Zet de terugval van de AEX door?

Tot op heden blijft de terugval vanaf de recente en hogere jaartop zeer beperkt. Wel werd de onderkant van een stijgende wig gebroken, maar blijft de AEX boven de eerste horizontale steunpunten.

De eerste handelsmaand van 2018 is alweer bijna ten einde gekomen. Een maand die startte met een intraday-doorbraak van de sinds begin 2016 stijgende bodemlijn op de logaritmische maandgrafiek. Deze steunlijn werd in de afgelopen twee jaar geregeld getest, maar nooit doorbroken. Deze intraday-doorbraak leek de eerste speldenprik te worden van een verdere verzwakking, maar de markt besloot anders. Op deze eerste handelsdag werd ook een hammer op borden gezet waarna een krachtige opwaartse beweging werd gestart in het kortetermijnbeeld. Deze beweging zorgde uiteindelijk voor een stijging van ruim 32 punten in januari, vanaf een dieptepunt bij 540,35 tot de recente jaartop bij 572,80. Tijdens deze beweging vond er onder de 564 enige consolidatie plaats, maar de AEX brak al snel boven deze belangrijke weerstand. Dit niveau gold al langere tijd als mijn volgende langetermijndoel. Hier lag de dubbele top uit 2007, welke destijds het startpunt was van een forse en langdurige bearmarkt die de AEX terugbracht tot onder de 200 punten begin 2009. Deze bodem in 2009 was het startpunt van de huidige en lange bullmarkt. De meest krachtige opwaartse beweging in deze bullmarkt vond in de afgelopen 2 jaar plaats. Na een forse en lange correctieve fase van 25% tot aan de 378-langetermijnbodem in februari 2016, is de AEX inmiddels bijna 200 punten opgelopen, ofwel een stijging van 50% in 2 jaar tijd. Deze gehele beweging vond overigens plaats zonder forsere correcties van meer dan 10%.

Grafiek AEX-index op dagbasis

Veel versteilingen in de aandelenmarkten
In 2016 vonden nog meerdere kleinere correcties plaats, maar deze bleven grotendeels uit in 2017. Alleen in de zomermaanden vonden 2 kleine correcties plaats van 5% en 6%. Verder zagen we in 2017 een tweetal langdurige en forse opgaande bewegingen waarbij kleinere terugvallen (meer dan 3%) in zijn geheel uitbleven. Een situatie die we tijdens deze gehele bullmarkt nog niet eerder hebben meegemaakt. Het elastiek werd hierbij steeds verder opgerekt maar tot op heden is dit elastiek nog niet geknapt. Er werden vorig jaar meerdere signalen hiervoor gegeven, maar deze bleken telkens vals te zijn. Inmiddels zien we een groot aantal versteilingen in de aandelenindices. Deze bewegingen passen naar mijn mening in de laatste krachtige opwaartse beweging in een fase van euforie, een zogenoemde blow-off beweging. Daarbij moeten we zeer alert zijn op een plotselinge neerwaartse draai die voor een forse tegenreactie kan zorgen. Elke kleine terugval wordt momenteel door beleggers nog steeds gezien als ‘forse’ correctie en instapgelegenheid. Een risicovolle situatie. Zolang er echter geen verslechteringen vanuit meerdere aandelenindices plaatsvinden, blijft de kans op een verdere stijging in de komende tijd aanwezig. De volgende langetermijndoelen in de AEX zijn bij 590 en 609 te vinden.

Forsere correctie start onder de stijgende bodemlijn van 550,50
Of de volgende doelen bij 590 en 609 in de komende tijd zullen worden behaald, is natuurlijk de vraag. In het kortetermijnbeeld ligt de eerste weerstand bij de jaartop van 572,80. Daarboven ligt nog de stijgende kortetermijntoppenlijn bij 575,30 en een horizontaal punt bij 584. Zowel de RSI als de MACD noteren op hoge niveaus waarbij nog steeds negatieve divergentie is te zien en de MACD op het punt staat een neerwaartse crossing te maken. Ook werd de onderkant van de stijgende wig sinds begin deze maand vorige week gebroken. De AEX testte daarna eind vorige week de zware 564 terug. Hierdoor is er tot op heden slechts sprake van een beperkt terugtest. Zolang de AEX onder de 572,80 weet te blijven, blijft dit geactiveerde toppatroon (stijgende wig) geldig. Daarboven ontstaat ruimte naar de volgende opwaartse doelen. Een volgende verzwakking ontstaat onder de zone 557,40 – 557,80. Hier ligt de voormalige novembertop en de recente bodem van de consolidatiefase. Om een forsere correctie op te starten is echter een neerwaartse en structurele doorbraak noodzakelijk onder de sinds begin 2016 stijgende bodemlijn. Deze is momenteel bij 550,50 te vinden. Belangrijk bij een eventuele doorbraak is dat andere indices ook dergelijke correctiesignalen geven. Zolang dat niet gebeurt, blijft de krachtige opwaartse trend intact.

10-jaars rente Duitsland geeft steeds meer langetermijnkoopsignalen
We zien deze opwaartse versteilingen ook in veel andere indices, vooral de krachtige versteilingen in de Amerikaanse indices vallen daarbij op. Een klassieke blow-off beweging. Aan de andere kant zien we de risico’s ook verder toenemen vanuit de intermarktindicatoren. Zo zagen we de krachtige opwaartse vervolgbeweging in de eurodollar die alweer in de buurt kwam van mijn volgende opwaartse doel bij 1,27. Een andere en zeer belangrijke intermarktindicator is de 10-jaars rente. Als we kijken naar de 10-jaars rente in Duitsland dan zagen een belangrijke fase van uitbodeming in de zomer van 2016. Destijds werd de kortere dalende toppenlijn gebroken waarbij het niveau onder de 0% lag. Het jaar 2017 kenmerkte zich vooral door een gestage opwaartse middellangetermijntrend waarbij de 0,50% steeds voor tegendruk zorgde. Wel ontstonden er steeds hogere bodems. Dit jaar bleek uiteindelijk te zorgen voor de 1e hogere bodems in het middellange en kortetermijnbeeld. Begin 2018 werd de 0,50% opwaarts gebroken. Hiermee werd ook een groot omgekeerd hoofd-schouderpatroon afgerond waarbij het 1e doel voor dit jaar net boven de 1,00% ligt. Kijken we naar het langere technische beeld dan zien we dat eind vorig jaar ook de sinds 2008 dalende toppenlijn werd gebroken, een krachtig signaal in het langetermijnbeeld. Een verdere stijging is dus reeel in 2018.

Grafiek 10-jaars rente Duitsland op maandbasis

Grafiek 10-jaars rente Duitsland op dagbasis

Visie technische analyse:

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)