AEX – lagere top

Is de kortstondige herstelbeweging alweer ten einde? Deze kans is zeker realistisch, gisteren werd namelijk alweer een toppatroon in het kortetermijnbeeld gevormd, een zogenoemde dark cloud cover.

Lagere top lijkt te zijn geplaatst met dark cloud cover toppatroon
In de media zie je juist veel berichten de afgelopen dagen verschijnen dat beleggers en analisten verwachten dat de recente dip ten einde is gekomen. Deze veelal genoemde correctie in de markt zou voorbij zijn en de markt zou zich klaarmaken voor de eindejaarsstijging naar hogere jaartoppen. Dit staat haaks op mijn visie. Ik acht de kans groot dat de dubbele jaartop begin november op de borden is gezet en de markt zich opmaakt voor een verdere en diepere correctie in de komende tijd. Ook is er nog geen sprake van een normale correctie in de markt, de terugval tussen top en bodem bedraagt ongeveer 23 punten. Deze daling van 4% valt in de categorie ‘mini-correctie’. Daarbij ga ik uit van een tegenreactie van 3% tot 5%. De snelle terugval die bestond uit meerdere ‘rode’ negatieve candlesticks vanaf de 557,40-top zagen we voor het laatst begin 2016 en in de zomer van 2016. Met het bereiken van de cruciale opgaande bodemlijn op de maandgrafiek vanaf de 378-bodem van februari 2016 is het normaal dat een opwaartse tegenreactie plaatsvindt. Zoals eerder vermeld in de afgelopen dagen was de kans groot dat een dergelijke opleving zou zorgen voor een lagere top in het kortetermijnbeeld. De vraag voor de komende dagen is of deze lagere top al op de borden is gezet met een intraday-top gisteren bij 544,45. Een verdere opleving in de komende week zou nog steeds mogelijk zijn maar de kans is realistisch dat met de vorming van het toppatroon van gisteren deze opleving alweer ten einde is gekomen.

Wordt er volgende week ook een toppatroon op de maandgrafiek afgerond?
Ook zagen we veel berichten enkele weken geleden dat de maanden november en december altijd zeer goede beleggingsmaanden zijn voor de aandelenmarkten. Met het bijna bereiken van het volgende langetermijnkoersdoel bij 564 was de kans echter groter op een forsere tegenreactie. Met een dubbele top begin november bij 557,40 werd dit langetermijnkoersdoel ook bijna behaald. Deze dubbele top ging gepaard met meerdere toppatronen. De eerste top werd gevormd met een shooting star en de 2e top bij 557,40 kende een bearish engulfing. Ook op de weekgrafiek zagen we toen bijna een volledige bearish engulfing. Het is nu nog wachten op het maandslot volgende week. Een slotkoers onder de 538,50 zorgt ook voor de vorming van een bearish engulfing op de maandgrafiek. Een hogere slotkoers kan altijd nog zorgen voor een dark cloud cover op de maandgrafiek. Na de vorming van deze dubbele top met toppatronen werd de sinds augustus stijgende bodemlijn neerwaarts gebroken en vond de bevestiging van de top plaats onder de vorige bodem van 540,40.

Doorbraak stijgende bodemlijn bij 534 noodzakelijk voor de volgende fase correctie
Om de 3e normale correctie van dit jaar te starten (minimaal 5% daling) is een structurele doorbraak onder de sinds februari 2016 stijgende bodemlijn noodzakelijk. Tijdens het topvormingsproces in de maanden mei tot en met augustus werd deze bodemlijn al onder druk gezet maar niet gebroken. Momenteel is deze opgaande bodemlijn bij 534 te vinden en hij loopt maandelijks ongeveer 7 punten op. Zodra hij structureel sluit onder deze opgaande bodemlijn, acht ik de kans groot dat er een neerwaartse versnelling wordt gestart die uiteindelijk leidt tot een forsere correctie. In dat scenario zal een opwaartse vervolgdoorbraak door de 557,40 en de 564 pas in de loop van 2018 plaats kunnen vinden. Zolang deze opgaande en cruciale bodemlijn niet wordt gebroken, blijft de kans aanwezig dat er opnieuw slechts sprake is van een rimpeling op de langere grafiek en de opwaartse druk verder wordt opgevoerd. Toch acht ik deze kans beperkt. Sinds de decemberbodem bij 446,45 is een krachtige versteiling ingezet in het middellangetermijnbeeld. Een stijging van ruim 110 punten die bestond uit een tweetal etappes. Eerst een stijging van 446,45 tot de 537,80 in mei dit jaar. Deze beweging vond plaats zonder tegenreacties van meer dan 3%. Het niet afgeronde topvormingsproces in de daaropvolgende maanden zorgde voor een bodem bij 506 in augustus, het startpunt van de 2e etappe die zorgde voor een stijging van ruim 50 punten tot aan de recente 557,40. Ook deze beweging vond plaats zonder tegenreacties, de grootste tegenreactie vond in oktober plaats, een korte daling van 1,5%.

Potentieel hoofd-schouderpatroon in de maak
Aan alles komt een einde, zo ook aan de langdurige en krachtige en euforische stijging. Deze fase komt definitief ten einde onder de stijgende bodemlijn van nu 534. De bodem in de afgelopen week werd bij de 534,60 geplaatst met een bullish engulfing die zorgde voor de huidige herstelbeweging. Met de vorming van het toppatroon van gisteren lijkt deze herstelbeweging ten einde. Boven de 544,45 ontstaat verdere ruimte naar de oude top van 549,45. Zolang de top van 544,45 niet meer wordt gebroken in de komende dagen lijkt de 1e lagere top te zijn geplaatst en kan de neerwaartse druk naar de 534 en 534,60 weer worden opgevoerd. Gisteren sloot de AEX ook opnieuw onder zijn afvlakkende 50-daags gemiddelde. Ook kan de huidige herstelbeweging zorgen voor de vorming van een ander toppatroon, een hoofd-schouderpatroon. Ook dit patroon wordt afgerond onder de zone 534 – 534,60. Het enige tussenliggende steunpunt is verder nog te vinden bij 537,80, de voormalige jaartop uit mei dit jaar. Ook in andere Europese indices zagen we de afgelopen weken duidelijke verslechteringen en werden gisteren nieuwe toppatronen in het kortetermijnbeeld gevormd voor de afronding van de herstelbeweging en daarmee de 1e lagere kortetermijntop.

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)