AEX: Omkeer

Met een forse neerwaartse candlestick brak de AEX door zowel de stijgende zeerkortetermijnbodemlijn als zijn 200-daags gemiddelde. Hiermee lijkt de top te zijn gezet en kan de neerwaartse druk verder toenemen.

De 2e herstelbeweging in het kortetermijnbeeld is gisteren ten einde gekomen. Ik gaf aan dat een verzwakking in dit zeerkortetermijnbeeld optrad zodra zowel de steil stijgende kortetermijnbodemlijn werd gebroken evenals het 200-daags gemiddelde. Deze niveaus lagen gisteren bij respectievelijk de 538,30 en 535. Met de forse neerwaartse candlestick van gisteren is ook een driedaags toppatroon gevormd, een zogenoemde evening star. Bij een dergelijk patroon is er op dag 1 een forse opwaartse candlestick. De 2e dag wordt een toppatroon gevormd met een kleine body en de 3e dag kent een forse neerwaartse candlestick. Buiten de afronding van dit relatief zeldzame toppatroon werd 2 dagen geleden dus ook een hanging man op de borden gezet. Meerdere toppatronen die zijn gevormd bij een belangrijke weerstand. De betreffende weerstand die uiteindelijk niet werd doorbroken, ligt bij 540,70. Dit is de top van de 1e herstelbeweging van enkele weken geleden. De top van de 2e herstelbeweging ligt bij 539,75. Hierdoor is er nu sprake van een dubbele top in de AEX in de zone 539,75 – 540,70. Deze toppenzone maakt deel uit van de 1e lagere top in de AEX na de vorming van de jaartop bij 572,80 op 23 januari. Hiermee lijkt het topvormingsproces na een dubbele herstelbeweging steeds meer vorm te krijgen en kan de AEX in de komende tijd de neerwaartse druk verder gaan opvoeren richting de eerder gevormde dubbele bodemzone bij 516 – 517.

Grafiek AEX-index op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 13 maart 2018

Lagere toppenzone bij 539,75 – 540,70
De correctieve beweging is nog niet ten einde en kan de komende periode worden voorgezet naar lagere bodems. Tot op heden werd de bodem begin februari op de borden gezet bij 516. Deze bodem volgde op een snelle vrije val beweging van 10% vanaf de jaartop bij 572,80. Hiermee werd de bovenkant van mijn eerste neerwaartse doelzone bijna behaald. Deze doelzone ligt bij 505 – 510 en wordt gevormd door de toppen van 2015 en de bodems van de enige twee kleine correcties uit 2017. Tijdens deze vrije val beweging werd de zeer belangrijke 2 jaar durende stijgende middellangetermijnbodemlijn bij 553 neerwaarts gebroken. Dit was het signaal dat deze trend zoals we die kenden ten einde was gekomen. Een trend die in 2 jaar tijd alleen enkele kleine correcties te verwerken kreeg en steeds steiler ging oplopen. De euforie onder beleggers werd steeds groter en elke kleine terugval werd toen gezien als instapgelegenheid. Nog steeds lijkt de euforie onder beleggers nog niet voorbij waardoor de kans op een verdere neerwaartse beweging groot blijft. In januari zagen we in de meeste indices een klassieke blow-off beweging maken die voor de AEX eindigde met de vorming van een top bij 572,80. Dit zijn meestal de laatste en zeer steile opwaartse kortetermijnbewegingen in een grotere stijgende middellangetermijntrend. In de AEX vond deze in de eerste 3 weken van januari plaats en deze beweging had tevens de contouren van een stijgende wig. De vrije val die hierna plaatsvond hebben we de laatste jaren niet meegemaakt. We moeten terug naar eind 2015/ begin 2016 om een dergelijke forse en snelle neerwaartse beweging in de AEX te zien. Met het bijna bereiken van mijn 1e doelzone en een zware oversold conditie in zowel de RSI als de MACD, was de kans begin februari groot op een krachtige herstelbeweging. Tot op heden hebben er uiteindelijk een tweetal herstelbewegingen plaatsgevonden waarmee de genoemde dubbele toppenzone bij 539,75 – 540,70 is ontstaan. De kans is naar mijn mening groot dat hiermee de 1e lagere toppenzone in de AEX is ontstaan.

Druk opvoeren richting de gevormde dubbele bodem bij 516 – 517
Als we overigens kijken naar de maandgrafiek dan zagen we niet alleen een neerwaartse doorbraak onder de 2 jaar durende stijgende bodemlijn maar ook de vorming van een groot en relatief zeldzaam toppatroon. Over de maanden januari en februari werd namelijk een grote bearish engulfing gevormd. Aan de andere kant werd op de daggrafiek een dubbele bodem gevormd bij 516 – 517 met een bullish engulfing. Dit is nu een belangrijke steunzone geworden. Ook zien we nog de contouren van een groot hoofd-schouderpatroon dat wordt geactiveerd onder de zone 510 – 512. Ik acht de kans reeel dat zowel deze steunzone evenals de neklijn van het genoemde patroon in de komende tijd onder druk worden gezet en neerwaarts gebroken. In dat scenario is de kans dan groot dat de AEX zijn neerwaartse weg vervolgd naar mijn 2e doelzone van 475 – 485. Als we overigens kijken naar de 2 bijna identieke herstelbewegingen dan zien we bij beiden een stijgende wig. De bodems liepen sneller op dan de toppen. Met de neerwaartse doorbraak onder de stijgende bodemlijn van dit 2e patroon, is de weg weer vrijgekomen voor een hertest van de dubbele bodemzone bij 516 – 517. Enige bovenliggende steun is verder nog te vinden bij 519,50. Aan de bovenkant ligt nu het 200-daags gemiddelde als eerste weerstand, deze is nog steeds bij 535 te vinden. Daarboven ligt de weerstandszone 539,75 – 540,70. Een eventuele en onverwachte doorbraak daarboven zou het kortetermijnbeeld verbeteren, maar ook in dat scenario blijft het neerwaarts gerichte middellangetermijnbeeld intact. Wel zou het in dat scenario langer duren voordat de zone 516 – 517 weer onder gezet kan worden.

Visie technische analyse

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)