Breed topvormingsproces
Enkele dagen geleden testte de AEX bijna zijn meest recente top. Het huidige en brede consolidatieproces lijkt nog steeds uit te kunnen monden in de vorming van een 1e lagere top in het langere technische beeld.
Meerdere toppatronen te zien in de AEX, bevestiging onder de zone 489 – 491
Op 30 april werd de vorige top op de borden geplaatst bij 528,70. In het langere beeld is de kans reeel dat hiermee de 1e lagere top werd gevormd na de eerdere jaartop medio februari bij 632,10. De vorming van deze top bij 528,70 ging gepaard met de vorming van een bearish engulfing (tweedaagse topformatie). Ook werd die dag de grote stijgende wig vanaf de jaarbodem sinds 16 maart neerwaarts gebroken. Bij een dergelijk patroon stijgen de bodems sneller dan de toppen. Dit is een potentieel toppatroon die op 30 april werd geactiveerd. Na de vorming van deze top viel de AEX terug tot de belangrijke steunzone van 489 – 491. Pas onder deze zone is er sprake van de bevestiging van de topformatie en de definitieve vorming van een 1e lagere top in het langetermijnbeeld. Deze zone zorgde recent voor een nieuwe krachtige opleving die enkele dagen geleden resulteerde in een hoogtepunt bij 525,10. Doordat deze top net iets lager ligt, is de kans nog steeds groot dat er sprake is van een ander toppatroon, een hoofd-schouderpatroon danwel een dubbele top. Deze patronen worden onder de zone 489 – 491 geactiveerd met een daaruit volgend 1e doel dat ongeveer 40 punten lager ligt dan de steunzone, ofwel bij 450 punten.
De buitengrenzen van deze consolidatie/topvormingsfase liggen dus bij 489 – 490 en 528,70. Een beweging boven de 528,70 zorgt voor een verlenging van de opgaande trend vanaf het dieptepunt bij 389. In dat scenario ontstaat er ruimte richting het volgende Fibonacci-retracement niveau van de vrije val die plaatsvond in de maanden februari-maart bij 540 tot mogelijk het dalende 200-daags gemiddelde bij 562. Dit scenario is niet uit te sluiten, maar naar mijn mening is het topvormingsproces een realistischer scenario voor de komende tijd. Pas een structureel slot onder de zone 489 – 491 zorgt voor de definitieve bevestiging dat een lagere top is geplaats en creëert een aanzienlijke neerwaartse ruimte.
Visie technische analyse:
| korte termijn | lange termijn | steunniveaus | weerstandniveaus |
| Short | Short | 499 / 489 – 491 / 477 – 482,70 | 525,10 / 528,70 / 540 / 543,90 |
Grafiek AEX-index op dagbasis
Bron: Reuters Metastock XVII, 13 mei 2020, Zie ook onze uitleg van technische begrippen
Langeretermijnbeeld blijft onveranderd negatief. Kans realistisch dat jaarbodem opnieuw wordt getest en mogelijk gebroken
De langetermijntrend blijft neerwaarts gericht en ik acht de kans op verdere daling dit jaar groot. Mijn eerste doel in deze bearmarkt bij 410 werd al snel behaald tijdens de vrije val van 240 punten in ongeveer vier weken tijd. Mijn tweede doel bij 380 kwam toen ook al snel in zicht. Door de vorming van een exhausting gap, het bijna bereiken van mijn volgende doel en de extreem lage standen in de technische indicatoren werd medio maart de kans groot op een zeer krachtig herstel. Ik ging destijds uit van een herstel richting de 483. Met de doorbraak hierboven werd ruimte gecreëerd richting de 528 (bovenkant van een brede gap). Met de vorming van meerdere toppatronen in de afgelopen weken, lijkt de kans groot dat hier een 1e lagere top in het langere technische beeld is gevormd. De contouren van de langere dalende trend worden daarmee steeds zichtbaarder. Als we overigens kijken naar de gemiddelden in de AEX dan is het 200-daags gemiddelde een belangrijke trendaangever. Deze is momenteel dalend en er werd enige tijd geleden al een dead cross gevormd met het 50-daags gemiddelde.
Tijdens de vorming van de bodem medio maart was de afstand tot het 200-daags gemiddelde opgelopen tot boven de 40%, een extreme afwijking. In een minder volatiele markt zien we vaak een tegenreactie zodra deze afstand tussen de koers en het 200-daags gemiddelde tussen de 10% en 15% ligt. De huidige bewegingen vinden al enige tijd plaats in een zeer volatiele markt waardoor deze afstand groter mag worden. In de afgelopen weken was deze afstand teruggelopen tot ongeveer 8%, waardoor de kans ook groter werd dat de AEX met een topvormingsproces bezig was. Ook de technische indicatoren zijn fors hersteld, maar testten alweer de vorige toppen danwel de bovenkant van een dalende trend. De voormalige opgaande langetermijntrend werd al eind 2018 gebroken, waarna de AEX toch nog hogere toppen wist te vormen. Deze toppen waren echter ook te zien als terugtest naar de voormalige langetermijn steunlijnen. Deze bijna 10 jaar durende bullmarkt is inmiddels al voor ruim 50% gecorrigeerd geweest (lag rond de 415 punten) en ik acht de kans groot dat dit jaar de dalende langetermijntrend een verder daling kan laten zien tot onder het eerdere dieptepunt bij 390. Voor de komende tijd moeten we echter eerst bezien of het huidige topvormingsproces zal worden afgerond onder de belangrijke steunzone van 489 – 491.
Nasdaq 100: eerste duidelijke verzwakkingen na een zeer krachtig herstel
De Nasdaq 100 is een van de weinige indices die aanzienlijk krachtiger herstelde dan andere indices. In de periode van oktober 2019 tot medio februari 2020 zagen we een klassieke (en zeer steile) blow-off fase die zorgde voor een stijging vanaf de 7.460 tot 9.736 (nieuwe all-time high). Na de neerwaartse doorbraak onder de bodemlijn van deze blow-off fase viel de Nasdaq 100 terug naar aanzienlijk lagere niveaus met een bodem medio maart bij 6.770, ofwel een daling van ongeveer 3.000 punten. Vanaf deze bodem (na de vrije val) steeg de Nasdaq 100 in een zeer steile opwaartse beweging tot aan de recente 9.354. Op ongeveer 400 punten na werd de voormalige all-time high weer bereikt. Een dergelijk herstel zagen we niet in andere indices.
In de afgelopen dagen vormde de Nasdaq 100 echter meerdere toppatronen. Zo werd bij de genoemde top een grote bearish engulfing gevormd en brak hij gisteren door de zeer steile opgaande bodemlijn vanaf de bodem bij 6.770. Hiermee is een duidelijke verzwakking gestart in deze index. Een beweging boven de recent gevormde top bij 9.354 zou ruimte vrijmaken voor een hertest van de all-time high, maar de kans lijkt groter dat de 1e lagere top in de Nasdaq 100 is gevormd. Er is in eerste instantie ruimte ontstaan naar de zone 8.300 – 8.350. Hier ligt een openstaande opwaartse gap en zijn ook de gemiddelden (50-daags en 200-daags) te vinden. Net als mijn verwachting bij andere indices acht ik de kans groot dat dit jaar de bodem onder druk gezet zal worden (6.770) tot mogelijk nog lagere niveaus.
Grafiek Nasdaq 100 op dagbasis
Bron: Reuters Metastock XVII, 13 mei 2020
Technische analyse maakt deel uit van de risicoanalyse van het ING Investment Office
Risicobarometer ING Investment Office
| Signaal | – | ||
| Macro-economie | – | Maatregelen om virusverspreiding te beperken hebben enorme economische impact | |
| Liquiditeit / rente | ++ | Centrale banken halen alles uit de kast en draaien de geldkraan vol open | |
| Waardering | – | ‘Veilige’ beleggingen hooggewaardeerd, maar aandelen zijn ook duur geworden | |
| Sentiment¹ | – | Beleggers nemen gevolgen coronacrisis voor economie en bedrijfswinsten te licht op | |
| Technische analyse² | – | Veel indices lijken bezig met de vorming van een lagere top | |
| Deze tabel wordt een keer per maand geüpdatet. Laatste wijziging 13 mei 2020 | |||
1 Contra-indicator, zeer negatief sentiment kan beoordeeld worden als positief.
² Technische analyse (TA) is een manier om de koersontwikkeling op financiële markten te voorspellen en is één van de signalen die onze risicobarometer stuurt. Alle signalen (waaronder het TA-signaal) worden onafhankelijk van elkaar bepaald en opgeteld tot één (totaal) risicosignaal. Dit signaal is bepalend voor onze tactische assetallocatie.
| Disclaimer Deze beleggingsaanbeveling is opgesteld door Bas Heijink, technisch analyst, en is en uitgebracht en voor het eerst verspreid op donderdag 14 mei 2020 om 11:23 door het ING Investment Office, onderdeel van ING Bank N.V. Voor het opstellen van deze beleggingsaanbeveling is gebruik gemaakt van de volgende wezenlijke informatiebronnen: BofA Securities, Goldman Sachs, Bloomberg, CreditSights, Standard & Poor’s, Moody’s, Fitch, ING FM, Citi, J.P. Morgan, Thomson Reuters Datastream, Sustainalytics, UBS en/of Reuters Metastock. Deze beleggingsaanbeveling is gebaseerd op de volgende waarderingsgrondslagen, methoden en aannames: koerswinstverhouding, koersboekwaardeverhouding en/of net asset value (NAV). Voor deze beleggingsaanbeveling zijn geen beschermde modellen gebruikt. Een beschrijving van het ING-beleid ten aanzien van informatiebarrières en belangenverstrengeling kunt u hier vinden. Tenzij anders vermeld, zal ING Bank N.V. de beleggingsaanbeveling niet actualiseren. Ontwikkelingen die zich na het opstellen van deze beleggingsaanbeveling hebben voorgedaan, kunnen van invloed zijn op de juistheid van de aannames waarop deze beleggingsaanbeveling is gebaseerd. Beleggingsaanbevelingen worden over het algemeen 2 tot 4 keer per jaar herzien. Deze beleggingsaanbeveling behelst geen individueel beleggingsadvies maar slechts een algemene aanbeveling waarop beleggers hun beleggingsbeslissingen mede kunnen baseren en vormt geen uitnodiging tot het aangaan van welke overeenkomst of verbintenis dan ook. Deze beleggingsaanbeveling is gebaseerd op aannames en vormt geen garantie voor een bepaalde ontwikkeling of resultaat. Aan deze beleggingsaanbeveling kunnen geen rechten worden ontleend. Beslissingen op basis van deze beleggingsaanbeveling zijn voor uw eigen rekening en risico. Noch ING Bank N.V. noch ING Groep N.V. noch enige andere rechtspersoon die tot de ING Groep behoort, aanvaardt aansprakelijkheid voor enige schade in welke mate dan ook die voortvloeit uit het gebruik van bovenstaande beleggingsaanbeveling of de daarin opgenomen informatie. Beleggen brengt risico’s en kosten met zich mee. U kunt uw inleg of een deel ervan verliezen. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. ING Bank N.V. is niet geregistreerd als broker-dealer en investment adviser zoals bedoeld in de Amerikaanse Securities Exchange Act van 1934, respectievelijk de Amerikaanse Investment Advisers Act van 1940, zoals van tijd tot tijd gewijzigd, en evenmin in de zin van andere toepasselijke wet- en regelgeving van de afzonderlijke staten van de Verenigde Staten van Amerika (hierna tezamen: ‘Amerikaanse beleggingswetgeving’). Deze beleggingsaanbeveling is niet gericht tot en niet bestemd voor ‘U.S. Persons’ in de zin van de Amerikaanse beleggingswetgeving. Kopieën hiervan mogen niet worden verzonden of worden meegebracht naar de Verenigde Staten van Amerika of worden verstrekt aan U.S. Persons. ING Bank N.V. is statutair gevestigd te Amsterdam, handelsregister nr. 33031431 Amsterdam en staat onder toezicht van Autoriteit Financiële Markten AFM. ING Bank N.V. is onderdeel van ING Groep N.V. Alle rechten voorbehouden. Deze beleggingsaanbeveling mag niet worden verveelvoudigd, gekopieerd, gepubliceerd, opgeslagen, aangepast of gebruikt in welke vorm dan ook, online of offline, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ING Bank N.V. ©2019 ING Bank N.V., Amsterdam. |
Meer weten over technische analyse?
Zie onze uitleg van technische begrippen.
