkenning naar hoe de Nederlandse Loterij geprivatiseerd kan worden, en of dat überhaupt een optie is. De verkenning worden uitgevoerd door ambtenaren van het Ministerie van Financiën, maar ook die van Justitie en Veiligheid. De kans is aanwezig dat het kabinet besluit om het aandeelhouderschap in te leveren. Maar er is ook een mogelijkheid dat uit de verkenning blijkt dat staatsaandeelhouderschap toch nodig blijft. De Nederlandse Loterij zou zelf het liefst zien dat de staat zijn aandeelhouderschap neerlegt.