In 2023 werden er al kamervragen gesteld door twee Kamerleden van de PVV over de overname van het Delftse chipbedrijf Nowi door Nexperia maar de minister (Micky Adriaansens destijds) vond het niet nodig om daar een onderzoek voor in te stellen.
Overheid grijpt in bij Nexperia: In opdracht van VS?
13 okt 2025 om 08:07
Overheid grijpt in bij Nexperia
Een bizar verhaal, zeker voor Nederland. Onze regering heeft ingegrepen via een ‘Maatregel van bestuur’ bij het Nijmeegse Nexperia. Deze afsplitsing van NXP (en eerder Philips) maakt semiconductors en aanverwante artikelen.
Het bedrijf is in 2016, toen het nog een onderdeel was van NXP, verkocht aan een Chinees consortium. Volgens onze regering is er nu sprake van vrees voor een kennislek. Ik maak me sterk dat ze niet getipt zijn door de Amerikanen.
Van de website van de Rijksoverheid:
“De Minister van Economische Zaken heeft op dinsdag 30 september 2025 vanwege ernstige bestuurlijke tekortkomingen bij de halfgeleiderfabrikant Nexperia de Wet beschikbaarheid goederen (Wbg) ingezet.
Het desbetreffende bedrijf heeft haar hoofdvestiging in Nijmegen en heeft daarnaast nevenvestigingen in andere landen. Met dit besluit wordt voorkomen dat de goederen die Nexperia maakt (eindproducten, halfproducten) niet beschikbaar zouden zijn in een noodsituatie. Het reguliere productieproces van het bedrijf kan wel doorgaan. “
Wat houdt die wet nu precies in?
De minister kan via een wettelijk bevel ingrijpen bij bedrijven om te voorkomen dat essentiële goederen, zoals halfgeleiders, niet meer beschikbaar zijn voor Nederland of Europa. De wet is bedoeld om de nationale en Europese economische veiligheid te beschermen, bijvoorbeeld zodat productie voor cruciale sectoren (zoals de auto-industrie of consumentenelektronica) kan blijven doorgaan, ook als er bestuurlijke of geopolitieke problemen bij een bedrijf ontstaan.
Het reguliere productieproces mag doorgaan, maar specifieke bedrijfsbeslissingen kunnen door de overheid worden tegengehouden of teruggedraaid als ze schadelijk zijn voor de belangen van Nederland of Europa. Het bevel geldt alleen in zeer dringende, uitzonderlijke gevallen en is kortgezegd een crisismaatregel.
Het kabinet kan op basis van deze wet voorkomen dat Nexperia kritieke beslissingen neemt zonder goedkeuring van het ministerie, zoals het aanstellen van nieuwe leidinggevenden of het verplaatsen van bedrijfsonderdelen.
Bedrijven kunnen tegen het overheidbesluit bezwaar aantekenen bij de rechter. De Wbg is zelden gebruikt en al sinds 1952 van kracht, bedoeld voor noodsituaties zoals oorlog of buitengewone omstandigheden om de beschikbaarheid van essentiële goederen te waarborgen. Er zijn geen eerdere ingrepen op basis van deze wet bekend.
In maart 2024 is Nexperia gehackt door een cybercriminele groep, waarbij interne bedrijfsgeheimen, ontwerpen van chips en klantgegevens van grote bedrijven als SpaceX, Apple en Huawei zijn gelekt.
Chinese eigenaar Nexperia
Wingtech Technology is de Chinese eigenaar van Nexperia. Het is een bedrijf dat deels staatsbezit is via de State-owned Assets Supervision and Administration Commission (SASAC) van de Chinese overheid.
Wingtech is een Original Design Manufacturer (ODM) gespecialiseerd in smartphones en halfgeleidertechnologie, en heeft Nexperia in 2018 voor ongeveer 3,6 miljard dollar overgenomen. Het hoofdkantoor staat in Shanghai.
Amerikaanse sancties in 2024
Wingtech kreeg in december 2024 Amerikaanse sancties opgelegd omdat het werd gezien als een bedrijf dat de nationale veiligheid of het buitenlands beleid van de VS bedreigt. De Amerikaanse regering plaatste Wingtech op de zogenaamde Entity List, wat betekent dat het bedrijf beperkingen kreeg op zijn toegang tot Amerikaanse technologie en onderdelen.
De VS wilden de toegang van Wingtech tot geavanceerde geheugenchips en chipfabricagetools beperken, wat essentieel is voor hightech toepassingen zoals AI-training en militaire hardware.
De sancties hadden ook als doel de groei van China’s halfgeleiderindustrie tegen te houden, die de VS als concurrent en strategische bedreiging ziet. Consequenties voor Wingtech waren onder meer het moeten afstoten van divisies, het verlies van grote klanten (zoals mogelijk Apple), en zware operationele beperkingen.
In opdracht van Amerika?
Het kan zijn dat de Amerikaanse autoriteiten Nederland hebben aangesproken op de situatie bij Nexperia. Onze overheid heeft hier verder nog weinig over bekendgemaakt. In het persbericht zegt de minister dat de wet is ingezet ‘naar aanleiding van recente en acute signalen van ernstige bestuurlijke tekortkomingen en handelingen bij Nexperia.’
Deze signalen zouden de continuïteit en waarborging op Nederlandse en Europese bodem van cruciale technologische kennis en capaciteiten bedreigen en het verlies ervan zou een risico kunnen vormen voor de Nederlandse en Europese economische veiligheid.
Deze reeks maatregelen vormt een onderdeel van een bredere geopolitieke strijd tussen het Westen en China om technologische dominantie. Door het bevriezen van Nexperia’s bedrijfsbeslissingen en het ontheffen van de Chinese CEO hebben de Nederlandse autoriteiten een stap gezet die jaren geleden ondenkbaar was: feitelijk het nationaliseren van de controle over een Chinees bedrijf in Europa.
Hiermee neemt Europa een hardere lijn aan, vergelijkbaar met het Amerikaanse CFIUS-systeem, waarbij staatsinterventie gepast is als een bedrijf als een strategisch risico wordt gezien. Dit is een duidelijk signaal dat open markten samengaan met bescherming van kritieke technologieën, en dat Europa nu bereid is om daar direct en krachtig in op te treden.
Uit de kraamkamer van Philips
Nexperia produceert onder meer chips voor de Europese autoindustrie en gebruik in consumentenelektronica. Het komt voort uit de halfgeleidertak van Philips.
Philips startte in 1953 met de productie van halfgeleiders in Nijmegen, waarmee het een pionier werd op dit terrein in Nederland.
Vanaf 1988 werden alle wereldwijde activiteiten op het gebied van halfgeleiders samengevoegd onder de naam Philips Semiconductors. In 2006 splitste Philips haar halfgeleiderdivisie af als zelfstandig bedrijf: NXP Semiconductors.
Philips behield eerst nog een minderheidsbelang, maar was vanaf 2010 volledig van NXP losgekoppeld. NXP groeide onder leiding van de Amerikaanse CEO Richard Clemmer (lees hier hoe hij een half miljard cashte!) snel door diversificatie, overnames en innovaties, gericht op geavanceerde chipoplossingen voor o.a. automotive, industrie en communicatie.
Nexperia: De Standard-Products Spin-off
NXP verkocht in 2016 het bedrijfsonderdeel “Standard Products” aan een Chinees consortium, waarna deze divisie zelfstandig verderging onder de naam Nexperia, met het hoofdkantoor in Nijmegen. Nexperia produceert vooral basale componenten zoals diodes en transistors, die in grote volumes wereldwijd worden gebruikt.
Philips is dus de “moeder” waaruit eerst NXP (als zelfstandige chipfabrikant) is voortgekomen en waaruit later Nexperia (de standaardproducten-divisie) is afgesplitst. De banden zijn historisch en technologisch zeer diep, maar de drie bedrijven zijn inmiddels volledig zelfstandig en hebben ieder hun eigen koers gekozen.
