Naïeve optimisten
Eind 2019 noteerde de Global Uncertainty Index op all-time high. Niet eerder waren de onzekerheden in de wereld zo hoog. Achteraf gezien heeft deze index de onrust van 2020 prima weergegeven, want 2020 was één van de slechtste economische jaren uit de geschiedenis. De index was een perfecte barometer voor wat zou gaan komen.
Nu, ruim een jaar later, verwacht het IMF voor 2021 de hoogste economische groei sinds 1976. Blijkbaar zijn alle ingrediënten voor onrust verdwenen. Optimisme overheerst! De wereld herstelt volgens de economen van het IMF sneller van de pandemie dan verwacht. Alle stimulansen zorgen voor extra doping
voor de economie. De mondiale economische groei zal volgens de laatste ramingen 6% bedragen. En in 2022 volgt er nog eens 4,4% groei. Deze geprognotiseerde groei maakt ruimschoots de krimp van 3,3% van vorig jaar goed. Volgens het IMF zou zonder alle stimulansen de krimp in 2020 drie keer groter zijn geweest.
Volgens Gita Gopinath, hoofdeconoom van het IMF, zal de mondiale groei niet gelijkmatig zijn. Sommige landen zullen meer gaan profiteren, volgens haar inzichten, terwijl voornamelijk ontwikkelingslanden achterblijven. Maar het IMF heeft al plannen ontwikkeld om met extra creaties van SDRs
indirect extra leningen te verstrekken aan de opkomende economieën, zodat ook zij snel kunnen herstellen naar het niveau van voor de corona-uitbraak. Daarnaast ziet het IMF ook toenemende verschillen binnen landsgrenzen. De inkomensongelijkheid neemt toe. Het aantal mensen dat leeft in extreme armoede neemt naar schatting met 95 miljoen toe. De VS is het enige machtige land waar de economische activiteit, volgens de voorspellingen, in 2024 hoger zal liggen dan voor de uitbraak van de pandemie.
Veel koppen in de media benadrukken die hoogste economische groei in 10-tallen jaren. Maar onderliggend kun je toch moeilijk spreken van optimisme. Wij zien vooral toenemend populisme, stijgende inkomens- en vermogensongelijkheid, vergevorderde geopolitieke spanningen, een kapot financieel systeem waarin de marktkapitalistische theorieën niet meer werken etc.
Ook Rabobank macro strateeg Michael Every kon zijn cynisme niet verbergen in zijn artikel met de titel “Koestler-Push Inflation”. Zijn openingszinnen waren:
“The IMF and World Bank spring meetings are about to kick off, where those who pay no income tax get to talk about tax evasion, tax hikes, inequality, and Building Back Better. US Treasury Secretary Yellen will use the platform to push for a global standardisation -upwards-
of corporate tax rates. National Security Advisor Sullivan has also tweeted in support: “The US is commited to end the race to the bottom on corporate tax rates and prevent corporations from shifting jobs overseas. A core piece of our national security strategy is national competitiveness: creating jobs & raising wages at home, not incentivizing tax havens”.
De Amerikanen dicteren de hele wereld. Organisaties zoals het IMF en de Wereldbank bevelen de wereld vanuit hun glazen torens in de VS. Amerika komt als groot en machtig land het best uit de crisis, volgens hun inzichten. De rest heeft meer last van de pandemie is hun voorzichtige inschatting.
De huidige wereldmacht blijft zich gedragen als leider en wijst met een bestraffend vingertje naar mensenrechtenschendingen door China. Naar het stelen van intellectuele eigendommen en ander economisch vals spel. China lijft Hong Kong in en wenst ook Taiwan te annexeren. Ook heeft de VS geen goed woord over voor de Russen. De spanningen worden deze dagen opnieuw op scherp gezet. En uiteraard zijn de Russen de schuldigen. Met Iran wil men opnieuw rond de tafel, maar uiteraard wel tegen hun condities. De handelsverhoudingen in de wereld zijn compleet verstoord. Extra aangewakkerd door de pandemie en bijvoorbeeld de recente opstopping in het Suez kanaal. Er gebeuren extreem gekke dingen in de wereld en alles
lijkt te berusten op toeval. Maar als er zoveel toevalligheden tegelijk gebeuren zoals in de afgelopen 1,5 jaar, dan zou je bijna gaan denken dat deze zaken misschien toch met elkaar te maken hebben.
Aan de ene kant communiceren de VS altijd dat zij de leider zijn die de wereldbelangen dient. Maar nog niet zolang geleden zat er een president die hardop zei “America First”. En hoewel President Biden wellicht anders overkomt, is het onderliggende beleid van de
VS al decennia lang gericht op economische groei voor allen, maar iets meer voor henzelf. Binnen hun landsgrenzen zelf is het motto niet veel anders. “The American Dream” vertegenwoordigt de onbeperkte mogelijkheden. Maar blijft voor de meeste Amerikanen slechts een mooie droom.
Enkel een naïeve optimist ziet de wereld de goede kant op tenderen. Hoewel het aantal miljonairs iedere dag toeneemt, mede als gevolg van inflatie, tendeert de algehele maatschappij naar steeds onrustiger vaarwater. De huidige leiders hebben al lang bewezen niet over de benodigde capaciteiten te beschikken om het tij te keren. Het verergert alleen maar meer. Ook vanuit politiek Den Haag worden wij elke keer opnieuw verrast met nieuwe wendingen die de geloofwaardigheid nog meer in twijfel trekken. Het nieuwe hoofdstuk “Pieter Omtzigt, functie elders” geeft maar weer eens een kijkje in de continue machtsspelletjes.
“Geld (r)evolutie, de strijd om de wereldmacht”.
Al 6 jaar is dit ons leidend hoofdthema waarmee wij u laten zien wat de verbanden zijn tussen geldsystemen, oorlogen, industriële revoluties en sociale gebeurtenissen. Macro-economische grootheden zoals economische groei zeggen niets over uw persoonlijke financiële situatie. Het zijn koude geaggregeerde grootheden die iets zeggen over de brede economische ontwikkelingen, maar niets zeggen over u of over uw welzijn.
De wereld tendeert naar een nieuwe climax. Een climax waarin ons financieel systeem wijzigt van spelregels, maar eerst vooraf wordt gegaan door sterk toenemende geopolitieke spanningen. Van een Koude Oorlog is ons inziens geen sprake meer. Deze is al zeker lauw. En als de wereldleiders niet snel tot diplomatieke overeenstemming komen, dan heeft u volgend jaar te maken met 6% mondiale economische groei die vooral gedragen wordt door de farmacie- en defensiesector. En uiteraard de chipsector want die zitten tegenwoordig in ieder product. Als u niet in deze sectoren actief bent, dan heeft u als ondernemer en/of werknemer pech.
Het wereldnieuws zou zeker zoveel aandacht moeten hebben voor de oplopende geopolitieke spanningen tussen het Westerse en Oosterse Rijk. Het anti-Westerse bondgenootschap tussen China, Rusland en andere bondgenoten lijkt zich niet langer aan de Westerse spelregels te willen houden.
De hegemonie van het Westen staat onder hevige druk. Veel ontwikkelingslanden kiezen voor de zijde van China en Rusland. Een Derde Wereldoorlog wordt steeds waarschijnlijker, terwijl burgers gedesïnformeerd worden door enkel nieuws over vaccins, lockdowns en andere Covid gerelateerde zaken. Het andere nieuws verdient minimaal net zoveel aandacht. Wellicht heeft Covid-19 zelfs te maken met de huidige geopolitieke strijd. Evenals de recente gebeurtenis in het Suez kanaal of de treinongelukken in Egypte en Taiwan. Militair materieel verplaatst zich namelijk zowel over zee als over het spoor. Het uitschakelen van belangrijke infrastructuur kan een vorm van oorlogsvoering zijn. Zoals ook het hacken van data, het saboteren van belangrijke (digitale) infrastructuur etc. onder het kopje cyberwar kan worden geplaatst.
Het IMF voorspelde op 20 januari 2020 (zie publicatie Nu.nl rechtsonder) een mondiale economische groei van 3,3% in 2020. De getallen hebben ze in ieder geval goed voorspeld. Zij waren echter wel het “-“ teken vergeten. Toen waren ze nog enthousiast over de handelsdeal die president Trump had gesloten met zijn Chinese ambtgenoot Xi Jinping. Trump bracht dit als de deal van de eeuw. Achteraf gezien was het slechts misleiding en zijn de verhoudingen verder verslechterd. Wij blijven benadrukken dat economie gaat over het ruilen van goederen en diensten tussen wereldburgers. Hoe meer er geruild wordt en hoe evenwichtiger dat gebeurt, tussen alle wereldburgers, des te beter dat is voor de wereldverhoudingen en het welzijn. Economie gaat zeker niet alleen maar over geld bijdrukken en geaggregeerde grootheden zoals economische groei.
De onderlinge verhoudingen zijn schever dan ze in lange tijd zijn geweest. In de geschiedenis kun je meer van dit soort voorbeelden terugvinden. Elke keer maakt de heersende elite dezelfde fouten. Hun ego en hebzucht is groter dan het belang van de normale wereldburger. De politiek en de top van het internationale bedrijfsleven is te sterk met elkaar vermengd. Er wordt geredeneerd vanuit de natiestaat, maar niet vanuit een mondiaal perspectief. Instituten als het IMF, Wereldbank, VN etc. zouden over de belangen van de happy few heen moeten kijken, maar doen dat in de regel niet. Hoe goed het IMF ook de stand van de onzekerheidsindex aan het eind van 2019 inschatte, de economische groei-inschatting was het tegenovergestelde. Nu verwacht men voor 2021 6% economische groei en is dezelfde onzekerheidsindex teruggezakt naar een bijna normaal niveau. Alle onzekerheden zijn blijkbaar als sneeuw voor de zon verdwenen. De economische groeiverwachtingen lijken met zekerheid uit te gaan komen.
Wij concluderen dat het naïeve optimisten zijn. Wij kiezen zelf voor veiligheid. De Golden Crosses Beleggingsportefeuille heeft deze week extra geïnvesteerd in haar marine, land- en luchtmacht. Voor veiligheidsredenen brengen wij extra linies aan. Blijkbaar leven de macro economen van het IMF en de Wereldbank in databunkers die afgesloten zijn voor geopolitieke ontwikkelingen. Liever een reële pessimist dan een naïeve optimist.
“Prepare for the worst and hope for the best”
Zei ooit in een ver verleden Benjamin Disraeli, premier van het Verenigd Koninkrijk.
