Frankrijk weer in rep en roer
Groundhog Day in Frankrijk: de pasbenoemde premier Sebastien Lecornu heeft de pijp na een maand alweer aan Maarten gegeven.
Waarom Sébastien Lecornu opstapte
In het politieke toneel van Frankrijk was de benoeming van Sébastien Lecornu op 9 september 2025 bedoeld als een poging om de vervroegde val van zijn voorganger, François Bayrou, te sussen — een regering te vormen die hervormingen kon doorvoeren in een diep verdeeld parlement.
Maar Lecornu’s premierschap bleek van bijzonder korte duur. Slechts 26 dagen later diende hij zijn ontslag in, waarna president Macron het accepteerde.
De directe aanleiding was dat Lecornu zijn ministers had benoemd, maar die samenstelling stuitte op forse kritiek — onder andere omdat hij grotendeels ministers behield uit de vorige regering. Één dag nadat zijn kabinet was onthuld, trad hij af.
In zijn verklaring hekelde Lecornu de hardnekkige partijdigheid van politieke partijen: hij wees erop dat ze zich gedroegen alsof ze een absolute meerderheid hadden, terwijl dat niet het geval was. Hij stelde dat de verdeeldheid in het parlement hem made it impossible to govern.
De politieke realiteit achter zijn vertrek is dat Macron en zijn coalitie moeite hebben om stabiele steun te vinden in het parlement, een parlement dat sterk gefragmenteerd is en waar geen fractie een duidelijke meerderheid heeft.
Wat Macron nu kan doen: zijn opties
Met de val van Lecornu staat Emmanuel Macron voor een uitdaging: hij moet de politieke stabiliteit herwinnen terwijl hij te maken heeft met een verzwakte positie in het parlement. Hier zijn de belangrijkste opties die voor handen liggen:
1. Een nieuwe premier benoemen
Macron kan een andere politieke figuur aantreden als premier, met de opdracht om een nieuw kabinet te vormen dat meer kans heeft op steun in het parlement. Deze persoon moet in staat zijn coalities te smeden en compromissen te sluiten, idealiter met partijen aan de rechterkant of centrum.
2. Hervorming van coalitie en kabinet
In plaats van een volledig nieuwe premier, kan Macron proberen het bestaande kabinet te herschikken — bijvoorbeeld ministers vervangen, nieuwe partijen betrekken, of compromissen sluiten over beleid. Hiermee kan hij proberen geneigd kiesgroepen te vriend te houden en steun te bouwen.
3. Voorlopige of “caretaker” regering
Totdat een stabiele meerderheid gevonden wordt, kan Macron een regering aanstellen die alleen de lopende zaken afhandelt (“caretaker government”). Dit is vaak tijdelijk en bedoeld om de continuïteit te waarborgen zonder grote beleidsinitiatieven te ontploffen.
4. Vervroegde parlementsverkiezingen uitschrijven
Als geen enkele oplossing lukt om een werkbare meerderheid te vinden, kan Macron kiezen om het parlement te ontbinden en nieuwe verkiezingen uit te schrijven. Dit is risicovol: zijn partij zou verder kunnen verzwakken, vooral omdat de oppositie, met name de National Rally van Marine Le Pen, sterk is.
5. Samenwerking met oppositie of fragmenten daarvan
Macron kan actief proberen om “soft alliances” te sluiten met gematigde elementen uit de oppositie om steun te verkrijgen voor sleutelwetgeving — bijvoorbeeld voor de begroting of hervormingen. Hij zou beleidsvoorstellen kunnen matigen om buy-in te krijgen van centristische en gematigde partijen.
Verwachtingen en risico’s
De politieke onzekerheid kan de Franse economie onder druk zetten, vooral als belangrijke wetten (zoals de begroting 2026) niet tijdig goedgekeurd kunnen worden. We zien nu al dat de Franse rente oploopt, ten opzichte van de Duitse rente bijvoorbeeld.
De Franse hoofdindex zakt een dik procent vandaag. Dat gebeurde ook met het aftreden van Bayrou. Let wel: veel Franse bedrijven boeken hun omzet wereldwijd (LVMH bijvoorbeeld) waardoor ze slechts beperkte blootstelling hebben aan Frankrijk zelf.
Andere aandelen, zoals de Franse banken, hebben daar meer last van en dat zie je dan vandaag ook terug in hun koersen.
Macron is zelf graag in het buitenland om als een groot staatsman internationale zaken te regelen maar zal nu toch echt intern moeten optreden; zijn reputatie en slagkracht staat nu op het spel.
