Toegang tot al onze analyses en koopstips? Word abonnee
AEX
AMX
BEL20
NAS100
US30
Bekijk realtime koersen

Nieuwe beleggers, blijft u?

Nieuwe beleggers, blijft u?
3 jan 2019 om 11:30

Banken en verzekeraars wedijveren deze maanden om de aandacht van de sparende en beleggende klant. Was de markt voor beleggers jarenlang niet in beweging te krijgen, sinds vorig jaar lijkt dat anders. Toen groeide het aantal beleggende huishoudens namelijk met 14% en dat was lang niet vertoond, aldus onderzoeksbureau TNS Kantar. Terwijl het eerste vuurwerk te horen is zat ik te denken aan die nieuwe huishoudens op de beleggingsmarkt. ‘Wat zouden hun motieven zijn (lage spaarrentes of betere rendementen) en hoe zou het hen vergaan? Zouden ze over vijf of tien jaar nog steeds beleggen of zouden ze na de volgende correctie gedesillusioneerd afhaken?’ Ik neem u mee in mijn gedachtegang en hoop dat u die deelt met iemand die net is begonnen met beleggen.

Vooropgesteld ben ik erg blij dat er nu meer mensen beleggen en dat de groei van het aantal beleggende huishoudens een vlucht neemt. Als analytisch georiënteerd mens vraag ik me wel direct af waarom deze mensen zijn gaan beleggen? Sinds de crisis in 2009 lukt het maar mondjesmaat nieuwe beleggers te werven. Daar kwam voor het eerst echt verandering in 2016 toen de markt met 9% groeide. Dat was toevalligerwijs ook het jaar dat de rentes op spaarrekeningen structureel onder de 1 % daalden. Daarna begon de rente aan een vrije val en zakte in soms tot 0%. Berekenen we de correlatie tussen de rentestanden en het aantal beleggende huishoudens dan is die zwak (0.48). Voorzichtig concludeer ik dat mensen niet massaal bezig zijn met de laatste rentestand en dat zelfs een verliesgevende spaarrekening niet de reden is om te gaan beleggen.

Jaar Aantal hh Spaarrente Stand AEX
2007 1.400.000 2,66% 515,77
2008 1.500.000 2,92% 245,94
2009 1.500.000 2,61% 335,33
2010 1.400.000 2,00% 354,57
2011 1.400.000 2,20% 312,47
2012 1.200.000 2,24% 342,71
2013 1.100.000 1,68% 401,79
2014 1.100.000 1,36% 424,47
2015 1.100.000 1,05% 441,82
2016 1.200.000 0,65% 483,17
2017 1.400.000 0,30% 544,58

Bron: Kantar TNS en https://blog.spaarrente.nl/gemiddelde-rente-spaarrekening

Een andere verklaring is de stijgende beurs en het goede economische klimaat. Mensen hoorden de afgelopen negen jaar bijna onafgebroken goed nieuws over de beurs en de economie. Veel Nederlanders kijken daarbij naar de AEX die eind 2008 in mineur op 245 punten eindigde, maar in december 2017 alweer 544.58 punten noteerde. Wie in 2009 begon met beleggen in de Think AEX zag dat vermogen dus meer dan verdubbelen. En dat is nog buiten het ontvangen dividend gerekend! Dat kan voor sommige huishoudens aanleiding zijn geweest na 2008 toch weer de stap naar de beurs te wagen. Door de aanhoudende groei, een intermezzo in 2012-13 daargelaten, zorgt waarschijnlijk voor de perceptie dat beleggen steeds veiliger is geworden.

Die combinatie vormt een deel van de verklaring, maar is het nog niet helemaal. Mensen zijn in hun koopbeslissingen vooral beïnvloedbaar door andere mensen. Uit het onderzoek van Kantar blijkt dat veel mensen die het afgelopen jaar zijn gaan beleggen dit deden omdat iemand uit hun omgeving hen dat aanraadde. Het bandwagon effect, zoals de psychologie dit fenomeen doopte, impliceert dat iemand iets doet omdat de massa dat doet. Zo van: ‘iedereen doet het dus zal het zal wel goed zijn’. Verdere motivatie ontbreekt.

Het eerste deel van de vraag is wel beantwoord: een combinatie van lage spaarrentes, goede resultaten en mensen (bandwagon/ herding) uit de omgeving zorgden voor een stijgend aantal beurs betreders, toch staat het aantal beleggers nog lang niet op het niveau (zeker relatief niet) van de jaren negentig – toen bijna 2 miljoen huishoudens belegden. De jaren negentig kenmerkten zich door ongekende voorspoed, de overgang van een bipolaire wereld naar een monopolaire wereld en de opkomst van het internet. Het zijn de jaren van de vermogensrendementsheffing van vier procent en de uitleg van de lachende minister Zalm erbij dat je ‘wel gek moet zijn wil je geen 4% rendement op je vermogen halen’. De bomen leken tot in de hemel te groeien en wie niet belegde was een ‘dief van zijn eigen portemonnee’. Ook toen speelden vermoedelijk dezelfde factoren een rol en ook toen stapten mensen zonder ‘eigen’ motivatie (bandwagon) in op de beurs.

U zult mij wel gek vinden, maar dat het aantal huishoudens dat is gaan beleggen relatief geringer is stelt mij gerust. Ik denk namelijk dat meer mensen een bewuste keuze hebben gemaakt en minder mensen zijn gaan beleggen als gevolg van hun omgeving. Als je niet weet waarom je belegt, maar wel verwacht dat je rendementen hoog (en nooit negatief) zullen zijn, is de kans dat je teleurgesteld raakt groot. De kans dat je dan uitstapt bij de eerste de beste tegenslag en vervolgens een nare smaak overhoudt aan beleggen is eveneens groot.

U kunt door de regels heen een advies lezen aan alle nieuwe beleggers: begin bewust en stop niet als het straks even tegenzit, want de afgelopen 100 jaar zijn er weinig mensen die een negatief rendement haalden indien ze langer dan 20 jaar belegden.

Wil je direct op de hoogte zijn van het laatste beursnieuws?

Schrijf je nu in voor onze gratis nieuwsbrief en mis niks!

  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.