De innovatie van Pandora blijft inflatie drukken
Stephen Fry werd onlangs geïnterviewd voor zijn nieuw boek Mythos. Hij haalde een vergelijking aan tussen de geboorte van Pandora, de albegaafde, en de komst van het internet. Pandora, de eerste vrouw, was een creatie van Zeus. Zij bezat de gaven van verschillende Goden, ze was zo intelligent als Athene en verleidelijk als Aphrodite. Hermes, de boodschapper van de goden gaf haar spraak en nieuwsgierigheid. Pandora was in haar gehele verschijning een zege voor de mensheid (die toen nog alleen uit mannen bestond). Dat zou het internet ook kunnen zijn. Totdat de nieuwsgierigheid van Pandora, haar ertoe aanzette om de met haar ‘meegeleverde kist’ (doos/wijnkruik) te openen. Het moge bekend zijn, dat toen alle ellende van de wereld, ziektes, haat, jaloezie en oorlog voor altijd uit de kist vloog. (En ja, dat lijkt inderdaad op Eva en de appel. Misogynie bestaat al een tijdje).
Waar Fry zich eerst verheugde op de deugden en voordelen die internet zou brengen, blijken we inmiddels ook geconfronteerd te zijn met de keerzijde, van fakenews en trollen, tot scheldpartijen, racisme, bedreiging en hacking. Zoals alles, heeft ook internet twee zijden van de medaille.
Terwijl ook deze maand de inflatie in Europa inzakte en de ECB het einde van de geldmarktverruiming QE min of meer bevestigde, lijkt het er dus op dat de onmacht om inflatie te creëren langzaamaan wordt erkend. Ten tijde van de ICT-bubbel, rond de eeuwwisseling, werd er gesproken over de ‘nieuwe economie’. Oude economische wetten zouden niet meer gelden, internet zou alles veranderen, verbeteren en versnellen en winst maken was een verouderd begrip, omdat alles geherinvesteerd zou worden. Dit dreef de aandelen van deze nieuwe economie (denk aan UPC en bijv. Cisco Systems) tot absurde hoogten, totdat Pandora de doos opende en de mens de lelijke werkelijkheid zag.
Hoewel zo’n 17 jaar geleden de verwachtingen veel te hoog waren gespannen, lijkt het erop dat die nieuwe economie nu wel gearriveerd is. Niet dat winsten er niet toe doen. Maar de voordelen van (draadloos) internet (maar ook nanotechnologie) en daaraan gerelateerde ontwikkelingen zijn schier eindeloos. Die voordelen worden echter niet altijd in cijfers uitgedrukt. Zoals ik al eens in een eerdere weekly aangaf, schaffen wij veel gebruikte spullen aan via internet, van kinderfietsjes en bakfietsen, tot boeken, speelhuizen en bankstellen. De som van al deze handelingen van alle mensen drukt de winsten van fabrikanten en retailers waardoor zij mogelijk gedwongen worden om ander werk te gaan doen en winkelstraten in provinciesteden leeg zijn. Niet leuk wellicht, maar wel de realiteit. Toch leven we in een mondiale hoogconjunctuur, die niet alleen veel nieuwe banen creëert, maar vooral ook de (gemiddelde) welvaart stuwt. Hoewel de inflatie laag is en de lonen in het Westen amper stijgen (zelfs niet voor een arme Bank-CEO) kunnen we met dezelfde euro’s meer kopen. Of het nu gaat om zuiniger auto’s, goedkopere vliegtickets, het 3-D geprinte eetkamerstoeltje of dat amper gebruikte tennisracket voor mijn zoontje, voor de helft van de nieuwprijs. Ik denk dat we die voordelen niet moeten onderschatten.
Ik ga niet verkondigen dat inflatie een verouderd begrip is, maar de prijzen van alle goederen en diensten staan al jaren onder druk door disintermediatie, hergebruik, prijstransparantie, efficiëntere productie en outsourcing. Niet alleen het eindproduct wordt goedkoper, maar vrijwel alle halffabricaten in de waardeketen. Elke innovatie (zoals een appje, die duizenden bankmedewerkers overbodig maakt) zorgt ervoor dat de ‘slack’ of overtollige ruimte wordt weggehaald. Dit is de ware innovatie, het wegwerken van onnodig energie (geld)-verlies in de waardeketen van behoefte naar idee naar productie naar gebruiksgenot.
En dan te bedenken dat we pas net begonnen zijn. Hoewel we sinds een paar jaar ook de keerzijde van internet (vooral social media) hebben leren kennen, lijkt het erop dat in economische en innovatieve termen, internet allesoverheersend is en blijft. Daar moeten ook de beleidsmakers van overheden en Centrale Banken zich steeds meer bewust van worden. Hoewel de inflatie in de VS aan lijkt te trekken, mede door duurdere import (lagere USD) en mogelijke heffingen, is de kerninflatie (zonder volatiele ingrediënten als olie en voedsel) in de VS gedaald sinds 2016 en lijkt nu te stabiliseren. Voorlopig lijkt een stijgende mondiale inflatie, en dus een verder stijgende rente, een mythe.
Bernard
Week 11
Inflatie zwakt af in eurogebied
De consumentenprijzen in het eurogebied lagen in februari gemiddeld 1,1 procent hoger dan een jaar eerder. Dat meldt statistiekbureau Eurostat. De inflatie is daarmee afgezwakt ten opzichte van januari, toen het leven in de eurolanden nog gemiddeld 1,3 procent duurder werd. Economen rekenden gemiddeld op 1,2 procent inflatie.
Het gemiddelde prijsniveau steeg vorige maand het sterkst in Estland en Litouwen (3,2 procent). In Cyprus daalden de prijzen met 0,4 procent, terwijl de stijging in Griekenland en Italië beperkt bleef tot respectievelijk 0,4 en 0,5 procent. Nederland kende een inflatie van 1,3 procent. De Europese Centrale Bank (ECB) mikt met zijn monetaire beleid op een inflatie van net geen 2 procent voor het hele eurogebied.
Bedrijfsvoorraden VS nemen toe
De bedrijfsvoorraden in de Verenigde Staten zijn in januari met 0,6 procent gestegen ten opzichte van de voorgaande maand. Dat blijkt uit cijfers die het Amerikaanse ministerie van Handel meldde.
Het cijfer komt overeen met de consensus van economen. Een maand eerder was er sprake van een stijging van de voorraden met een bijgesteld cijfer van eveneens 0,6 procent.
Arbeidskosten eurozone blijven toenemen
De arbeidskosten per uur in de eurozone lagen in het vierde kwartaal van 2017 1,5 procent hoger dan in dezelfde periode een jaar eerder. Dat meldt statistiekbureau Eurostat. In het derde kwartaal werd nog een toename gemeten van 1,6 procent.
In de Europese Unie als geheel namen de arbeidskosten in het vierde kwartaal met 2,3 procent op jaarbasis toe, na een stijging met 2,2 procent in de voorgaande periode. De sterkste toename deed zich voor in Roemenië (ruim 14 procent) en Bulgarije (ruim 12 procent), in Finland en Italië gingen de arbeidskosten juist licht omlaag.
Eurostat meldt verder dat het aantal vacatures in het eurogebied in het vierde kwartaal 2 procent hoger lag dan een jaar eerder. In het derde kwartaal werd nog een stijging van het aantal openstaande banen met 1,9 procent gemeld.
Importprijzen VS verder in de lift
De importprijzen in de Verenigde Staten zijn in februari met 0,4 procent gestegen in vergelijking met de voorgaande maand. Dat blijkt uit cijfers van de Amerikaanse overheid.
Economen rekenden in doorsnee op een toename met 0,2 procent. In januari gingen de prijzen volgens een herzien cijfer met 0,8 procent omhoog. De exportprijzen van de VS stegen vorige maand met 0,2 procent. Hier werd een maand eerder nog een toename met 0,8 procent gemeld.
Exportgroei zwakt wat af
Het volume van de goederenexport was in januari 5,5 procent groter dan in dezelfde maand een jaar eerder. Maar dat is een minder sterke groei dan in de twee voorgaande maanden, aldus het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In de eerste maand van het jaar groeide opnieuw vooral de export van personenauto’s, machines en apparaten. Het volume van de import was in 9,1 procent groter dan een jaar eerder. De groei van de import was groter dan in de voorgaande maanden. Volgens de zogenoemde exportradar van het statistiekbureau zijn de omstandigheden voor de export in maart minder gunstig dan in januari.
De export van goederen maakt ongeveer drie kwart uit van de totale export. Over de export van diensten rapporteert het CBS niet maandelijks. Informatie over de totale export publiceert het CBS op kwartaal- en jaarbasis.
Productie industrie eurozone flink gedaald
De industriële productie in de eurozone is in januari met 1 procent gedaald ten opzichte van de voorgaande maand. Dat meldde het Europees statistiekbureau Eurostat.
Economen hadden gemiddeld verwacht dat de productie met 0,5 procent zou afnemen op maandbasis. In december ging de productie met 0,4 procent omhoog. Voor de gehele Europese Unie zakte de productie met 0,7 procent, aldus Eurostat.
De week vooruit: welke invloedrijke cijfers worden de komende week gepubliceerd?
