Energiecrisis voedt grondstoffenrally ondanks zorgen over groei
Wekelijks grondstoffenoverzicht Saxo Bank
De opleving van de grondstoffenprijzen, die al een maand aan de gang is, lijkt niet af te zwakken. De wereldwijde energiecrisis blijft daarvan de belangrijkste aanjager. Brandstoftekorten hebben China en Europa gedwongen hun metaalproductie te verlagen, waardoor de prijsstijgingen voor diverse belangrijke metalen nog verder zijn toegenomen.
De aanhoudende opleving geeft aanleiding voor zorgen over de consument, De vraag is ook of de hoge prijzen uiteindelijk de vooruitzichten voor de vraag zullen temperen, waardoor de markten evenwichtiger worden. De mondiale groei wordt al regelmatig afgezwakt doordat de stijgende energieprijzen als een directe belasting voor de consument werken. Daarbij komen nog een hogere inflatie en de noodzaak om een nog niet onder controle zijnde virus te bestrijden.
Een vertraging van de Chinese vastgoedmarkt en een daling van de Chinese industriële productie kunnen een verdere stijging van de grondstoffenprijzen in de komende maanden vertragen, maar niet afremmen.
Industriële metalen kennen deze maand recordstijgingen. De LME Metals Index, die zes metalen volgt, trok zich deze week terug na het bereiken van de recordhoogte. De Chinese inspanningen om de steenkoolprijzen te beteugelen hadden een negatieve invloed op de prijs van energie-intensieve metalen, zoals aluminium en zink.
Het belangrijkste verhaal van de afgelopen week was echter de kopermarkt, waar een snelle vermindering van de beschikbare voorraden optrad.
Terwijl het driemaandelijkse termijncontract voor koper maandag een hoogste koers in vijf maanden bereikte op $10.450/ton, sprong de spotprijs op een bepaald moment omhoog. Ze werd verhandeld tegen een premie van $1.100/ton. In de afgelopen weken hebben grote orders om voorraden weg te halen de beschikbaarheid van koper doen dalen tot slechts 14.150 ton, het laagste niveau sinds 1974. Tegelijkertijd zijn de voorraden die door de Shanghai Futures Exchange worden bijgehouden, gedaald tot 40.000 ton, het laagste niveau sinds 2009.
Zorgen over de Chinese groei in het algemeen, en in het bijzonder over de gezondheid van de Chinese vastgoedmarkt, hebben koper maandenlang in een relatief krappe range gehouden. Maar de recente uitbraak tegen de achtergrond van een krapper wordend aanbod op de beurs zou kunnen leiden tot een consolidatie, voordat uiteindelijk de recordhoogtes van mei worden gebroken. Voor high grade koper zien wij al steun ontstaan tussen $4,45 en $4,52 per pond.
Edele metalen: De combinatie van stijgende prijzen voor industriële metalen, een zachtere dollar en stijgende inflatieverwachtingen zorgde ervoor dat zilver naar het hoogste punt in vijf weken steeg. Ondanks het signaal van Fed-functionarissen dat er geen haast is met renteverhogingen, heeft goud nog geen kracht gevonden om door de belangrijke weerstand op $1835 te breken.
De dollar, die in september voor veel tegenwind zorgde, is gestopt met stijgen. Na weken van speculatieve aankopen vertoont de greenback tekenen van ommekeer. De stijging van de break-even yields en de diep-negatieve reële yields zou voldoende munitie moeten leveren om een doorbraak te veroorzaken en daarmee hernieuwde aankopen van technisch georiënteerde fondsen.
De recente daling van de volatiliteit op de aandelenmarkten heeft de korte termijn focus op en de behoefte aan diversificatie verminderd. Het zwakkere sentiment ten aanzien van goud kan het best worden gemeten door te kijken naar de mijnbouwers versus de spotprijs van goud. Wanneer beleggers meer bullish zijn over goud, kopen ze meestal de mijnbouwers (GDX ETF als voorbeeld) als hefboom. Wanneer het tegenovergestelde het geval is, geven ze de voorkeur aan fysiek goud of ETF’s die de spotprijs van goud volgen. De ratio staat momenteel slechts 13% boven de all-time bearish lows uit 2015, en 87% onder de all-time high uit 2006.
Stagflatie, die een periode van inflatie definieert in combinatie met vertragende groei, heeft de neiging om de goudprijs te ondersteunen. Het is vermeldenswaard dat tijdens elk van de twee vorige periodes van stagflatie de goudprijs steeg, terwijl de Fed Funds Rate ook steeg. Nu een verstrakking van het monetaire beleid in het verschiet ligt, zou de markt wel eens kunnen gaan nadenken over de negatieve impact op goud, zoals velen momenteel voorzien.
Bron: Saxo Groep
De gas- en elektriciteitsprijzen in de EU handelden na de piek begin oktober meestal zijwaarts, maar de gasprijzen liggen met vijf keer het seizoensgemiddelde nog steeds ver boven het niveau dat in de hele regio economische problemen zal veroorzaken. Het zal tegelijkertijd de groei zal schaden, omdat zware energieverbruikende industrieën hun productie terugschroeven. Aangezien de temperaturen op het noordelijk halfrond blijven dalen, blijft de markt blootgesteld aan prijspieken in het geval van een koudere winter. Een daling van de steenkoolprijzen met 25% na tussenkomst van de Chinese regering heeft, althans tijdelijk, geholpen om de vrees voor op hol geslagen prijzen enigszins weg te nemen.
Nu de stroomcrisis in China tekenen van verlichting vertoont doordat kolengestookte centrales worden gestimuleerd meer stroom te produceren, heeft ook het vooruitzicht van meer LNG-transporten naar Europa enige aandacht gekregen. Maar Europa gaat waarschijnlijk nog steeds een grimmige winter tegemoet. Tenzij de hoge prijzen de vraag de das omdoen, de winter zacht en winderig blijkt te zijn, en vooral tenzij Rusland besluit meer gas te verschepen. Helaas ziet het er steeds meer naar uit dat een dergelijke beslissing gekoppeld zal worden aan een snelle goedkeuring door Duitsland van de controversiële Nord Stream 2 pijplijn. Met dit in het achterhoofd lijkt het erop dat de wereldwijde energieprijzen hoog zullen blijven, waarbij de vervanging van gas door olie een extra steun in de rug betekent voor verschillende brandstofproducten, van stookolie en diesel tot propaan.
De zes weken durende rally van ruwe olie vertoont tekenen van uitputting in reactie op de lagere gasprijzen in de VS en de inzakkende steenkoolprijzen. Vanuit een technisch perspectief hielp de combinatie van Brent en WTI ruwe olie die beide het overboughtgebied bereikten en hedgefondsen die nettoverkopers werden in de rally, om wat lang uitgestelde winstnemingen op gang te brengen. Volgens het laatste Commitments of Traders-rapport over de week tot 12 oktober hebben hedgefondsen hun blootstelling aan Brent ruwe olie, de wereldwijde benchmark, met 10% verlaagd tot 300 miljoen vaten, minder dan de helft van het record van 632 miljoen vaten dat werd opgetekend in 2018, de laatste keer dat de prijs boven $80/b werd verhandeld.
WTI ruwe olie steeg ondertussen naar het hoogste niveau sinds 2014 met voorraden in Cushing, de belangrijke leveringshub voor WTI ruwe olie futures, die snel leegliepen naar een 2018 dieptepunt en ver onder het gemiddelde niveau. Als gevolg daarvan is de futurescurve dieper in backwardation geraakt. Dit betekent de huidige prijs van een goed, de spotprijs, hoger is dan de prijs voor levering in de toekomst. Een voorbeeld hiervan is de spread van $10,4/b tussen de twee dichtstbijzijnde decembertermijncontracten, een niveau dat voor het laatst werd gezien in 2013.
Bron: Saxo Groep
In onze vooruitzichten voor het vierde kwartaal van 2021, gepubliceerd op 5 oktober, verhoogden wij onze richtprijsrange voor Brent ruwe olie met 10 dollar tot een bandbreedte van 75 tot 85 dollar. Nu we de bovenkant van deze bandbreedte al hebben bereikt, en ruim voordat de winterontwikkelingen en het uitblijven van extra OPEC+-actie de markt mogelijk verder krapper maken, blijft het risico voor onze prognose duidelijk opwaarts gericht.
IJzererts, dat tussen juli en september in waarde halveerde, is er sindsdien in geslaagd om zich te stabiliseren rond $120 per ton. De Chinese inspanningen om de vervuiling terug te dringen door de staalproductie te beperken en de bezorgdheid over de gezondheid van de vastgoedsector zullen de prijzen de komende maanden waarschijnlijk onder druk houden. Aangezien de vraagvooruitzichten onzeker zijn, hangen de vooruitzichten op korte termijn af van de aanboddiscipline van de drie grootste producenten, Vale, BHP en Rio Tinto. Zij hebben samen een marktaandeel van ongeveer 60% overzee in handen. Tot dusver hebben zij gereageerd door ramingen voor leveringen te verlagen, een stap die een ineenstorting van de kostprijs zou moeten helpen vermijden. Die kostprijs ligt momenteel ergens in de buurt van 50$ per ton.
Ole Hansen, Hoofd Grondstoffenstrategie Saxo Bank
