Beursblik: OPEC+ piept en kraakt
De productieverlaging die Saoedi-Arabië beloofde bij de OPEC+-vergadering afgelopen weekend heeft weinig geholpen om de olieprijs te laten stijgen. Dat constateert energie-econoom Hans van Cleef van Publieke Zaken Energy Research in een rapport.
Van Cleef concludeert dat de Saoedische energieminister Prins Abdulaziz Bin Salman blijkbaar geen medestanders vond tijdens het recente OPEC+-overleg, en daarom besloot eigenhandig de olieproductie tijdelijk extra te verlagen met een miljoen vaten per dag in de maand juli.
De Saoedische olieminister noemde deze geste een ‘lollipop’ oftewel zoethoudertje, waarbij niet geheel duidelijk is of de markten of andere OPEC+landen hiermee zoet moeten worden gehouden.
Dit leidt volgens Van Cleef echter af van de meer interessante kwestie, namelijk de moeizame discussie rondom de productiequota. De Verenigde Arabische Emiraten proberen al geruime tijd een groter quotum te krijgen, omdat ze zich in hun groei geremd vinden na investeringen in hun productiecapaciteit.
Acht andere landen, waaronder Nigeria en Angola, produceren in de praktijk ruim onder hun hogere quota, omdat zij onvoldoende in productie investeerden.
Afgelopen weekend was de discussie, of deze acht landen genoegen kunnen nemen met lagere quota, ten gunste van landen die om een groter quotum vragen. Voor veel Afrikaanse olieproducerende landen was de formalisering van de lagere productie aanvankelijk een stap te ver. Uiteindelijk kregen de Emiraten toch minimaal 200.000 vaten per dag aan productiequotum erbij, de acht landen die hun quota structureel niet halen zien die dalen met 622.000 vaten per dag, waarvan Nigeria 362.000 inleverde en Angola 175.000 vaten per dag. Voor 2025 zullen nieuwe quota worden vastgesteld op basis van een rapportage over productie en capaciteit door zeven onafhankelijke partijen.
Rusland
Terwijl dit probleem lijkt te zijn opgelost, bleef het grootste risico voor de olieprijs onbesproken, aldus Van Cleef. Rusland heeft zich naar eigen zeggen keurig aan de productieverlaging van 500.000 vaten per dag gehouden, maar onafhankelijke bronnen melden dat Rusland de productie minder verlaagd heeft dan afgesproken.
Omdat Rusland door sancties lagere prijzen krijgt voor zijn olie, heeft het land behoefte om meer olie te verkopen om de geldstroom op peil te houden, terwijl de dure oorlog met Oekraïne voortwoedt.
Rusland verkoopt meer olie aan India en China en krijgt daarmee een groter marktaandeel. Dit leidde tot een kortstondig prijsoorlog tussen Rusland en Saoedi-Arabië in april 2020.
De geschiedenis leert dus dat zo’n samenwerkingsverband niet eeuwigdurend is, “en dat partijen ten allen tijde naar hun eigen belang blijven kijken”.
Saoedi-Arabië is in staat de productie in korte tijd snel op te voeren en de olieprijs zo te laten kelderen.
Gasprijs
De aardgasprijs TTF ligt inmiddels 13 keer lager dan de piek van augustus 2022, na een daling van 340 euro naar 25 euro per megawattuur. Toch ligt de prijs nog rond het dubbele van het langjarige gemiddeld voor de energiecrisis. Bovendien blijft de prijs volatiel en nieuws over een gaslek kan de prijs in één dag met 15 procent laten stijgen, bleek op 15 mei.
Van Cleef concludeert dat de markt in Europa met de voeten op tafel achterover leunt als de seinen op groen staan, en opschrikt als er problemen aan de vraag- of aanbodkant ontstaan, met een prijsopdrijvende reflex. Voor speculanten een aantrekkelijke situatie om een duit in het zakje te doen, volgens de econoom.
