AEX: wachten op neerwaarts vervolg

Na de eerder gevormde topsignalen blijft de AEX nu consolideren op een hoog niveau. Deze verzwakkingen moeten in de komende tijd een neerwaartse vervolg krijgen, anders kan er nog sprake zijn van een vals signaal.

Duidelijke verzwakking met doorbraak onder krachtige opgaande bodemlijn

Zolang er geen bevestiging optreedt onder de meest recente bodems, kunnen de vorige week gevormde topsignalen nog worden opgeheven in het kortetermijnbeeld. De verzwakkingen die zijn opgetreden zorgen er echter wel voor dat de opwaartse kracht is verminderd. Het eerste topsignaal werd vorige week woensdag gegeven met de vorming van een shooting star. Hiermee werd ook de jaartop verder verhoogd naar een niveau van 549,45. We hebben in de afgelopen tijd geregeld de vorming van dit soort toppatronen gezien in de candlesticks. Deze werden echter telkens binnen enkele dagen weer opgeheven. Dit soort valse signalen zien we vaker in een zeer krachtige opgaande of neergaande beweging. Een topsignaal vanuit de candlesticks is dan ook alleen een eerste waarschuwingssignaal. Belangrijker was de neerwaartse doorbraak onder de stijgende bodemlijn. Deze steil oplopende steunlijn startte bij de augustus-bodem van 505,90. Dit was het eindpunt van de 2e correctie van dit jaar. Hierna werden raakpunten gevormd bij de 512,80 en tijdens de tweetal zeer kortstondige en smalle consolidatiefases bij 527 en 539,75. Met een viertal raakpunten was er dus sprake van een krachtige opgaande steunlijn. De doorbraak eind vorige week onder deze oplopende bodemlijn betekende dan ook een duidelijke verzwakking in het kortetermijnbeeld. De huidige consolidatie op een hoog niveau kan ook gezien worden als terugtest naar deze voormalige stijgende bodemlijn.

Bevestiging van top treedt op onder meest recente bodems 539 – 539,75
De genoemde stijgende bodemlijn werd vorige week bij 546 gebroken en is inmiddels opgelopen naar een niveau van 548,90. Buiten de doorbraak onder deze stijgende bodemlijn en de vorming van de shooting star zijn er nog meer signalen gegeven dat er een verzwakking is opgetreden. Als we namelijk kijken naar de gehele opgaande beweging sinds de bodem bij 505,90 zien we dat er 8 opwaartse gaps werden gevormd. De 2e en 5e opwaartse gap werden al gesloten. Maar een dergelijk aantal opwaartse gaps zijn zeer zeldzaam in zo’n korte en steil opgaande kortetermijnbeweging. Veelal zijn er 3 tot 5 gaps te vinden voordat een top of bodem wordt gevormd in het kortetermijnbeeld. De meest recente opwaartse gap werd eind vorige week ook gesloten tussen de 543 en 543,85. Toch moet er nog bevestiging optreden dat een draai in de markt heeft plaatsgevonden. Dit vindt plaats zodra de AEX onder de vorige bodems in de zone 539 – 539,75 terecht komt. Opvallend was verder dat vanaf het 3e raakpunt van de voormalige stijgende bodemlijn bij 527 de opwaartse kracht al minder werd. De bovenkant van het 10 punten smalle opgaande trendkanaal werd niet meer bereikt. Hierdoor werd de handelsruimte steeds smaller waardoor de contouren van een stijgende wig ontstonden. Met de doorbraak onder de stijgende bodemlijn is deze stijgende wig ook geactiveerd.

Negatieve divergentie in RSI en neerwaartse crossing in MACD
Ander punten van verzwakking en topsignalen komen vanuit de technische indicatoren. Zowel op de maand- als de weekgrafiek zien we al enige tijd negatieve divergentie, vooral ten opzichte van de mei-top die lager lag in de AEX (537,80). Dit betekent dat de AEX zelf nog hogere toppen maakt, maar de RSI al lagere toppen vormt. De koopdruk droogt op waarmee de opwaartse kracht ook afneemt. Dit zien we in veel andere indices ook. Als we vervolgens kijken naar de daggrafiek dan zien we daar ook negatieve divergentie. Hierbij maakt alleen de RSI een dubbele top en de AEX in de afgelopen weken nog hogere toppen. Deze dubbele top werd op een van de hoogste niveaus van de afgelopen jaren gevormd in de RSI. Ook zagen we in de afgelopen dagen een negatieve crossing ontstaan in de MACD, een verkoopsignaal. Ook hier geldt dat de MACD nog aanzienlijk lager ligt dan ten tijde van eerdere toppen in de AEX zelf. Buiten de verzwakking in de index zelf onder de stijgende kortetermijnbodemlijn, wordt deze verzwakking in de markt dus ook bevestigd door de situatie in de technische indicatoren.

Belangrijk draaipunt in de markt bij de sinds februari 2016 stijgende bodemlijn
Voor de komende dagen/week is het nu belangrijk dat de topvormingsignalen een vervolg krijgen. Bevestiging van de potentiele top treedt op onder de meest recente bodemzone bij 539 – 539,75. Een duidelijke slotkoers hieronder zou de top bevestigen en de weg vrijmaken voor een volgende neergang die mogelijk kan uitmonden in de 3e correctie van dit jaar. Eerste richtzone ligt dan bij 527 – 531. Hier ligt een voormalige belangrijke lagere top (531,60), het oplopende 50-daags gemiddelde bij 529,50 en natuurlijk het startpunt van de genoemde stijgende wig bij 527. Als we verder kijken naar de maandgrafiek dan zien we een krachtige en veelvuldig geteste stijgende bodemlijn vanaf de februari 2016 bodem bij 378. Deze lijn loopt maandelijks ongeveer 7 punten op en ligt momenteel bij 525. Binnen twee weken zal deze lijn ook in de genoemde zone liggen. Een doorbraak onder deze opgaande bodemlijn zorgt voor een krachtig negatief vervolgsignaal en bevestiging dat een zwaardere correctie doorgang kan vinden richting opnieuw de 506 en mogelijk lager. Deze correctieve bewegingen zouden uiteindelijk moeten zorgen voor een volgende belangrijke middellangetermijnbodem. Na een zeer euforische periode van stijgingen sinds december vorig jaar met slechts een tweetal kleine correcties in de afgelopen maanden, zou dit een normale en gezonde reactie zijn. Ondanks de verzwakkingen in de markt kan er nog wel sprake zijn van een vals signaal. Zodra de AEX structureel boven de 549,45 (jaartop) sluit, lijkt de opwaartse weg richting de 564 (dubbele top uit 2007) weer te kunnen worden vervolgd.

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)