Toegang tot al onze analyses en koopstips? Word abonnee
AEX
AMX
BEL20
NAS100
US30
Bekijk realtime koersen

Besmettings gevaar

Besmettings gevaar
9 dec 2019 om 15:02

De term “besmettingsgevaar” (in het Engels “contagion”) komen wij vrijwel dagelijks tegen in publicaties die over de wereldwijde financiële markten gaan. Menig financieel analist en econoom is bang dat een besmetting, zoals zich tussen 2006 en 2010 tijdens de grote financiële crisis voordeed, opnieuw de kop op gaat steken. Verschillende oorzaken (virussen) worden daarbij als dreigend genoemd. Dit keer zijn het echter niet de welbekende NINJA-loans (No Income,No Job and Assets), oftewel geen leningen aan burgers met geen inkomen, geen baan en geen vermogen. Deze leningen werden destijds als zeer schadelijke en in veel gevallen waardeloze producten over heel de wereld verspreid waardoor het virus mondiaal veel schade kon aanrichten.

Contagion of besmetting is een term die ontleend is aan epidemiologie en verwijst naar het proces waarbij de infectie zich van slachtoffer naar slachtoffer verspreidt totdat het zich uitbreidt naar een epidemie (lokale uitbraak) en vervolgens naar een pandemie (regionale of wereldwijde uitbraak).

Binnen het financiële systeem verwijst de term besmetting naar hetzelfde proces van financiële nood of paniek, die zich van bank naar bank en van instelling naar instelling verspreidt totdat het hele wereldwijde financiële systeem wordt bedreigd.

Op dit moment wordt er opnieuw nadrukkelijk gewezen op het gevaarlijke monetaire beleid van centrale banken die schuldenbubbels creëren over heel de wereld. Op lokale schaal (epidemie) zijn er al zorgwekkende situaties zichtbaar. Van een mondiale uitbraak (pandemie) is echter nog geen sprake. In deze Beursvisie focussen wij ons op de lokale epidemie in Hong Kong.

Sinds 1 juli 1997 is Hong Kong officieel overgedragen door de Britten aan China. Hong Kong werd hierbij een speciale bestuurlijke regio. 50 jaar lang zouden in deze regio niet dezelfde wetten gelden als in China. Er zou sprake zijn van één land, twee systemen. In de eerste helft van 2019 begon er sterk getwijfeld te worden aan dit zogenaamde “twee systemen” principe. Hoewel er volgens officiële statistieken ca. 7 miljoen mensen in Hong Kong wonen, kwamen er meer dan 1 miljoen burgers op de been om te protesteren tegen een omstreden uitleveringsverdrag met China. En hoewel het uitleveringsverdrag momenteel voorlopig is uitgesteld, zijn de gemoederen niet meer te sussen. De huidige onrusten in Hong Kong, die ondertussen al 8 maanden duurt, lijken voor de wereld slechts een regionaal probleem. Toch kan de huidige epidemie zomaar uitgroeien tot een pandemie. Griekenland kon met zijn 10 miljoen inwoners ervoor zorgen dat hun (lokale) schuldenbubbel de oorzaak was van een virusuitbraak binnen heel Europa. Zelfs de wereldwijde beurzen ondervonden turbulentie van het lokale schuldenvirus.

Hong Kong is, of inmiddels was, de duurste stad van de wereld wanneer wij de gemiddelde m2 prijs als maatstaf gebruiken. Een prijsexplosie die voornamelijk mogelijk is gemaakt met miljarden aan leningen. Leningen verstrekt door onder andere banken. Een bank die dan direct tot de verbeelding spreekt is de Hongkong Shanghai Banking Corporation (HSBC). Deze Britse bank heeft, ook na de overdracht van de Britten aan China, nog een behoorlijke vinger in de pap in de oude Britse kroonkolonie.

Bankbesmetting

De iShares STOXX600 Banks ETF, de Europese bankentracker van fondshuis iShares, probeert uit te breken uit zijn negatieve trend van 2019. Al het hele jaar profiteren banken niet van het positieve sentiment op de financiële markten. Ook deze uitbraak lijkt geen opwaarts momentum te krijgen en evenals eind april waarschijnlijk weer te eindigen in een valse uitbraakpoging. De koers van de iShares STOXX600 Banks ETF blijft nu schommelen rond het 200-daags voortschrijdend gemiddelde (rode lijn) en het lijkt erop dat het 50-daags voortschrijdend gemiddelde (blauwe lijn) weer neerwaarts afbuigt en dus niet resulteert in een golden cross-signaal. Het niet slagen van een opwaartse uitbraak heeft een sterk mondiaal karakter. Één van de hoofdschuldigen voor het slechte sentiment in de Europese bankindex is het koersverloop van zwaargewicht HSBC.

Hong Kong is de afgelopen decennia uitgegroeid naar een enorme metropool waarin de vastgoedprijzen zijn geëxplodeerd naar een mondiaal recordniveau. Veel burgers wonen inmiddels in “kooitjes” en delen appartementen in veel gevallen met meerdere families om zo de woonlasten te kunnen dragen.

Mijn interesse voor HSBC en Hong Kong werd op 27 november opnieuw gewekt door een publicatie van Jim Rickards in de dagelijkse nieuwsbrieven van The Daily Reckoning. Onder de titel “Contagion: Could Hong Kong Trigger Next Mortgage Crisis?” beschrijft hij het potentieel dat de huidige crisis in Hong Kong kan uitgroeien naar een mondiale crisis. Als dominostenen is het financiële systeem wereldwijd met elkaar verbonden. Als er één steen valt, kan dit ervoor zorgen dat andere stenen ook gaan vallen. Het Europese steentje “Griekenland” kon, zoals eerder beschreven, bijna de hele Eurozone omver werpen. HSBC is een bank met veel exposure richting de economie van Hong Kong. Met een wegingsfactor van meer dan 16% binnen de iShares STOXX600 Banks ETF (zie afbeelding linksboven) is deze dominosteen ook veel groter dan de rest van de banken binnen de Europese bankenindex. Als HSBC valt is dit geen Griekenland, maar Duitsland ten opzichte van de EU. De val van Duitsland betekent onherroepelijk de val van de EU en Europa. De val van HSBC betekent een dramatisch scenario voor Europese banken.

Een verder escalerende situatie in Hong Kong kan dramatische gevolgen hebben voor HSBC. Inmiddels is Hong Kong uitgegroeid tot één van de belangrijkste strijdtonelen tussen de VS en China. De VS accepteerde deze week nog een wet om China stevig te vergelden als zij de belangen van de burgers van Hong Kong schaden. China heeft als reactie aangegeven dat het niet meer wenselijk is dat Amerikaanse oorlogsschepen en -vliegtuigen Hong Kong nog aandoen. Daarnaast worden Amerikaanse non-government organisations (NGO’s) de deur gewezen omdat zij worden gezien als aanstichters voor de rellen. In dit kader kunnen wij de boeken van William F. Engdahl warm aanbevelen. NGO’s spelen een duistere rol in de wereld. De huidige onrusten in Hong Kong kunnen als gevolg hebben dat welgestelde burgers en belangrijke bedrijven de stadsstaat gaan verlaten. Één van de duurste steden in de wereld kan niet samengaan met de huidige onrusten die er zijn. Vastgoedprijzen moeten hier hinder van gaan ondervinden. Een diepe economische recessie kan het land laten ontsporen waardoor HSBC als belangrijke dominosteen een bron van besmetting wordt voor het totale Europese bankenlandschap. En als Europa valt, dan is een mondiale pandemie niet uit te sluiten.

De grafiek van HSBC Holdings (ADR) laat zien dat het besmettingsgevaar nog niet is geweken!

Valutabesmetting

Terwijl het op veel grote aandelenbeurzen in de wereld bijna wekelijks feest is vanwege een nieuw all-time high of het bereiken van een langjarige top, gaat dit feest geheel voorbij aan de aandelenbeleggers op de beurs van Hong Kong. De Hang Seng index is sinds het uitbreken van de eerste onrusten in het tweede kwartaal van 2019 in een dalende trend terecht gekomen. Niet  vreemd als in ogenschouw wordt genomen dat de beurs van Hong Kong wordt gedomineerd door “vastgoed” en “verzekeringsbedrijven”. De huidige onrusten zorgen voor veel schade en  daarnaast het risico dat vastgoedprijzen snel in prijs kunnen gaan dalen omdat welgestelde burgers de stadsstaat gaan ontvluchten. Burgers onderaan de sociale ladder dreigen hun banen te gaan verliezen waardoor de kooiwoningen onbetaalbaar worden. Een schrijnende situatie waar het kapitalistische model mede debet aan is en dat uitgerekend in een regio die onderdeel is van een communistisch systeem.

De situatie rondom Hong Kong wordt nog vreemder als wij de status van de Hong Kong dollar analyseren (zie onderstaande grafieken). De sleutel zit in het woord “dollar”. De Hong Kong dollar is vastgekoppeld aan de Amerikaanse dollar. Er is, met andere woorden, sprake van vaste wisselkoersen.

Maar wat hebben de Amerikanen met Hong Kong te maken? Het was toch een Britse kroonkolonie? En als je dan een valutakoppeling zou verwachten dan waarschijnlijk met de Chinese munt. De economie van Hong Kong wordt meer en meer afhankelijk van de “nieuwe eigenaar”. In 2018 ging volgens Comtrade database, de statistieken van de Verenigde Naties, 56% van de export richting China. De Verenigde Staten volgden op gepaste afstand met 8,2%.

Ook aan de importkant is eenzelfde beeld te zien. Hong Kong is qua im- en export voor meer dan 50% afhankelijk van China!

De Hong Kong dollar is volgens de statistieken de 9de belangrijkste handelsvaluta in de wereld! En ook in de uitgifte van bankbiljetten speelt HSBC overigens als één van de drie commerciële banken een belangrijke rol. Sinds 1983 is er sprake van een uniek wisselkoersregime tussen de Hong Kong dollar en de Amerikaanse dollar. Er is destijds een vaste wisselkoers afgesproken van USD/HKD 7,80. De 3 commerciële banken mogen nieuwe Hong Kong dollars in omloop brengen wanneer zij een gelijke waarde aan Amerikaanse dollars deponeren bij de Hong Kong Monetary Authority (HKMA).

Als de wisselkoers onder de gestelde grens van USD/HKD 7,80 noteert dan zullen de 3 commerciële banken Amerikaanse dollars bij de HKMA omruilen voor Hong Kong dollar, en andersom wanneer de wisselkoers zich boven deze gestelde grens bevindt. Het is duidelijk zichtbaar in bovenstaande wisselkoers grafiek van de afgelopen jaren dat de bandbreedte voor sterke interventies ligt bij de plus en min USD/HKD 0,05 grens. Sinds 2018 moeten de 3 banken regelmatig Hong Kong dollars voor Amerikaanse dollars inruilen. Is het zo makkelijk en kan dit eeuwig zo blijven gehandhaafd? Nee! De geschiedenis leert dat in ieder stelsel, of het er nu één is van vaste of zwevende wisselkoersen, er regelmatig ontwrichtingen ontstaan. Gezien de groeiende rol van de yuan/renminbi in het mondiale financiële systeem, waaronder de opname als valuta in het mandje van de Special Drawing Rights (SDR) van het IMF, wordt de kans steeds groter dat de Hong Kong dollar op den duur wordt gekoppeld aan de yuan. Er zou dan een vast wisselkoersregime ontstaan van CNY/HKD.

In de afgelopen 4 jaar zijn er al enkele schokgolven geweest waarbij, het pact van vaste wisselkoersen beschermt moest worden door een flinke stijging van de rente. Zo steeg de “renminbi overnight borrowing rate (HIBOR)” met 66,8% op 12 januari 2016. Dit soort schokgolven kunnen zich in de huidige onzekere politieke situatie zo opnieuw voordoen. De 9de handelsvaluta van de wereld, de Hong Kong dollar, lijkt zijn functie als veilige vluchthaven te verliezen. Hong Kong ontwikkelt zich als een dominosteen die de vastgoedmarkt, bankensector, valutamarkten, etc. hevig kan ontwrichten. Het regionale “onrustvirus” kan zich zo mondiaal gaan verspreiden waardoor deze huidige epidemie kan uitgroeien tot een pandemie. Aan de andere kant, als u gelooft in herstel van de verhoudingen en dat de rust opnieuw wederkeert, dan kunt u beleggen in de Hang Seng-index en HSBC in het bijzonder. Onze risico-indicator wijst voorlopig op een scenario waarin verder dalende koersen een hogere waarschijnlijkheid hebben. Het is de risico-indicator die meet of het virus zich aan het verspreiden is of dat de uitbraak geïsoleerd kan worden.


Heeft u 5 minuten tijd? De redactie is achter de schermen druk bezig om u de beste ‘online’ ervaring te bieden. Vul dan even de enquete in. Dank! 

Wil je direct op de hoogte zijn van het laatste beursnieuws?

Schrijf je nu in voor onze gratis nieuwsbrief en mis niks!

  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.