Zijwaartse handelsfase AEX

In het zeerkortetermijnbeeld zien we in de meeste Europese indices de laatste twee weken een zijwaartse handelsfase. De vraag voor de komende week is of en waar de 1e duidelijke lagere top komt te liggen.

Tijdens de snelle en krachtige terugval in de eerste weken van november viel de AEX ongeveer 4% terug vanaf de dubbele jaartop bij 557,40 tot de 534,60. We moeten terug naar het eerste halfjaar van 2016 om een dergelijke snelle terugval in de AEX te zien. Deze terugval vond plaats in 7 handelsdagen met dagelijks negatieve (rode) candlesticks. Met deze terugval testte de AEX de sinds februari 2016 stijgende bodemlijn op de logaritmische maandgrafiek. Deze steunlijn is een belangrijke ondergrens in het stijgende middellangetermijnbeeld. Hij startte bij de bodem van 378 in februari 2016. Dit was destijds het eindpunt van de forse en langdurige correctieve fase die in april 2015 startte bij destijds de 510 punten. Dit betekende destijds een daling van 130 punten, ofwel ruim 25%. Een van de zwaarste correctieve fases in de bullmarkt sinds 2009. De sinds februari 2016 stijgende bodemlijn heeft inmiddels een groot aan raakpunten. Tijdens het niet afgeronde topvormingsproces in de zomer van dit jaar werd deze lijn ook al tweemaal onder druk gezet, maar uiteindelijk niet doorbroken. Eind vorige week brak de AEX hier nipt onder, maar was er nog geen sprake van een structureel slot hieronder. Er is een structureel slot onder deze lijn noodzakelijk met bevestiging onder de meest recente bodems om te kunnen spreken van een volgende fase in de huidige daling. Zolang dat niet gebeurt, blijft de kans aanwezig dat de huidige terugval opnieuw zal uitmonden in slechts een kleine rimpeling in de krachtige stijgende middellangetermijntrend.

Blijft dubbele top bij 557,40 het hoogtepunt van 2017?
Volgens veel analisten en beleggers zouden de laatste maanden van dit jaar positief verlopen. November bleek een negatieve beursmaand te zijn waarbij in de eerste weken van november de jaartop tot op heden op de borden werd gezet. Ook voor december acht ik de kans groot dat deze zal zorgen voor een voortzetting van de correctieve beweging en deze kan uitmonden in pas de 3e correctie van 2017. De dubbele top van begin november werd geplaatst bij 557,40. Hiermee werd mijn volgende langetermijndoel van 564 bijna behaald, in het zeerlangetermijnbeeld is er eigenlijk te spreken van een geslaagde test. Bij de 564 ligt de dubbele top van 2007 welke destijds het startpunt was van een zeer forse bearmarkt die eindigde in maart 2009 met een dieptepunt van net onder de 200 punten. Ondanks dat mijn doel wel is behaald, had ik de weg hiernaartoe anders ingeschat. Ik had meerdere correctieve bewegingen verwacht in 2017. De huidige zeer krachtige euforische markt heeft er echter voor gezorgd dat alleen in het grote topvormingsproces in de maanden mei tot en met augustus een tweetal kleine correcties plaatsvonden van respectievelijk 6% en 5%.

Kans op forse tegenreactie blijft realistisch in de komende periode
De krachtige opgaande beweging in 2017 is op te delen in een tweetal fases. De eerste fase startte in december vorig jaar bij 445,65 waar een versteiling werd gestart en die zorgde voor een beweging zonder correctieve tegenreacties tot aan de 537,80 in mei. Het klassieke topvormingsproces dat hierna plaatsvond zorgde slechts voor een kleine rimpeling in de langetermijngrafiek en werd tegen mijn verwachting in in september afgebroken. De 2e fase zorgde voor een beweging vanaf de meervoudig geteste 506-steun in augustus naar de recente dubbele top bij 557,40. Ook tijdens deze beweging was er slechts 1 zeer beperkte tegenreactie te zien in oktober van ongeveer 1,5%. Een teken van euforie waarbij we dergelijke krachtige en langdurige opgaande bewegingen zonder noemenswaardige tegenreacties nog niet eerder hebben gezien in deze bullmarkt sinds 2009. Toch komt er een keer een einde aan de euforie en de tegenreactie die vaak daarop volgt, is vaak fors. De kans op een forsere correctie in de komende tijd acht ik dan ook groot. Toch moet hiervoor de sinds februari stijgende bodemlijn (nu bij 541) structureel worden gebroken waarna nog bevestiging dient op te treden onder de recente bodems van 535,30 en 534,60. Daaronder wordt overigens ook een groot hoofd-schoudertoppatroon (sinds oktober in ontwikkeling) afgerond met een te berekenen koersdoel dat rond de oude bekende 510 is te vinden.

Waar komt de lagere top te liggen?
In het kortetermijnbeeld lijkt de AEX bezig te zijn met de vorming van een lagere top. In de afgelopen week werd al een hoogtepunt bij 546,60 op de borden gezet. Met de doorbraak door de prille dalende toppenlijn van gisteren wordt deze top nu onder druk gezet en lijkt bij de opening direct te worden gebroken met een gap. Daarboven ligt nog een oude top bij 549,45. Pas een structureel slot boven zowel de dubbele jaartop bij 557,40 evenals de 564 zorgt voor de afronding van deze potentiele correctiefase waarboven meer ruimte ontstaat richting de 590 tot 610. Ik acht de kans echter groter dat een correctieve fase wordt voortgezet in de komende tijd. Buiten de dubbele top werden ook in alle tijdstermijnen toppatronen (shooting star, bearish engulfing en dark cloud cover patronen) gevormd. Ik acht de kans reeel dat volgende week de druk op de 541-stijgende bodemlijn weer kan worden opgevoerd. Weerstand ligt nu bij 546,60, de 549,45 en 551,15. Steunpunten zijn te vinden bij 541, de oude bekende 537,80 en de bodems van 534,60 en 535,30. We moeten in de komende dagen dan ook zeer alert blijven op de vorming van nieuwe toppatronen.

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)