Toegang tot al onze analyses en koopstips? Word abonnee
AEX
AMX
BEL20
NAS100
US30
Bekijk realtime koersen

Ajax 25 jaar op de beurs

Ajax 25 jaar op de beurs
11 mei 2023 om 07:19

Het is vandaag, 11 mei, 25 jaar geleden dat Ajax naar de beurs kwam. De eerste sportvereniging die het publieke geld op zocht. Ajax verkocht 5 miljoen aandelen op de beurs a €11,35 per stuk. In totaal waren er 18,3 miljoen aandelen, de overige 13,3 miljoen bleven in eigendom bij de Vereniging Ajax.

Sinds die tijd heeft het aandeel grote tijd een stuk lager gestaan en ten tijde van successen ook wel hoger. Op 7 mei 2019 bijvoorbeeld, daags voor de halve finale Champions League tegen Tottenham Hotspurs, betaalden beleggers tot €25 voor een aandeel.

Omdat Ajax in de laatste tien seconden de finaleplaats weggaf, daalde het aandeel de dag erop fors. De Champions League is erg lucratief, het missen ervan kost een club miljoenen aan gederfde inkomsten.

Opgericht in 1900

Ajax werd opgericht in café Oost-Indië in Amsterdam Centrum op 18 maart 1900. Initiatiefnemers waren Floris Stempel, Han Dade en Karel Reeser. In september van dat jaar werd de eerste competitiewedstrijd gespeeld, en gewonnen.

De club groeide snel door en al in 1918 werd het eerste landskampioenschap behaald. Dat was te danken aan de Britse trainer Jack Reynolds, die maar liefst 33 jaar trainer was van Ajax.

Internationaal begon het succes in de jaren ’60. In 1962 versloeg Ajax landgenoot Feyenoord in de Intertoto bekerfinale. Een kleine tien jaar later begon het echte succes, onder leiding van Johan Cruyff, de beste voetballer die Nederland gekend heeft.

Met Cruyff, en onder leiding van Rinus Michels, werd driemaal op rij de Europa Cup 1 gewonnen, nadat landgenoot Feyenoord al in 1970 de Cup met de grote oren had binnengehaald.

In de moderne tijd is het steeds lastiger geworden voor Nederlandse clubs om internationaal aan de weg te timmeren. Het grote geld deed zijn intrede en met de enorme tv-gelden die in landen als Duitsland, Engeland en Spanje werden betaald konden de clubs uit de kleinere landen maar moeilijk concurreren.

Toch lukte het Ajax om enkele keren door te dringen tot Europese finales. Uiteindelijk is voetbal een spel van elf tegen elf en staat het geld niet op het veld. In 1995 werd met de teruggekeerde Frank Rijkaard de EuropaCup 1 weer gewonnen.

Andere bekers werden gewonnen in 1987 (EC bekerwinnaars) en 1992 (Uefa Cup). Nationaal bleef Ajax wel altijd bij de nationale top, en wist het 36 maal de landstitel te veroveren, het meeste van alle clubs in Nederland.

Champion’s League belangrijk

Voor de inkomsten is deelname aan de lucratieve Champion’s League belangrijk. Wie zich rechtstreeks plaatst voor de groepsfase weet zich verzekerd van drie thuiswedstrijden en in totaal in ieder geval zes wedstrijden die tv-gelden opleveren.

Dat wordt de komende jaren nog veel meer, omdat het miljardenbal wordt uitgebreid; er mogen meer clubs meedoen en deelnemende clubs krijgen vanaf 2024/25 gegarandeerd 8 wedstrijden in plaats van zes.

Ook wordt er per behaald punt een fors bedrag uitgekeerd. Hoe verder je komt, hoe meer geld je krijgt. Ajax verdiende in het succesjaar 18/19, toen op een haar na de finale werd bereikt, maar liefst €78 miljoen aan deze zegereeks.

Ajax op de beurs

Het aandeel doet weinig en dat is ook niet vreemd. Voor echte beleggers is het iets waar ze maar moeilijk een waarde op kunnen plakken. De winsten zijn volatiel en afhankelijk van of de bal wel of niet op de binnenkant van de paal komt.

Omdat de Vereniging Ajax 73% bezit, valt er voor overige aandeelhouders weinig spannends te beleven. Ajax’ financiële successen zijn altijd ondergeschikt aan de sportieve successen.

Als er veel winst wordt gemaakt moet dat ook weer geinvesteerd worden in de selectie. Die winst is vaak afkomstig van de verkoop van spelers. Om de selectie op peil te houden moeten er dan nieuwe spelers worden gekocht.

Langdurig succes is moeilijk voor een voetbalclub omdat met successen ook weer problemen opdoemen: rijkere clubs kopen je spelers en spelers die blijven worden minder hongerig. Het gaat vaak in fases, waarna een nieuw team weer opgebouwd moet worden.

Aandelen van de beurs halen?

Al in 2008 bekeek Ajax de mogelijkheid om de aandelen weer van de beurs te halen, toen de koers rond de €5 stond. Daar is het nooit van gekomen. Het is ook een dilemma: op het moment dat de koers laag staat is het geld er vaak niet, en als het geld er wel is, staat de koers meestal hoog.

Bovendien vindt de achterban dat het geld op het veld moet staan en om dan aandelen terug te kopen met een premie, dat ligt moeilijk. Nu de rente weer fors gestegen is lijkt het helemaal niet meer aan de orde.

In 2008 schreef een commissie onder leiding van Uri Coronel dat de beursgang weinig had opgeleverd: “Ajax heeft 54 miljoen euro opgehaald op de beurs. Dat was een goede beslissing. Maar de meerwaarde van de beurs is er bijna niet meer.

Je kunt meer geld ophalen met een nieuwe emissie, maar de koers is gedaald en een nieuwe emissie zal niet veel geld meer opbrengen. Met de beursnotering zijn eigenlijk geen voordelen meer te behalen, het heeft eigenlijk alleen nog maar nadelen.”

Ook Cruyff vond dat de beursnotering weinig toegevoegde waarde had. In 2012 schreef hij in zijn Telegraaf column dat de beursnotering een last was voor Ajax. En als dat zo is, aldus Cruyff, dan moet je daar van af zien te komen.

In de Quote van afgelopen maand staat een aardige anekdote daarover verteld door Joop Krant, destijds bestuurslid bij Ajax:

Krant: ‘Op een gegeven moment belde zijn adviseur. “Johan wordt commissaris bij Ajax.” Gewoon zo, paf. Toen zeiden wij als bestuur: “Dat werkt niet zo, zeker niet bij een beursgenoteerd genootschap.

We sluiten niets uit, maar dan willen we eerst een gesprek met Johan. Of hij wel helemaal begrijpt wat er in zo’n functie van hem gevraagd wordt.” Die vergadering is er gekomen en Cruijff is toen – ik overdrijf niet – een halfuur lang alleen maar aan het schelden geweest.

Toen hij binnenkwam spatte het vuur al uit zijn ogen. “Jullie klootzakken, jullie snappen er geen kolere van!” Ongelofelijk. Dus ik zeg: “Johan, ik begrijp wat je zegt, maar een club als Ajax kent veel meer facetten dan alleen het voetbal.

Het gaat hier ook over veiligheid, marketing, ticketverkoop. Er zitten hier een heleboel mensen die ervoor zorgen dat er elk weekend een wedstrijd kan worden gevoetbald.” Nou ja, dat was natuurlijk het bewijs dat ik er al helemáál niets van begreep.

Toen alles een beetje bedaard was, zei ik: “Die Cruijff, dat is een bijzonder mens. Als hij ooit doodgaat en in de hemel komt, is het eerste wat hij tegen God zegt: wat een klerezooi heb je ervan gemaakt!”’ 

De financieel directeur van Ajax destijds, Jeroen Slop, ging daar tegen in. In dit uitgebreide Ajax-artikel staat te lezen dat hij vond dat Ajax een gezond bedrijf was, die het in financieel opzicht goed ging en ook sportief waardoor er geen reden was om het eigen vermogen aan te spreken om de aandelen van de beurs te halen.

Wat kost een exit?

Het gaat om vijf miljoen aandelen, die per stuk nu €11 kosten. Stel dat Ajax een premie biedt van 40% dan zouden de aandelen circa €15 per stuk moeten kosten. Omdat Ajax natuurlijk al veel aandelen bij de leden heeft, gaat het alleen om deze vijf miljoen.

Met een bedrag van €75 miljoen zou een en ander dus al gefinancierd kunnen worden. Als Ajax een voorstel zou doen hoeven bovendien van die vijf miljoen maar 3,5 miljoen aandelen aangemeld te worden, de rest kan dan via een uitrookprocedure opgeëist worden.

Handelshuis in spelers

De afgelopen twee jaren heeft Ajax verlies gemaakt. Het seizoen 21/22 maar liefst €24 miljoen, het jaar daarvoor (20/21) €8 miljoen. Bij Ajax worden de transfers van spelers steeds belangrijker. Als het goed draait, en de club internationaal meespeelt, spelen de eigen spelers zich in de kijker bij de rijke clubs in Duitsland, Spanje en Engeland.

Zo werd na afgelopen jaar maar liefst voor €195 miljoen aan spelers verkocht en brachten de duurste tien spelers van Ajax gezamenlijk een half miljard euro in het laatje. De duurste transfer vond afgelopen zomer plaats, toen de Braziliaan Anthony, gekocht voor €16 miljoen, verkaste naar Manchester United voor €95 miljoen.

Daarvan moest wel zo’n €16 miljoen nog worden overgemaakt aan zijn vorige club, die een percentage van de doorverkoop had bedongen.

Hier zie je het lijstje van de tien duurste spelers die Ajax ooit verkocht.

  • Davy Klaassen – 27 miljoen euro + 1,5 miljoen euro (Everton, 2017/18)
  • Sébastien Haller – 31 miljoen euro + 3,5 miljoen euro (Borussia Dortmund, 2022/23)
  • Arkadiusz Milik – 32 miljoen euro + 3 miljoen euro (Napoli, 2016/17)
  • Donny van de Beek – 39 miljoen euro + 5 miljoen euro (Manchester United, 2020/21)
  • Davinson Sánchez – 40 miljoen euro + 2 miljoen euro (Tottenham Hotspur, 2017/18)
  • Hakim Ziyech – 40 miljoen euro + 4 miljoen euro (Chelsea, 2020/21)
  • Lisandro Martínez – 57,37 miljoen euro + 10 miljoen euro (Manchester United, 2022/23)
  • Matthijs de Ligt – 75 miljoen euro (Juventus, 2019/20)
  • Frenkie de Jong – 75 miljoen euro + 11 miljoen euro (Barcelona, 2019/20)
  • Antony – 95 miljoen euro + 5 miljoen euro (Manchester United, 2022/23)

Zelf spelers kopen

Om bovenin in Nederland te blijven meedraaien is het ook zaak om zelf nieuwe spelers op te leiden of te kopen. Dat was ook één van de redenen voor de beursgang, met het geld wilde Ajax satellietclubs opzetten in andere delen van de wereld om zodoende eerste jonge spelers te kunnen scouten en aan te kunnen trekken.

Om in Nederland boven het koren te kunnen blijven uitsteken betaalde het een aantal jaar geleden ook opeens veel hogere salarissen. Dat was een gok, maar pakte goed uit. Met spelers als Tadic en Blind schopte Ajax het bijzonder ver in de Champion’s League.

En dat zorgde er weer voor dat jongere spelers als Frenkie de Jong en Mathijs de Ligt voor recordbedragen (€75 mln) verkocht werden aan Barcelona en Juventus.

Ajax kocht zelf ook steeds duurdere spelers. Het betaalde €20 miljoen voor Daley Blind, €16 miljoen voor Antony en €30 miljoen voor Steven Bergwijn. Soms pakt dat dus fantastisch uit, zoals met Antony, maar Bergwijn bijvoorbeeld is na het afgelopen mislukte seizoen wellicht nog niet de helft meer waard.

Afgelopen donderdag besteedde het NPO-radioprogramma aandacht aan het 25-jarig jubileum van Ajax op de beurs. Dat kun je hieronder beluisteren. Te gast waren oud-voorzitter Michael van Praag en ondergetekende. Uiteraard kon ik het niet laten aan te stippen wie momenteel de nr. 1 van Nederland is.
ERELIJST

Kampioen van Nederland (36)

1918, 1919, 1931, 1932, 1934, 1937, 1939, 1947, 1957, 1960, 1966, 1967, 1968, 1970, 1972, 1973, 1977, 1979, 1980, 1982, 1983, 1985, 1990, 1994, 1995, 1996, 1998, 2002, 2004, 2011, 2012, 2013, 2014, 2019, 2021, 2022

KNVB Beker (20)

1917, 1943, 1961, 1967, 1970, 1971, 1972, 1979, 1983, 1986, 1987, 1993, 1998, 1999, 2002, 2006, 2007, 2010, 2019, 2021

Nederlandse Supercup (Johan Cruijff Schaal) (9)

1993, 1994, 1995, 2002, 2005, 2006, 2007, 2013, 2019

Europa Cup voor Landskampioenen / UEFA Champions League (4)

1971, 1972, 1973, 1995

Europa Cup voor bekerwinnaars

1987

UEFA Cup

1992


Disclaimer: Auteur heeft een longpositie in Feyenoord.

Wil je direct op de hoogte zijn van het laatste beursnieuws?

Schrijf je nu in voor onze gratis nieuwsbrief en mis niks!

  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.